Ostropest plamisty jest rośliną stosowaną w medycynie naturalnej już od średniowiecza. Jego podstawowe zastosowanie to odtruwanie organizmy i stymulowanie procesów regeneracji wątroby. Ostropest plamisty to popularne i niezwykle łatwo dostępne w Polsce zioło, po które sięgnąć powinien każdy, komu na sercu leży własne zdrowie. Ostropest plamisty to także roślina wspomagająca pielęgnację urody. Poznaj jego wszystkie zastosowania i dowiedz się jak go używać.
Ostropest plamisty jest rośliną zaliczana do rodziny astrowatych. Jego główną cechą jest działanie antyhepatotoksyczne, ale wykazuje on i inne właściwości lecznicze. Ostropest plamisty w Polsce występuje powszechnie, spotkać można go na terenach uprawnych, chociaż roślina rośnie też dziko. Z racji zawartych w sobie substancji chętnie wykorzystywany jest w farmaceutyce, kosmetologii oraz weterynarii. Lecznicze właściwości ostropestu wykorzystywane są również od wieków w medycynie ludowej i ziołolecznictwie.
Jak wygląda ostropest plamisty?
Z wyglądu ostropest przypomina zwyczajny oset. To, co go od niego odróżnia to większe rozmiary – ostropest osiąga nawet 2 metry wysokości. Jego cechami charakterystycznymi są grube, rozłożyste łodygi i liście o kolczastych brzegach, na końcach pędów pojawia się natomiast niewielkie fioletowe kwiaty. Właściwości lecznicze wykazują owoce ostropestu. Należy zbierać je pod koniec lata w okresie sierpień – wrzesień.
Substancje lecznicze w ostropeście plamistym
Ostropest plamisty swoje właściwości lecznicze zawdzięcza zawartych w nim substancjom. W ziarnach tej rośliny znajdziemy m.in.:
- Sylimarynę – substancja ta wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, spazmolityczne, odtruwające i żółciopędne; wykazuje się, że obniża ona poziom cholesterolu, zmniejsza ryzyko zachorowania na miażdżycę, wspomaga regenerację wątroby oraz chroni ją przed działaniem trucizn i toksyn; sylimaryna ma również działanie antynowotworowe; warto wiedzieć, że substancja ta występuje jedynie w owocach ostropestu;
- Kwasy organiczne – w ostropeście plamistym znajdziemy te o działaniu antybakteryjnym, żółciopędnym oraz wspomagającym trawienie;
- Fitosterole – pozwalają one na obniżenie poziomu szkodliwego cholesterolu;
- Garbniki – ich działanie jest antyoksydacyjne, ściągające i przeciwzapalne;
- Kwas linolowy – wykazuje działanie antynowotworowe oraz obniża ryzyko zachorowania na schorzenia układu krążenia; ponadto uwrażliwia komórki na insulinę i przyspiesza przemianę materii;
- Witaminy C i K;
- Sole mineralne;
- Śluz;
- Aminy biogenne.
Właściwości lecznicze ostropestu plamistego
Wskazuje się, że ostropest plamisty jest przede wszystkim naturalnym lekiem na wątrobę. Wspomaga on leczenie takich schorzeń jak: marskość wątroby, alkoholowe lub niealkoholowe stłuszczenie wątroby, kamica żółciowa, nieżyt dróg żółciowych, wirusowe zapalenie wątroby, wysoki poziom cholesterolu, rozmaite uszkodzenia wątroby, cukrzyca oraz stany zapalenie skóry.
Ostropest plamisty – dawkowanie i stosowanie
Ostropest plamisty bez problemu można kupić w sklepach zielarskich, aptekach czy sklepach ze zdrową żywnością. Sprzedawany jest on w kilku formach: jako nieprzetworzone, całe ziarna, ziarna mielone, olej z nasion ostropestu lub kapsułki ze skoncentrowaną dawką sylimaryny. Zaleca się, aby dzienna dawka ostropestu plamistego nie przekraczał 300 mg (ok. 2 łyżeczki ziaren lub proszku). Kupując olej lub kapsułki z ostropestu należy przestrzegać zaleceń dawkowania umieszczonych na opakowaniach suplementu.
Należy pamiętać, że najzdrowszą formą ostropestu plamistego są całe niemielone ziarna. Roślinę najlepiej kupować w tej formie i mielić bezpośrednio przed spożyciem. Ziarna ostropestu można rozdrobnić np. w młynku do kawy. Spożywać można je solo lub z innymi potrawami. Smak ostropestu plamistego jest neutralny, dlatego bez przeszkód można go dodawać do mieszkanka musli, koktajli, wypieków, sałatek, kanapek, makaronów, warzyw czy owsianek. Popularną formą zażywania ostropestu plamistego jest też napar lub nalewka.
- Napar z ostropestu – dwie łyżeczki świeżo zmielonych nasion zalej ½ szklanki wrzątku, wymieszaj i odstaw na 10-15 minut. Napar spożywaj 2 razy dziennie.
- Nalewkę z ostropestu: 100 g świeżo zmielonych ziaren umieścić w szklanej butelce i zalej 500 ml spirytusu. Szczelnie zakręć i odstaw w ciepłe i ciemne miejsce na 14 dni. Następnie odcedź i przelej płyn do czystej butelki. Nalewkę spożywaj 2-3 razy dziennie w dawce 10-15 kropli.
Ostropest plamisty w kosmetyce
Ostropest plamisty to nie tylko roślina wykorzystywana w leczeniu, ale i w przemyśle kosmetyczny. Ten stosuje przede wszystkim olej z nasion ostropestu. Preparat można stosować bezpośrednio na skórę, pomaga ona przy przesuszeniu, odwodnieniu, wiotczeniu naskórka, w przypadku oparzeń słonecznych i przy widocznych oznakach starzenia się skóry. Olej z nasion ostropestu plamistego łagodzi również objawy dermatoz np. rumienia czy łuszczycy. Ponadto można go wykorzystywać na włosy i skórę głowy, kiedy są one zniszczone, suche i wypadające.
Skutki uboczne i przeciwwskazania dla ostropestu plamistego
Jako skutki uboczne zażywanie ostropestu plamistego w dużych ilościach wymienia się głównie zaburzenia żołądkowe-jelitowe, biegunki. Stosowanie ostropestu w zalecanych dawkach (nawet przy długim używaniu) nie wywołuje szkodliwych działań. Ostropest nie powinien być zażywany w przypadku ostrych zatruć, w czasie ciąży, laktacji i przez dzieci poniżej 12 roku życia.