Gorączka jest podwyższoną temperaturą ciała. Dochodzi w niej na skutek odpowiedzi organizmu na stan choroby. Jej podstawowym zadaniem jest pomóc układowi odpornościowemu zwalczać wirusy, bakterie i grzyby, które przedostały się do organizmu. Wystąpienie gorączki może być również niezwiązane bezpośrednio z przeciwdziałaniem infekcji i wynikać z innych zdarzeń zachodzących w organizmie. Zobacz, jakie są przyczyny gorączki, kiedy należy martwić się jej występowaniem oraz jak z nią walczyć.
Skąd się bierze gorączka?
Temperatura ciała mierzona w domowych warunkach i pod pachą wynosić powinna wynosić 36,6 stopni. W zależności jednak od tego, w jakim miejscu mierzymy gorączkę, wysokość temperatury ciała może się wahać w granicach 37 stopni. Najwyższa występuje przy pomiarze przez odbytnicę u niemowląt. Wynik pomiaru powinien dać wartość 37,1 stopnia. Podobna wartość wskazuje pomiar temperatury przez ucho u dorosłej osoby. Trzeba jednak pamiętać, że wysokość temperatury ciała jest zmienna. Uzależniona jest ona o cyklu dobowego, a w przypadku kobiet cyklu miesięcznego. Wyższe wartości termometr może również wskazywać po dużej aktywności fizycznej.
Za regulację temperatury ciała odpowiada podwzgórze, które zlokalizowane jest w dolnej części mózgu. To ono odbiera sygnały nadawane przez tkanki obwodowe i zaczyna mobilizować białe krwinki, makrofagi i limfocyty do wytwarza czynników, które będą w stanie skutecznie walczyć z zagrażającymi organizmowi infekcjami. Szacuje się, że w przypadku podwyższenia temperatury ciała o 1 stopień następuje 10% wzrost jego sił do walki z chorobą.
Jakie są przyczyny gorączki?
Przyczyny gorączki mogą być bardzo różne, jednak wśród tych najczęściej wymienia się:
- infekcje wirusowe, np. grypę;
- bakteryjne infekcje górnych dróg oddechowych;
- bakteryjne infekcje dróg moczowych.
Podwyższona temperatura ciała może towarzyszyć również chorobom autoimmunologicznym oraz nowotworowym. Gorączka pojawia się także, jako odpowiedź organizmu na zażywanie niektórych leków.
Rodzaje gorączki
Gorączkę możemy podzielić ze względu na wysokość temperatury oraz czas jej trwania. W pierwszym wypadku wyróżniamy:
- stan podgorączkowy – mówimy o nim, kiedy temperatura ciała nie przekracza 38 stopni;
- gorączkę nieznaczną – występuje ona, jeśli temperatura waha się od 38 do 38,5 stopnia;
- gorączkę umiarkowaną – w jej przypadku temperatura ciała wynosi pomiędzy 38,5 a 39,5 stopnia
- gorączkę znaczną – mówimy tu o temperaturze ciała od 38,5 do 40,5 stopnia;
- gorączkę wysoką – w jej przypadku termometr wskazuje od 40,5 do 41 stopni;
- gorączkę nadmierną – z tą mamy do czynienia, jeśli pomiar temperatury ciała daje wynik przekraczający 41 stopni.
Ze względu na czas trwania gorączki wyróżnia się:
- gorączkę nieregularną – przy jej występowaniu temperatura ciała zmienia się kilkakrotnie w ciągu doby;
- gorączkę pierwotną – występują tu okresy bezgorączkowe oraz z podwyższoną temperaturą; stan ten utrzymuje się przez kilka dni;
- gorączkę przerywaną – występuje tu naprzemiennie stan bezgorączkowy i gorączkowy, stany te zmieniają się kilka razy w ciągu doby;
- gorączkę trwającą – wstępuje znacznie podwyższona temperatura ciała przez dłuższy okres czasu; gorączka waha się o 2-3 stronie w ciągu doby.
Czy należy zbijać gorączkę?
Wiele osób zaraz po wystąpieniu gorączki zaczyna ją zbijać i traktować jako objaw choroby. Chociaż co do zasady wysoka i długotrwała gorączka jest szkodliwa i może wywołać wiele niepożądanych zmian w organizmie, to należy pamiętać, że przede wszystkim w pierwszych dniach choroby jest ona jednym z elementów obronnych organizmu przed infekcją. Oznacza to, że jest ona niezbędna do zwalczania infekcji. Lekarze podpowiadają, że gorączka nieprzekraczająca 38 stopni może trwać nawet 3 dni i nie jest powodem do niepokoju, w przypadku osób dorosłych. Jeśli podwyższona temperatura ciała się przedłuża, należy udać się do lekarza.
Jak walczyć z gorączką?
W przypadku gorączki występującej u osób dorosłych powinni oni zażywać leki, które oparte są na paracetamolu oraz ibuprofenie. Zaleca się również przyjmowanie dużej ilości płynów, aby nie odwodnić organizmu oraz jedzenie lekkostrawnych potraw. W przypadku gorączki, która przekracza 38 stopni, należy skontaktować się z lekarzem. Do zbijania gorączki u osób dorosłych można zastosować także zimne kompresy na czoło, szyje i kark oraz natrzeć ciało cytryną. Dobrym sposobem na podwyższoną temperaturę są także kąpiele. Trzeba jednak pamiętać, że temperatura wody w kąpieli powinna być niższa tylko od 1 stopień od temperatury ciała, dopiero w trakcie można dolewać zimnej wody i zaprzestać tego, kiedy gorączka spadnie do 37 stopni.
Jak zwalczać gorączkę u dzieci?
Zbijanie gorączki u dzieci powinno się przeprowadzać po konsultacji z lekarzem. W przypadku lekkiej gorączki trwającej nie dłużej niż 3 dni można samodzielnie postarać się o jej obniżenie, podając maluchowi duże ilości płynów do picia i leki na gorączkę dla dzieci. Kategorycznie zabrania się natomiast podawania aspiryny i polopiryny. W przypadku, gdy gorączka nie spada lub podwyższa się, należy udać się po pomoc medyczną.
