Krwotok z nosa to częsta, ale bardzo uciążliwa dolegliwość. Może mieć ona różne przyczyny od błahego urazu po poważne zespoły chorobowe. Krwawienie z nosa najczęściej występuje u dzieci i w okresie dojrzewania, ale przydarza się też i osobom dorosłym. W przypadku, gdy krwotoki z nosa pojawiają się często, należy zgłosić się do lekarza i zdiagnozować ich przyczynę.
Krwawienie z nosa jest upływem krwi z uszkodzonych ścian naczyń krwionośnych nosa. Najczęściej do krwotoku dochodzi w wyniku miejscowego urazy lub wysychania błony śluzowej nosa. Niekiedy krwawienie z nosa jest objawem poważnych chorób. Ono samo może mieć różne nasilenie: od wycieku kilku kropel aż do poważnego krwotoku. Krew z nosa może uchodzić z kilku miejsc. Najczęściej występuje krwawienie ze splotów naczyniowych przednio-dolnej części nosa. Tego typu krwotoki są łagodne i daje się je zwykle łatwo powstrzymać. Rzadsze, ale poważniejsze jest krwawienie z nosa, które ma swoje źródło w tylnej części przegrody.
Jakie są przyczyny krwawienia z nosa?
Krwotoki z nosa mogą mieć bardzo różnorodne przyczyny. Bardzo często występują też samoistnie bez konkretnego powodu. Do takich krwawień zazwyczaj dochodzi w okresie dojrzewania. Krwawienie z nosa są efektem pęknięcia ściany jednego lub kilku naczyń krwionośnych znajdujących się w nosie. Jako konkretne przyczyn krwawienia z nosa wymienia się:
- Uraz mechaniczny nosa – krwawienie występuje w wyniku fizycznego uszkodzenia cienkich ścianek naczyń krwionośnych nosa; do uszkodzenia może dojść w wyniku uderzenia, silnego dmuchnięcia, kichnięcia czy kaszlnięcia; jako urazy mechaniczne rozumie się też nagłą zmianę ciśnienie np. podczas startu samolotu;
- Polipy nosa – utrudniają one oddychanie i wywołują charakterystyczny katar, a niektórych przypadkach krwotoki z nosa;
- Przesuszenie błony śluzowej – dochodzi do niego przez niekorzystne działanie czynników zewnętrznych i środowiskowych np. zbyt niską wilgotność powietrza, klimatyzację itp.; sucha błona śluzowa nosa jest podatna na powstanie uszkodzeń i strupów, które mogą wypływać krwawienie z nosa; przesuszenie błony śluzowej może być też wynikiem zażywania niektórych farmaceutyków;
- Choroby nowotworowe – do krwotoków z nosa doprowadzają zarówno łagodne, jak i złośliwe zmiany w obrębie jamy nosowo-gardłowej i zatok;
- Nieżyt nosa – w wyniku podrażnienia błona śluzowa nosa jest podatniejsza na uszkodzenia i krwotoki;
- Nadciśnienie tętnicze – krwotoki z nosa może wywołać zbyt wysokie ciśnienie krwi, które doprowadza do pękania naczynek;
- Choroby układowe – krwotoki z nosa często towarzyszą takim chorobom jak AIDS czy sarkoidoza.
Jako częste przyczyny puszczenia się krwi z nosa wymienia się też: skrzywienie przegrody nosowej cukrzycę, miażdżycę naczyń krwionośnych. Włókniaki młodzieńcze (nowotwory okolic nosogardła), zaburzenia krzepnięcia krwi, choroby krwi.
Krwawienie z nosa jako powikłanie po lekach
Krwotoki z nosa często wskazywane są w wykazie skutków ubocznych zażywania leków. Wynika to z tego, że niektóre z farmaceutów znacząco zaburzają krzepnięcie krwi. Do leków o takim działaniu zalicza się m.in. popularną aspirynę. Oprócz niej krwotoki z nosa mogą wywołać leki zawierające heparynę i jej pochodne oraz warfarynę. Na krwotoki z nosa podatne są też osoby, które długotrwale stosują środki obkurczające naczynia krwionośne w błonie śluzowej np. spraye i krople zawierające okstymerazolinę i ksylometazolinę.
Krwotok z nosa odpowiedzią na czynniki zewnętrze
Krwotok z nosa może być odpowiedzią organizmu na narażenie go na wdychanie intensywnych zapachów chemicznych. Prowadzi to do uszkodzenia naczyń krwionośnych przegrody nosowej. Krwawienie z nosa może pojawiać się wskutek wdychania zapachów farb, lakierów, a nawet perfum.
Krwawienie z nosa – kiedy zgłosić się do lekarza?
Krwawienie z nosa jest dość powszechnym zjawiskiem i nie zawsze oznacza coś złego. W przypadku pojedynczych krwotoki nie trzeba od razu biec po pomoc medyczną. Jeśli krew z nosa pojawia się rzadko i szybko da się ją zatamować, nie ma powodów do obaw. Niepokój powinny jednak wzbudzić częste krwotoki z nosa. Są one podstawą do dalszej diagnostyki. Na wizytę do lekarza powinny się też wybrać osoby, u których krwawienie trwa dłużej niż 20 minut – może to być niebezpieczne dla zdrowia i życia.
Jak zatamować krwotok z nosa?
W przypadku krwotoku z nosa osobie poszkodowanej należy udzielić pierwszej pomocy. Należy pamiętać, że nieumiejętne próby zatamowania krwotoku mogą prowadzić do jego zaostrzenia lub nieprzyjemnych konsekwencji. Pierwsza pomoc w zakresie krwawienia z nosa obejmuje:
- Zachowanie spokoju i posadzenie osoby poszkodowanej posty z pochylonym tułowiem do przodu, przy jednoczesnym naciskaniu na płatki nosa – absolutnie zabronione jest odchylanie głowy do tyłu, atak pozycja przynosi więcej szkody niż pożytku;
- Delikatne i dokładne wyczyszczenie nosa z zalegających skrzepów i zanieczyszczeń;
- Sprawdzenie, czy krwawienia z nosa ustało.
Bezpośrednio po zatamowaniu krwotoku nie należy wydmuchać nosa, koniecznie trzeba powstrzymać się też od aktywności fizycznej oraz wynikać przebywania w suchych pomieszczeniach. Wskazany jest kilkugodzinny odpoczynek, a w przypadku nieustania krwawienia dłużej niż przez 20 minut – wizyta u lekarza.
