O ciśnieniu krwi mówi się bardzo wiele. Dziś można zmierzyć je bardzo prosto, jednak nadal niewiele osób nie wie, jak to prawidłowo zrobić. Problem stanowi też nieznajomość prawidłowych norm ciśnienia tętniczego krwi. Wynika to m.in. z tego, że norma ciśnienia krwi uzależniona jest od kilku czynników np. wieku badanego czy jego stanu zdrowia. Zobacz, jakie są prawidłowe normy dla ciśnienia tętniczego krwi oraz jak je prawidłowo mierzyć.
Ciśnienie tętnicze krwi określa się jako siłę, z którą krew napiera na ściany największych tętnic w czasie skurczów serca, a następnie jego rozkurczu. W trakcie mierzenia ciśnienia krwi pojawia się też informacja dotyczące ilości uderzeń serca w ciągu minuty, czyli puls. Nieprawidłowości w zakresie ciśnienia tętniczego krwi mogą być wynikiem podeszłego wieku, stanu zdrowia, stylu życia, stanu psychicznego.
Normy ciśnienia krwi u osób dorosłych
Prawidłowe normy ciśnienia tętniczego krwi ustalone są przez Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego oraz Światową Organizację Zdrowia. Organizacje te wyróżniają aż 6 kryteriów kwalifikacji ciśnienia krwi u osób dorosłych. Normy te wyglądają następująco:
- ciśnienie optymalne – mniej jak 120/80 mm Hg,
- ciśnienie prawidłowe – 120/80 mm Hg,
- ciśnienie wysokie prawidłowe – 130/85 mm Hg,
- nadciśnienie tętnicze łagodne – 140/90 mm Hg,
- nadciśnienie tętnicze umiarkowane – 160/100 mm Hg,
- nadciśnienie tętnicze ciężkie – więcej niż 180/110 mm Hg.
Nieco wyższe normy przewidywane są dla osób starszych. Przyjmuje się, że:
- u osób przed 80-tką i dobrym stanie zdrowia – prawidłowe ciśnienie krwi powinno być poniżej 140. U chorych w tym wieku, ciśnienie może się mieścić w przedziale: 140-150
- u osób powyżej 80 roku życia i dobrym stanie zdrowia właściwe ciśnienie krwi powinny być poniżej 150.
Jak właściwie zmierzyć ciśnienie krwi?
Pomiar ciśnienia krwi nie jest skomplikowany. Dokonać może go każdy samodzielnie w domu. Wykazuje się jednak, że wiele osób nie wie, jak prawidłowo mierzyć ciśnienie tętnicze krwi. Zalecanie jest wykonywaniu 2 pomiarów w kilkuminutowych odstępach. Pomiarów najlepiej jest dokonywać rano i wieczorem o stałych porach, bezpośrednio przed przyjęciem leków oraz przed jedzeniem. Należy pamiętać, że pomiary ciśnienia nawet wykonywanie prawidłowo często są obarczone sporym błędem. Taki może wystąpić, nawet w przypadku mierzenia ciśnienia krwi w gabinecie lekarskim czy szpitalu. Obwinia się za to tzw. reakcje białego fartucha, czyli podwyższone wartości ciśnienia tętniczego, przy pierwszym pomiarze. Jest to poważane z napięciem emocjonalnym, które często towarzyszy wizycie u lekarza czy oczekiwaniom na wynik badań. Wskazuje się, że u ok. 20% ludzi reakcja ta ma charter utrwalony i podwyższone ciśnienie utrzymuje się zawsze u lekarza, natomiast poza placówkami medycznymi wraca ono do normy.
Urządzeniem pozwalającym na pomiar ciśnienia krwi jest ciśnieniomierz. Obecnie za najbardziej skuteczne uważa się aparaty elektroniczne, które do pomiary wykorzystują metodę oscylometryczna.
Co wywołuje nadciśnienie tętnicze krwi?
Przyczyn nadciśnienia tętniczego zazwyczaj nie udaje się ustalić. W takich przypadkach mówi się o nadciśnieniu pierwotnym lub samoistnym. W tych za wysokie ciśnienie opowiadają czynniki rodzinne lub powiązane z prowadzonym stylem życia np. nadmierne spożywanie soli, używki, otyłość, brak aktywności fizycznej, niewłaściwa dieta, uwarunkowania genetyczne. W przypadku, gdy przyczyna nadciśnienia tętniczego jest znana, mówimy o nadciśnieniu tętniczym wtórnym. Jako jego podłoża wskazuje się obstrukcyjny bezdech senny, ciąże, zażywanie niektórych z leków, choroby nerek, nadczynność tarczycy oraz cukrzycę.
Jakie są objawy nadciśnienia tętniczego?
Zwykle nadciśnienie tętnicze nie daje żadnych objawów, może się jednak zdarzyć, że pojawiają się charakterystyczne symptomy. W takich przypadkach nie można ich lekceważyć i należy udać się do lekarza. Nadciśnienie tętnicze może być wynikiem wielu chorób. Aby je zdiagnozować, należy jednak regularnie mierzyć ciśnienie krwi w domu, a także przynajmniej aż w roku wykonywać badanie w gabinecie lekarskim. Objawy zbyt wysokiego ciśnienia to m.in. zawroty i ból głowy, uczucie osłabienia organizmu, duszności, problemy ze snem, przyspieszona praca serca, ból w klatce piersiowej, pogorszenie widzenia, szumy w uszach, wymioty, nudności, nadpotliwość i uczucie niepokoju.
Czym jest niedociśnienie?
W wyniku pomiarów ciśnienia tętniczego krwi można również wykryć obniżone ciśnienie krwi. Hipotensja występuje rzadziej niż nadciśnienie. Dane medyczne podają, że boryka się z nią ok. 15% populacji. O obniżonym ciśnieniu krwi mówimy, kiedy jego wartości spadają poniżej 90 mm Hg lub kiedy ciśnienie rozkurczowe krwi jest niższe niż 50 mm Hg. Jako objawy zbyt niskiego ciśnienia wskazuje się senność, rozkojarzenie, ból głowy, osłabienie i pogorszenie nastroju. Aby wyeliminować objawy niedociśnienia, zaleca się, aby regularnie uprawiać sport, pić zwiedzone ilości płynów oraz spożywać większą ilość soli. W niektórych przypadkach obniżone ciśnienie krwi leczy się farmakologicznie.
