Candida albicans (C. albicans) to grzyb odpowiedzialny za powstawanie pleśniawek. Niewielka ilość tego grzyba normalnie żyje w jamie ustnej, nie powodując szkody. Jednakże, gdy grzyb zaczyna się rozrastać, może spowodować pojawienie się infekcji w jamie ustnej.
Pleśniawki najczęściej występują u niemowląt i małych dzieci. Pleśniawkę można dostrzec gołym okiem, bowiem są to charakterystyczne, białe guzki umiejscowione na wewnętrznej ścianie policzków i na języku. Białe guzki zwykle ustępują po zastosowaniu odpowiedniego leczenia.
Pleśniawki są zazwyczaj łagodne i rzadko powodują komplikacje. Jednak pojawienie się pleśniawek może być problematyczne dla osób z osłabionym układem odpornościowym.
Afty są jednymi z najczęściej występujących chorób błony śluzowej jamy ustnej. Afta powstaje na języku, dziąśle, wardze i policzku. Może też wystąpić na miękkim podniebieniu, dolnej powierzchni języka czy dnie jamy ustnej. Przyczyny pojawiania się aft w jamie ustnej nie są do końca poznane przez medycynę, możliwe że rozwój aft jest wynikiem nacisku na tkanki lub ich uszkodzenia. Dla przykładu można wymienić: urazy związane z występowaniem ostrych zakończeń zębów, urazy związane z zabiegami stomatologicznymi (znieczulenie podawane przy pomocy zastrzyku), urazy powstałe podczas jedzenia twardych pokarmów czy spowodowane przez aparat ortodontyczny bądź protezę.
Jakie są objawy pleśniawki?
W początkowych stadiach pleśniawka może nie powodować żadnych objawów. Jednak wraz z upływem czasu i dalszym rozwojem grzyba mogą rozwinąć się następujące objawy:
- kremowe białe guzki na języku, wewnętrznych policzkach, dziąsłach lub migdałkach
- nieznaczne krwawienie,gdy wstrząsy są zdrapywane
- ból w miejscu wstrząsów
- kątowe zapalenie warglub sucha, popękana skóra w kącikach ust
- trudności z połykaniem
- zły smak w ustach
U niemowląt pleśniawka może powodować:
- trudności z karmieniem
- grymaszenie
- drażliwość
Niemowlęta z pleśniawką mogą zarażać matki podczas karmienia piersią. Jeśli matka karmiąca uległa zarażeniu grzybem powodującym pleśniawki, mogą wystąpić następujące objawy:
- intensywne swędzenie, nadwrażliwość lub ból w sutkach
- łuszcząca się lub błyszcząca skóra na obszarze otaczającym sutek
- silny ból podczas karmienia piersią
- ostry, przeszywający ból w piersi
Co powoduje pleśniawkę?
Pleśniawka, zwana również drożdżycą, występuje, gdy grzyb C. albicans zaczyna wymykać się spod kontroli. Normalnie, układ odpornościowy wykorzystuje “dobre” mikroorganizmy do kontrolowania C. albicans i innych “złych” mikroorganizmów. Kiedy ta równowaga zostanie zakłócona, szkodliwe bakterie i grzyby zaczynają się rozmnażać. To prowadzi do rozwoju infekcji.
- Pleśniawki rozwijające się w jamie ustnej mogą wystąpić, gdy układ odpornościowy jest osłabiony przez niektóre leki zmniejszające liczbę dobrych mikroorganizmów naturalnie zapobiegających infekcji.
- Leczenie nowotworów, w tym chemioterapia i radioterapia, może także uszkadzać lub zabijać zdrowe komórki. To sprawia, że jest się bardziej podatnym na pleśniawki i inne infekcje.
- Choroby atakujące układ odpornościowy, takie jak białaczkai HIV, również zwiększają ryzyko wystąpienia pleśniawki.
- Cukrzyca, która wpływa na układ odpornościowy, może również przyczyniać się do pleśniawki.Osoba cierpiąca na cukrzycę może mieć wysoki poziom cukru w ślinie. Jedna z teorii głosi, że albicans może następnie użyć tego dodatkowego cukru, aby zwiększyć jego wzrost w jamie ustnej.
- U noworodków pleśniawki mogą występować od urodzenia, choć jest to rzadkie.
- Ten sam grzyb, który wywołuje pleśniawki, powoduje również infekcje drożdżowe, więc kobiety w ciąży z infekcją drożdżakową pochwy mogą czasami przenosić infekcję drożdżową na dziecko podczas porodu.
Kto jest zagrożony pleśniawką występującą w jamie ustnej?
Największym ryzykiem rozwinięcia się pleśniawki w ustach są obarczone niemowlęta i małe dzieci. Pleśniawki atakują chętniej również osoby o osłabionym układzie odpowrnościowym. Inne schorzenia i czynniki wpływające na pojawienie się pleśniawki w jamie ustnej:
- Cukrzyca
- Anemia
- HIV
- Suchość w ustach
- Antybiotyki
- Kortykosteroidy
- Chemioterapia
- Promieniowanie
- Leki stosowane do leczenia nowotworów
- Protezy na zębach
- Palenie papierosów
Afta – nie do końca poznana odpowiedź autoimmunologiczna naszego organizmu
Aftalne zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, znane również jako nawracające aftowe owrzodzenie, jest jedną z najczęstszych zmian w jamie błony śluzowej jamy ustnej, obserwowaną przez lekarzy i dentystów.
Aftowe zapalenie jamy ustnej jest zaburzeniem o nieznanej etiologii, które może powodować znaczny dyskomort. Jeden lub kilka dyskretnych, płytkich, bolesnych owrzodzeń jest widocznych na niezgałęzionych błonach śluzowych jamy ustnej. Poszczególne wrzody pojawiają się w jamie ustne zwykle przez 7-10 dni. Większe owrzodzenia mogą trwać od kilku tygodni do miesięcy i mogą powodować blizny podczas gojenia.
Leczenie pleśniawek i aft u niemowląt
Pleśniawki
Chociaż w aptekach znajdziemy dzisiaj lekarstwa i suplementy wspomagające leczenie większości powszechnie występujących schorzeń, wszelkie decyzje odnośnie terapii przeznaczonej dla niemowląt najlepiej skonsultować z pediatrą.
Leczenie pleśniawek najczęściej odbywa się przy pomocy preparatów grzybobójczych w formie żeli stosowanych miejscowo bądź w formie płynów.
Ze względu na opisywaną wcześniej szansę zarażenia się od dziecka matki karmiącej, konieczne jest przemywanie brodawek piersi przed i po każdym karmieniu.
Po wprowadzeniu odpowiedniego leczenia pleśniawki u niemowląt ustępują zwykle po tygodniu.
Afty
Leczenie aft domowymi sposobami potrafi przynieść wymierne efekty. Mimo to, zawsze skonsultuj się z pediatrą i zasięgnij porady w tej kwestii. Niemowlęta i małe dzieci lepiej zabrać na konsultacje do specjalisty.
Jeśli chodzi o leczenie aft, należy szczególnie zadbać o higienę jamy ustnej maluszka. Dziecku można także podawać działające przeciwzapalnie herbatki ziołowe z rumianku lub szałwii, krople z propolisem lub spryskiwać zajęte chorobowo miejsca odkażającymi preparatami stomatologicznymi.
Jeśli afty nie ustępują, bardzo prawdopodobne, że będzie trzeba zastosować terapię lekami przepisywanymi na receptę.