Stres, zdenerwowanie, napięcie, ciągły pośpiech to symbol naszych czasów. Stresujemy się w pracy, w domu, w kolejce w sklepie itd. Stresujemy się nawet w sytuacjach, w których mieliśmy się zrelaksować i odpocząć. Problemy przygważdżając nas i stawiając pod ścianą, a tymczasem rozwiązań brakuje. Jak więc widać stres jest nieodzownym elementem życia każdego z nas. Jeśli występuje w niewielkich ilościach może działać na nasze życia dodatnio, motywować do działania osiągania coraz ambitniejszych celów. Problem pojawia się, gdy w życiu sytuacje stresowe się mnożą. Wtedy to zagrażają zdrowiu i mogą negatywnie wpływać na psychikę. Zobacz, jakie są skutki długotrwałego stresu oraz jak walczyć z napięciem psychicznym.
Czym jest stres?
Stres określany jest jako ogólna reakcja organizmu a działanie sensora. Sensorem wywołującym stres może być choroba, porażka, obciążenie, zmęczenie. W takich sytuacjach organizm uruchamia mechanizmy oraz siły do walki z potencjalnym zagrożeniem. Im większy stres, tym więcej energii potrzebuje organizm do walki z nim. Tworzy to napięcie emocjonalne oraz sprawia, że jesteśmy w stanie ciągłej gotowości. Wszystko to sprawia, że w krwiobiegu pojawiają się hormony stresu. Powoduje to pojawianie się objawów stres, do których zalicza się: przyspieszony oddech, szybsze tętno, rozszerzenie źrenic, wzmożona potliwość, podwyższony próg bólu, zahamowanie perystaltyki jelit.
Jak długotrwały stres działa na organizm człowieka?
Hormony stresu pojawiające się w organizmie mają pomóc nam poradzić sobie z trudnymi sytuacjami. O ile pojawiają się one do czasu do czasu, organizm daje sobie z nimi radę i nie zakłóca to jego funkcjonowania. W przypadku długotrwałego stresu sytuacja jest zupełnie inna. Stała obecność hormonów stresu w krwioobiegu może prowadzić do osłabienia systemu immunologicznego, wyczerpania pokładów energii człowieka oraz złamania jego zdolności adaptacyjnych. Dalsze funkcjonowanie odbywa się kosztem zdrowia. Długotrwały stres może przyczynić się do występowania wielu chorób oraz dolegliwości, które znacząco wpływają również na komfort życia.
Jaki dolegliwości powoduje przewlekły stres?
Długotrwały stres może być przyczyną mniejszych lub większych dolegliwości. Zazwyczaj, gdy on nie mija i organizm musi być w ciągłej gotowości, dolegliwości te nasilają się. Objawy silnego stresu występują zazwyczaj w grupie. Jak pokazuje rzeczywistość, po wyeliminowaniu czynnika stresującego objawy mają samoistnie w ciągu krótkiego czasu. Przewlekły stres wywołuje takie dolegliwości jak:
- bóle: głowy, szyi, pleców,
- drżenie kończyn,
- kołatanie serca,
- suchość w gardle,
- bezsenność,
- choroby wrzodowe dwunastnicy i żołądka,
- problemy żołądkowe takie jak biegunki i zaparcia,
- nudności,
- nadwrażliwość jelit,
- nadciśnienie tętnicze,
- zmniejszona odporność immunologiczną organizmy, a przez to podatność na infekcje,
- schorzenia skóry,
- przyspieszenie starzenia się organizmu.
Ponadto długotrwały stres może powodować zaburzenia pracy w ośrodku głodu i sytości prowadzać do objadania się, jedzenia w pośpiechu, otyłości, hipercholesterolemii, hiperglikemii, zawału mięśnia sercowego, udaru mózgu. Jako skutki przewlekłego stresu wymienia się także problemy natury estetycznej. Poszarzała skóra, zmarszczki, podkrążone oczy, wypryski, egzemy skórne to tylko niektóre z tych problemów.
Jak stres działa na psychikę człowieka?
Analizując problemy zdrowotne wynikające z długotrwałego stresu, nie można pominąć aspektu psychicznego. Stres negatywnie oddziałuje na psychikę każdego. Behawioralne i psychologiczne objawy długotrwałego stresu to: gniew, zadrażnienie, nerwowa, lęk, złość, zdenerwowanie, depresja, poczucie winy, zazdrość, smutek zaniżona samoocena, poczucie braku kontroli, problemy z kontrakcją, natrętne myśli, wzmożone fantazjowanie, bierność lub agresja, tiki nerwowe, zgrzytanie zębami, uzależnienie od alkoholu, kofeiny, obgryzanie paznokci, niechęć do seksu.
Sposoby na stres
Długotrwały stres jest destrukcyjny, dlatego należy starać się z nim walczyć. W walce tej można stosować techniki redukujące lub kontrolujące natężenie stresu. Do tych podstawowych zalicza się; znalezienie czasu na odpoczynek i relaks, lepsze organizowanie planu dnia, ustalenie hierarchii zadań i celów, delegowanie zadań, asertywność, pozytywne myślenie, rozmowę o problemach oraz proszenie o wsparcie, prowadzenie odpowiedniej diety. W przypadku, kiedy objawy stresu nasilają się, warto udać się po pomoc. Ta zazwyczaj opiera się na rozmowie z psychologiem lub psychiatrą, jednak może być też rozmową z inną osobą, do której ma się zaufanie np. przyjacielem czy księdzem.
W walce ze stresem pomogą również techniki relaksacyjne np. medytacja, kontrola oddechu, joga, tai-chi itp. Wykonywać można również proste i szybkie ćwiczenia na stres. Pomogą one zrelaksować się nawet w pracy czy w za długiej kolejce w supermarkecie. Przykładowe ćwiczenie na stres: ściągnij łokcie, wyprostuj nogi i naprężając mięśnie ciała, napnij brzuch, wstrzymaj oddech i policz do 10, powoli wypuść powietrze, jednocześnie rozluźniając wszystkie mięśnie, poczuj, jak ciało nabiera bezwładności i zrelaksuj się.
