Wirusowe zapalenie wątroby typu B to choroba zakaźna, która wywoływana jest przez wirus HBV. Do zarażenia im dochodzi przez kontakt z krwią lub płynami ustrojowymi osoby chorej lub nosiciela. Sytuacjami podwyższonego ryzyka są np. transfuzje krwi, przeszczepy narządów od osób zakażonych zabiegi stomatologiczne czy badanie endoskopowe. Wirusem WZW typu B można zarazić się jednak nie tylko w placówkach medycznych, ale i podczas wykonywania tatuażu, kolczykowania ciała lub inwazyjnych zabiegów kosmetycznych. Za zakażenia odpowiadają w tym wypadku niesterylne narzędzia. Drogą zakażenia są też narządy płciowe. Zobacz, jak rozpoznać zapalenie wątroby typu B.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B najczęściej nie powoduje objawów. Te według szacunków służb medycznych pojawiają się jedynie u 20% osób zakażonych. W ich przypadku w organizmie rozwija się przewlekłe lub ostre WZW typu B. Jeśli zakażenie jest bezobjawowe, zwykle przechodzi samo, a organizm dzięki temu nabywa odporności na ten typ wirusa.
Zapalenie wątroby typu B
Wirusowe zapalenie wątroby typu B inaczej nazywane WZW typu B może przybrać postać ostrą lub przewlekłą. Każda z tych postaci daje objawy mówiące, że w organizmie dzieje się coś niedobrego. Zwykle objawy choroby pojawiają się od 6 tygodni do 4 miesięcy od zakażenia. Po tym czasie WZW typu B uwidacznia się w postaci dolegliwości. Objawy WZW B zależą od liczby wirusów w organizmie oraz stanu układy odpornościowego osoby zakażonej.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B: objawy zwiastujące
WZW typu B w pierwszej fazie daje tzw. objawy zwiastunowe. Nie są one charakterystyczne dla żadnej z chorób wątroby, dlatego łatwo je przeoczyć. Objawy zwiastujące WZW typu B przypominają symptomy grypy. Pacjent może odczuwać bóle mięśniowe, bóle stawów, ogólne zmęczenie, osłabienie. Może też wystąpić gorączka. Czasem zauważa się także objawy świadczące o powiększaniu się wątroby takie jak ból brzucha, nudności i wymioty, utrata apetytu.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B – objawy
Wraz z rozwojem choroby dochodzą inne objawy. Kiedy WZW typu B przechodzi w postać ostrą,objawy zwiastujące nasilają się a dodatkowo występuje intensywny i mocny ból pod żebrami z prawej strony. Jest on wynikiem zwiększającej się wątroby i śledziony. Jako objawy ostrego WZW typu B wskazuje się też:
- żółtaczkę, której towarzyszy żółte zabarwienie skóry i białek oczu oraz uporczywy świąd skóry;
- zmiana koloru stolca i moczu; ten pierwszy staje się zwykle jasny, a mocz przybiera barwę ciemnożółtą lub ciemnego piwa.
Oprócz tego pacjent może odczuwać objawy z innych narządów wewnętrznych. Warto również wspomnieć, że w przypadku 1% chorych dochodzi do rozwoju nadostrego wirusowego zapalenia wątroby typu B z masywną martwicą komórek wątrobowych. Jest to choroba, która prowadzi do niewydolności narządu, a jedynym ratunkiem jest przeszczep wątroby.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B w postaci przewlekłej
Ostre wirusowe zapalenie wątroby typu B w ok. 10% zmienia się w postać przewlekłą. O takiej formie WZW mówmy, kiedy choroba trwa dłużej niż 6 miesięcy. W takim przypadku objawy kliniczne ustępują, ale proces chorobowy nadal trwa. Nieleczone WZW typu B w postaci przewlekłej może prowadzić do poważnych konsekwencji. Jedną z nich jest marskość wątroby. Rozwija się ona u ok 20% średnio po 5 latach trwania choroby. Wynika to z tego, że znajdujące się w organizmie wirusy HBV przez cały czas zarażają komórki wątroby. W wyniku przewlekłego WZW B może też rozwijać się wątrobiak złośliwy, czyli pierwotny rak wątroby. Ryzyko wystąpienia obydwóch chorób rośnie wraz z upływem czasu, a ich objawy pojawiają się po kilku latach przewlekłego zapalenia wątroby typu B.
WZW typu B a marskość wątroby: objawy
Jako najczęstsza konsekwencje przewlekłego WZW typu B wskazuj się marskość wątroby. Choroba ta objawia się zmęczeniem i osłabieniem organizmu, dusznościami, znaczną utratą masy ciała, utartą apetytu, wodobrzuszem, żółtaczką, skazą krwotoczną (skłonność do siniaków i krwiaków), świądem skóry, powiększeniem śledziony, krwawieniami z nosa i dziąseł.
WZW typu B – zapobieganie
Profilaktyka WZW typu B obejmuje przede wszystkim szczepienie. Tym poddawane są noworodki, niemowlęta, pracownicy służby zdrowia, dzieci i młodzież oraz dorośli. Szczepionkę podaje się w 3 dawka – druga miesiąc po pierwszej i trzecią pół roku po pierwszej. W przypadku wcześniaków rekomendowane są 4 dawki szczepienia. Szczepienie WZW typu B przeprowadza się przed zabiegami chirurgicznymi i innymi inwazyjnymi procedurami. Możliwe jest wtedy przejmowanie przyspieszonych dawek szczepień.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B: leczenie
Leczenia wymaga przewlekłe WZW typu B. O tym, jak będzie przebiegać, zawsze decyduje lekarz. Najczęściej kuracja obejmuje zażywanie leków hamujących namnażanie wirusa. Zazwyczaj stosuje się interferon oraz nukleozydowe i nukleotydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy takie jak entekawir, lamiwudyna czy tenofowir. W czasie leczenia ważne jest również stałe monitorowanie stanu chorego i wykonywanie badań. Chory musi pamiętać, że w czasie kuracji nie można my pic alkoholu, konieczne jest natomiast nawadnianie organizmu oraz stosowanie lekkostrawnej diety.
