Życie z osobą, która jest uzależniona od alkoholu jest niezwykle trudne. Choroba alkoholowa wywołuje bowiem stan przewlekłego napięcia oraz przeciążenia emocjonalnego u osób, które znajdują się w bezpośrednim otoczeniu osoby uzależnionej.
Jakie problemy może powodować choroba alkoholowa?
Nadużywanie alkoholu w rodzinie zwykle wiąże się z problemami o charakterze społecznym oraz prawnym. Nie można również zapominać o tym, że alkoholik może stosować wobec najbliższych przemoc psychiczną i fizyczną. Uzależnienie dotyczy zatem nie tylko samego chorego, ale również osób mu bliskich. Choroba zagraża zdrowiu somatycznemu alkoholika, odbija się negatywnie na jego psychice oraz właściwych relacjach z innymi ludźmi.
Czy choroba alkoholowa oddziałuje na innych członków rodziny?
Zdecydowanie tak. Choroba alkoholowa domownika sprawia, że osoby z jego otoczenia stają się podatne na tak zwaną obsesję alkoholową. Koncentrują one swoje życie wokół alkoholu i problemów osoby uzależnionej i dlatego nazywane są osobami współuzależnionymi.
Jakie cechy są typowe dla osoby współuzależnionej?
Jak wspomniano powyżej, osoba współuzależniona koncentruje swoje uczucia, myśli i zachowania wokół problemu alkoholowego osoby bliskiej. Może to być na przykład małżonek, rodzic, brat lub siostra. Osoba ta poświęca dużo energii i czasu na pomoc alkoholikowi oraz ograniczanie negatywnego wpływu chorego na pozostałych członków rodziny. Osoba współuzależniona czuje wstyd oraz stara się ukryć problem alkoholowy domownika. Odczuwa stałe napięcie oraz nie może odprężyć się i zrelaksować. W wielu wypadkach ignoruje również swoje potrzeby oraz uskarża się na obniżony nastrój. Może cierpieć na nerwicę oraz depresję. Co ważne, osoba współuzależniona odczuwa lęk przed porzuceniem przez alkoholika.
Jak powinni się zachowywać członkowie rodziny alkoholika?
Członkowie rodziny, w której pojawia się problem związany z nadużywaniem alkoholu nie powinni zaprzeczać jego istnieniu. Jest to niezwykle ważne, ponieważ leczenie uzależnienia dotyczy nie tylko samego alkoholika, ale również członków jego rodziny. Konieczna jest w tym wypadku specjalistyczna terapia i pomoc psychologiczna. Warto wiedzieć o tym, że terapia dla alkoholików przebiega na kilku płaszczyznach. Może ona obejmować między innymi zajęcia indywidualne i grupowe, spotkania w ramach tak zwanej terapii rodzinnej oraz aktywne uczestnictwo w różnorodnych grupach wsparcia. Bliscy osoby chorej powinni starać się również określić granice i przyjmować postawę asertywną. Osoby te muszą również otwarcie komunikować swoje spostrzeżenia i uwagi. Poza tym powinny zachować zdrowy dystans i co ważne, mogą korzystać z grup wsparcia.
Jaki jest cel tego prowadzenia tego rodzaju terapii?
Praca terapeutyczna, która podejmowana jest wraz z rodziną osoby chorej ma na celu poprawę procesów emocjonalnych oraz ułatwienie sprawnego komunikowania się osób dotkniętych problemem.
O czym powinny pamiętać osoby rozpoczynające pracę terapeutyczną?
Osoby, które decydują się na uczestnictwo w procesie leczenia alkoholika powinny pamiętać o tym, że jest to proces mozolny i długotrwały. W przebiegu leczenia możliwe są nawroty choroby, które mogą powodować nadmierny stres i lęki, a terapia wymaga oddziaływania interdyscyplinarnego.
Jakie etapy leczenia można wymienić?
Terapia dla alkoholików powinna być prowadzona pod nadzorem specjalisty. Osoby chore zwykle zaprzeczają problemowi i nie są otwarte na zmiany. W dalszej kolejności przychodzi jednak refleksja, która w wielu wypadkach skłania chorego i jego bliskich do szukania pomocy i informacji na temat możliwych form leczenia. Należy podkreślić, że osoba chora nie jest w stanie samodzielnie przezwyciężyć trudności, a skuteczna terapia dla alkoholików powinna być prowadzona w specjalistycznych ośrodkach.
Jakich zachowań powinna się wystrzegać osoba bliska, która żyje z alkoholikiem?
Osoby bliskie są zwykle podatne na manipulacje alkoholika. Chorzy w wielu wypadkach permanentnie kłamią i oszukują bliskich oraz stosują intrygi i manipulacje. Tego rodzaju działania wywierają wpływ na osoby bliskie, które nieświadomie realizują polecenia wydawane przez manipulatora. Manipulacje alkoholika mogą wynikać z różnorodnych przyczyn i mogą przybierać nieco inną postać. Prowadzą one również do realizacji określonych celów. Alkoholicy czują się bezradni i bezsilni oraz odczuwają silną potrzebę kontrolowania bliskich. Mają oni zaburzone funkcje poznawcze oraz utrudnione jasne myślenie i podejmowanie decyzji. Swoim działaniem wywołują oni szkody oraz sprawiają przykrość osobom bliskim.