Reakcje alergiczne potrafią skutecznie utrudnić życie. Alergia to nie tylko katar sienny i wysypka, niestety objawy tego schorzenia mogą być znacznie poważniejsze. Czym właściwie jest alergia? Z jakimi reakcjami alergicznymi mamy najczęściej do czynienia? Jak sobie z nimi radzić?
Alergia – co to jest?
Alergia to nadmierna reakcja układu odpornościowego na zwykle nieszkodliwe substancje.
Kiedy osoba z alergią ma kontakt z alergenem, reakcja alergiczna nie jest natychmiastowa. Układ odpornościowy stopniowo buduje wrażliwość na substancję przed nadmiernym reagowaniem.
Układ odpornościowy potrzebuje czasu, aby rozpoznać i zapamiętać alergen. Gdy staje się wrażliwy na substancję, zaczyna wytwarzać przeciwciała, aby ją zaatakować. Ten proces nazywa się uczuleniem.
Uczulenie może trwać kilka dni lub kilka lat. W wielu przypadkach proces uczulenia nie jest zakończony. Pacjent odczuwa pewne objawy, ale nie ma pełnej alergii.
Alergie mogą być również sezonowe. Na przykład objawy gorączki siennej (kataru siennego) mogą wzrastać w okresie od kwietnia do mają, ponieważ liczba pyłków w powietrzu jest znacznie wyższa w porównaniu do innych miesięcy w roku.
Szybkie fakty dotyczące alergii
- Alergie są wynikiem niewłaściwej odpowiedzi immunologicznej na normalnie nieszkodliwą substancję.
- Substancje te zwykle obejmują materiały takie jak sierść zwierząt domowych, pyłki lub jad pszczeli. Wszystko może być alergenem, jeśli układ odpornościowy wykryje pozornie działanie niepożądane.
- Substancja wywołująca reakcję alergiczną nazywana jest alergenem. Alergeny można znaleźć w żywności, napojach lub środowisku.
- Niektóre z najbardziej powszechnych alergenów to kurz, pyłki i orzechy. Mogą powodować kichanie, łuszczenie się skóry i wymioty.
- Anafilaksja to poważna reakcja alergiczna, która może zagrażać życiu.
- Aby zdiagnozować alergię, lekarz może pobrać próbkę krwi.
- Anafilaksja wymaga leczenia w trybie nagłym. Wtryskiwacze epinefryny mogą pomóc w zmniejszeniu reakcji anafilaktycznej.
- Wiele alergenów jest nieszkodliwych i nie wpływa na większość ludzi.
- Jeśli dana osoba jest uczulona na substancję, taką jak pyłek, jej układ odpornościowy reaguje na substancję tak, jakby była obca i szkodliwa, i próbuje ją zniszczyć.
Objawy alergii – reakcje alergiczne
Reakcja alergiczna powoduje stan zapalny i podrażnienie. Objawy zależą od rodzaju alergenu. Reakcje alergiczne mogą wystąpić w jelitach, skórze, zatokach, drogach oddechowych, oczach i drogach nosowych.
Reakcje alergiczne mogą być mylone z innymi schorzeniami. Na przykład gorączka sienna powoduje podobne podrażnienia do przeziębienia, ale przyczyny są inne.
Poniżej znajduje się szereg różnych czynników wyzwalających i objawy, które regularnie wywołują u osób uczulonych.
Kurz i pyłki
- zatkany nos
- swędzące oczy i nos
- Katar
- obrzęk i łzawienie oczu
- kaszel
Reakcje skórne
- łuszczenie
- swędzenie
- peeling
- wysypki
Jedzenie
- wymioty
- obrzęk języka
- mrowienie w jamie ustnej
- obrzęk warg, twarzy i gardła
- skurcze żołądka
- duszność
- krwawienie z odbytu, głównie u dzieci
- swędzenie w jamie ustnej
- biegunka
Ukąszenia owadów
- świszczący oddech
- obrzęk w miejscu użądlenia
- nagły spadek ciśnienia krwi
- swędząca skóra
- duszność
- niepokój
- pokrzywka, czerwona i bardzo swędząca wysypka, która rozprzestrzenia się po całym ciele
- zawroty głowy
- kaszel
- ucisk w klatce piersiowej
- niepokój
- możliwa anafilaksja
Leki:
- świszczący oddech
- obrzęk języka, warg i twarzy
- wysypka na skórze
- swędzenie
- możliwa anafilaksja
Leczenie – jak sobie reakcjami alergicznymi?
- Najskuteczniejszym leczeniem i zarządzaniem alergią jest unikanie
Czasami jednak nie jest możliwe całkowite uniknięcie alergenu. Pyłek, na przykład, ciągle unosi się w powietrzu, szczególnie w czasie sezonu siennego.
- Leki
Leki mogą pomóc w leczeniu objawów reakcji alergicznej, ale nie będą one leczyć alergii. Większość leków przeciwalergicznych jest sprzedawanych bez recepty (OTC). Przed zażyciem konkretnego rodzaju leku, porozmawiaj z farmaceutą lub lekarzem.
Leki przeciwhistaminowe: blokują działanie histaminy. Należy zachować ostrożność, ponieważ niektóre leki przeciwhistaminowe nie są odpowiednie dla dzieci.
Leki udrożniające: mogą pomóc w zablokowaniu nosa w przypadku kataru siennego, alergii na zwierzęta lub alergii na kurz. Leki znieczulające to leki krótkoterminowe.
Antagoniści receptora leukotrienowego lub antyleukotrieny: Gdy inne leczenie astmy nie zadziałało, anty-leukotrieny mogą blokować działanie leukotrienów. Są to chemikalia powodujące obrzęk. Organizm uwalnia leukotrieny podczas reakcji alergicznej.
Spraye steroidowe: stosowane do wewnętrznej wyściółki nosa, aerozole kortykosteroidów pomagają zmniejszyć przekrwienie błony śluzowej nosa.
- Immunoterapia
Immunoterapia znana jest również pod nazwą “nadwrażliwość”. Ten rodzaj terapii rehabilituje układ odpornościowy. Lekarz podaje stopniowo zwiększające się dawki alergenów w ciągu wielu lat.
Celem jest wywołanie długoterminowej tolerancji poprzez zmniejszenie tendencji alergenu do wyzwalania wytwarzania IgE.
Immunoterapia jest stosowana wyłącznie w leczeniu ciężkich alergii.
- Leczenie anafilaksji
Anafilaksja to nagły wypadek medyczny. Pacjent może wymagać resuscytacji, w tym leczenia dróg oddechowych, dodatkowego tlenu, płynów dożylnych i ścisłego monitorowania.
Osoba doświadczająca anafilaksji będzie potrzebować domięśniowego zastrzyku adrenaliny. Leki przeciwhistaminowe i steroidy są często stosowane wraz z zastrzykiem adrenaliny.
Po ustabilizowaniu się pacjenta lekarze mogą zalecić pozostanie w szpitalu pod obserwacją do 24 godzin, aby wykluczyć dwufazową anafilaksję. Dwufazowa anafilaksja to nawrót anafilaksji w ciągu 72 godzin bez dalszej ekspozycji na alergen.
Pacjenci, u których wystąpiły ciężkie reakcje alergiczne, powinni mieć przy sobie automatyczny wstrzykiwacz epinefryny.
