Tętniak mózgu to poważne i bezpośrednie zagrożenie życia. Może on pęknąć, co będzie skutkować wylewem krwi do mózgu. Tętniak powstaje w wyniku poszerzenia naczynia krwionośnego. Wyróżnia się kilka jego rodzajów, z czego najpopularniejsze to tętniak workowaty i wrzecionowaty. Wykrycie tętniaka mózgu nie jest łatwe. Zwykle w pierwszym stadium wzrostu nie daje żadnych objawów. Również późniejsze symptomy nie są charakterystyczne. Poznaj przyczyny, rodzaje i objawy tętniaka mózgu oraz zobacz, jak współczesna medycyna sobie z nim radzi.
Przyczyny tętniaka mózgu
Tętniakiem mózgu określa się uwypuklenie, które powstaje na tętnicy. Jest ono wynikiem poszerzenia naczyń krwionośnych. Za przyczyny jego powstania uznaje się zmiany miażdżycowe, które przyczyniają się do osłabienia ścian żył i tętnic. Jako czynniki ryzyka wymienia się również nadciśnienie tętnicze. Lekarze wskazują również, że pośrednią przyczyną tętniaka mózgu jest nieprawidłowy tryb życia, na który składa się palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, spożywanie narkotyków, wysokokaloryczne dieta, stres. W grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim kobiety po 40 roku życia. Wśród kolejnych przyczyn tętniaka mózgu wymienia się choroby takie jak: torbielowatość nerek, zespół marfana oraz neurofibromatozę.
Tętniak mózgu rodzaje
Medycyna wyróżnia kilka rodzajów tętniaka mózgu. Od tego, jaki on jest, zależy to, jak powstaje. Wyróżnia się:
- tętniaka workowatego – jest to najczęstszy tętniak mózgu; przybiera on kulisty kształt i mierzy kilka centymetrów; zwykle umiejscowiony jest w okolicach koła tętniczego mózgu;
- tętniak wrzecionowaty – umiejscowiony jest w obrębie tętnicy podstawnej i szyjnej wewnętrznej; ma on nieregularny kształt, który przypomina literę S;
- tętniak prosowaty (mikrotętniak) – umiejscowiony jest na gałązkach tętnic w obrębie mózgu;
- tętniak rozwarstwiający – powstaje on na skutek urazów głowy i jest dość rzadko diagnozowany.
Jak powstaje tętniak mózgu?
Tętniak mózgu może rozwinąć się u każdego. Czasem jest on wynikiem wady genetyczne polegającej na defekcie w budowę ściany naczynia krwionośnego. Ma ono osłabiona błonę mięśniową oraz błonę sprężystą. Na tak słabe naczynie krwionośne działa siła przepływu krwi oraz ciśnienie, z jakim naciska ona na ściany naczynia krwionośnego.
Objawy tętniaka mózgu
W początkowej fazie rozwoju tętniak mózgu rzadko kiedy daje jakiekolwiek objawy. Nie sposób więc go rozpoznać, analizując symptomy kliniczne, a jedyną metodą diagnozy są szczegółowe badania. Tętniaka mózgu w pierwszej fazie wzrostu zazwyczaj rozpoznaje się podczas rutynowych badań. O jego objawach możemy mówić, dopiero kiedy tętniak jest na tyle duży, że zaczyna uciskać na nerwy. Trzeba jednak pamiętać, że i w tym przypadku symptomy tętniaka mózgu są niecharakterystyczne i zazwyczaj mało uciążliwe. Sprawia to, że wiele osób je ignoruje i rezygnuje z wizyty u specjalisty. Jako objawy tętniak mózgu wskazuje się: opadanie powieki, powiększone źrenice oczu, zaburzenia widzenia, widzenie podwójne, pogorszenie ostrości widzenia.
Kiedy tętniak pęka, dochodzi do bezpośredniego zagrożenia życia. Pęknięciu tętniaka mózgu towarzyszy bardzo intensywny ból głowy, wymioty i nudności, utrata przytomności i sztywność karku. Obserwując u siebie takie symptomy, należy udać się niezwłocznie do szpitala. Pękniecie tętniaka, jest stanem zagrażającym bezpośrednio zdrowiu oraz życiu. Nawet jeśli pacjent udaje się uratować, to może dojść do poważnych uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, niedowładu kończyn, zaburzeń mowy czy śpiączki.
Leczenie tętniaka mózgu
Tętniaka mózgu rozpoznaje się za pomocą badania angiografii rezonansu komputerowego lub tomografii komputerowej. Leczenie przeprowadzane jest przez lekarza specjalistę – neurochirurga. Metody leczenia tętniaka mózgu są różne. Najczęściej wykorzystuje się ta polegająca na neurochirurgicznym klipsowaniu oraz tzw. embolizację.
Neurologiczne klipsowanie polega na przeprowadzeniu zabiegu operacyjnego, który opiera się na wycięciu tętniaka mózgu przy otwarciu czaszki. Embolizacja to natomiast usunięcie zmiany powstałej w naczyniu krwionośnym za pomocą cewnika z substancjami działającymi rozpuszczająco. Embolizacja tętniaka jest stosowanie częściej ze względu na niewielką inwazyjność i większe bezpieczeństwo. Rekonwalescencja po zabiegach usuwających tętniaka mózgu trwa ok. tydzień. W tym czasie może pojawić się tzw. zespół poembolizacyjny, który objawia się podwyższoną temperaturą ciała.
Dobór metody leczenia tętniak mózgu zależy od jego umiejscowienia oraz stanu zdrowia pacjenta. Ważne jest również, czy doszło do pęknięcia tętniaka. Jeśli tak, leczenie należy rozpocząć najpóźniej 72 godziny po pęknięciu, gdy zmiana jest nienaruszona i ma zachowaną ciągłość ścian, przed wykonaniem zabiegu przeradza się dokładną diagnostykę.
Rokowania przy tętniaku mózgu nie są najlepsze. Nie oznacza to jednak, że nie da się go wyleczyć. Kluczowe jest szybkie rozpoznanie, leczenie oraz wdrożenie właściwej terapii. Trzeba pamiętać, że każdy tętniak jest nieprzewidywalny. Zdarza się, że pęka nawet ten mały i prowadzi do nieodwracalnych zmian. Te powodowane są przez krwawienie. Lekarze podkreślają, że chociaż leczenie tętniaka mózgu nie jest łatwe i może wywołać wiele skutków niepożądanych, to zwykle ryzyko jego pęknięcia i tak jest większe.
