Onycholiza to medyczna nazwa schodzenia paznokcia, czyli odwarstwiania się jego płytki od łożyska. Główny i charakterystyczny objaw onycholizy to zmiana koloru paznokcia na biały. Przebarwienia w innym kolorze mogą pojawić się, kiedy oprócz schodzenia paznokcie dojdzie dodatkowo do zakażenia. Onycholiza może występować zarówno w przypadku paznokci u rąk, jak i u nóg. Wiele osób traktuje ją jako defekt estetyczny, trzeba jednak pamiętać, że schodzenia paznokcia nie należy lekceważyć. Przyczynę schodzenia paznokcia należy ustalić jak najszybciej, może się bowiem okazać, że jest efektem poważnej choroby np. cukrzycy. Poznaj objawy oraz sposoby radzenia sobie ze schodzącym paznokciem.
Przyczyny schodzenia paznokcia mogą być bardzo różne. Najczęściej dochodzi do tego w wyniku urazów oraz poddawania paznokci zbyt częstym zabiegom kosmetycznym. Trzeba jednak pamiętać, że onycholiza może występować jako jeden z symptomów cukrzycy lub chorób tarczycy. Stąd też, jeśli paznokcie schodzi często, domowe leczenie nie pomaga, a my wiemy, że nie był on narażony na żadne urazy, należy jak najszybciej odwiedzić lekarza.
Objawy onycholizy
Na pierwszy rzut oka przy onycholizie z paznokciem jest wszystko OK. Pozostaje on gładki i twardy, a jedyna zmiana dotyczy jego koloru. Onycholizie towarzysz zmiana zabarwienia płytki paznokciowej. W miejscu odwarstwiania jest ona biała i wyraźnie odgranicza się od pozostałej powierzchni paznokcia. Jest to wynikiem tego, że płytka traci łączność z łożyskiem, a przestrzeń pomiędzy nimi wypełnia się powietrzem. W efekcie znika różowe zabarwienie paznokcia, które wynika z prześwitujących naczyń włosowatych. Należy jednak pamiętać, że bardzo często przy schodzeniu paznokcia mamy też do czynienia z zakażeniami. W takich sytuacjach paznokieć może przybierać biały, ale inny kolor np. żółty, szary, brązowy czy czarny. Zmiany można najwcześniej zauważyć na końcu paznokcia. Zazwyczaj nie towarzyszy im ból, choć może on wystąpić, jeśli do uszkodzenia doszło w wyniku uraz lub przy dużej infekcji.
Hiperkeratoza przy schodzeniu paznokcia
Schodzeniu paznokcia może towarzyszyć hiperkeratoza, czyli nadmierne rogowacenie naskórka. Może ona występować w formie podpaznokciowej i objawiać się wrastaniem paznokcia w łożysko. Należy na nią uważać, ponieważ skóra tam jest niezwykle delikatna i wrażliwa. Takie uszkodzenia mogą więc prowadzić do owrzodzeń.
Przyczyny onycholizy
Onycholizę dzieli się na tą wrodzoną i tą nabytą. W przypadku pierwszej postaci za jej pojawienie odpowiadają czynniki genetyczne i skłonności rodzinne. Onycholiza nabyta może natomiast przybierać postać egzogenną i endogenna. Ta pierwsza spowodowana jest czynnikami pochodzącymi spoza organizmu takimi jak: urazy i podrażnienia, nadmierna wilgoć, działanie substancji chemicznych i kosmetyków, infekcje grzybicze, bakteryjne oraz wirusowe. W przypadku onycholizy endogennej przyczyny jej występowanie leżą we wnętrzu organizmu. Jako najczęściej wymienia się:
- choroby skóry np. łuszczyca, liszaj płaski, kontaktowe zapalenie skóry, chorobę Raynauda, łysienie plackowate, twardzinę pęcherzycę zwykłą, nadmierna potliwość;
- choroby ogólnoustrojowe np. cukrzycę, kiłę, trąd, choroby tarczycy, niedobór żelaza, ciężkie zakażenia; porfirię;
- działanie niektórych leków – tetracykliny, indometacyna, allopurynol, doksorubicyna, bleomycyna, leki moczopędne z grupy tiazydów.
Warto również wspomnieć, że onycholiza paznokci może także wystąpić bez przyczyny. W takich wypadkach mówimy o schodzeniu paznokcia idiopatycznym.
Jak sobie poradzić ze schodzącym paznokciem?
Łagodna postać onycholizy paznokcia najczęściej ustępuje samoistnie po kilku tygodniach. Jeśli dolegliwość nie przejdzie,należy udać się do lekarza. Kuracja zawsze opiera się na zwalczeniu przyczyny schodzenia paznokcia. Na początek zalecana jest wizyta u dermatologa, który na podstawie badań wskaże dalsze kroki. W skrajnych przypadkach onycholizę leczy się operacyjnie. Zabieg polega na usunięciu płytki paznokcia. W przypadku, gdy schodzenie paznokcia powiązane jest z infekcją bakteryjną, do kuracji wprowadza się antybiotyk, natomiast infekcja grzybicza oznacza zastosowanie specjalnych lakierów zwalczających grzyby. Leczenie onycholizy nie oznacza, że paznokieć nagle przyrośnie do łożyska. Na zniknięcie odwarstwienie trzeba poczekać. Zniknie ono dopiero po całkowitym odrośnięciu paznokcia.
Domowe sposoby na schodzący paznokieć
W walce ze schodzącym paznokciem można również zastosować domowe sposoby. Jednym ze skuteczniejszych jest zakraplanie płytki paznokcia olejkiem z drzewa herbacianego. Przed rozpoczęciem samodzielnego leczenia onycholizy dobrze jednak skonsultować się z lekarzem. Nie zawsze takie metody pomagaj, a nieraz wręcz szkodzą.
Onycholizie można skutecznie przeciwdziałać, dbając o paznokcie. Ważna jest przede wszystkim właściwa pielęgnacja. Zaleca się krótkie obcinanie paznokci, a jednocześnie zachowanie takiej ich długości, aby nie powodować uszkodzeń. Dobrze jest również unikać uszkodzeń oraz kontaktu z substancjami drażniącymi. Do takich zaliczyć można lakiery i zmywacze do paznokci, rozcieńczalniki i inne detergenty. paznokcie trzeba tez utrzymywać w czystości i suchości. Zabiegi regeneracyjne paznokci, takie jak np. manicure japoński są działaniem profilaktycznym, które na pewno nie zaszkodzą paznokciom.