Skurcz mięśni to nagłe i mimowolne skurcze jednego lub więcej mięśni. Skurcze mięśni mogą powodować silny ból. Choć ogólnie rzecz biorąc są nieszkodliwe, skurcze mięśni mogą tymczasowo uniemożliwić użycie dotkniętego skurczem mięśnia. Jakie są najczęstsze przyczyny skurczów mięśni? Jak sobie z nimi radzić?
Czym są skurcze mięśni?
Skurcze mięśni to nagłe, mimowolne skurcze, które występują w różnych mięśniach. Skurcze te są często bolesne i mogą wpływać na różne grupy mięśni.
Przyczyny występowania skurczów mięśni
Do najczęstszych przyczyn występowania skurczów mięśni należą: nadużywanie mięśni, odwodnienie, napięcie mięśniowe lub po prostu utrzymywanie jednej pozycji przez dłuższy czas. W wielu przypadkach przyczyna niestety nie jest znana.
Chociaż większość skurczów mięśni jest nieszkodliwa, niektóre mogą być związane z podstawowym stanem chorobowym, takim jak:
- Niedostateczne zaopatrzenie w krew. Zwężenie tętnic, które dostarczają krew do twoich nóg (arterioskleroza kończyn) może wywoływać skurczopodobny ból w nogach i stopach podczas ćwiczeń. Skurcze te zwykle ustępują wkrótce po zaprzestaniu ćwiczeń.
- Kompresja nerwów. Kompresja nerwów w kręgosłupie (zwężenie odcinka lędźwiowego) może również wywoływać skurczowe bóle nóg. Ból zwykle pogarsza się, gdy nie przestajesz chodzić mimo bólu. Chodzenie w lekko zgiętej pozycji – takiej, jakiej używałbyś, pchając wózek przed sobą – może poprawić lub opóźnić wystąpienie symptomów.
- Niedobór minerałów. Zbyt mało potasu, wapnia lub magnezu w diecie może przyczynić się do skurczów nóg. Diuretyki – leki często przepisywane na wysokie ciśnienie krwi – mogą przyczynić się do zmniejszenia w organizmie tych minerałów.
- Skurcze mięśni mogą się także pojawiać jako reakcja obronna przed zerwaniem mięśnia. Takie zjawisko może występować u osób, które przez lata były mało aktywne fizycznie, a następnie nieumiejętnie zabierają się za intensywny wysiłek w celu osiągnięcia szybkich rezultatów.
Skurcze mięśni nóg w nocy – przyczyny
Dokładna przyczyna nocnych skurczów nóg jest często nieznana, ale potencjalne przyczyny i czynniki ryzyka to:
- Siedzenie przez dłuższy czas
- Przeciążenie mięśni w nodze
- Długie stanie lub praca na podłogach betonowych
- Nieprawidłowa postawa podczas siedzenia
Czynniki ryzyka sprzyjające występowaniu skurczy mięśni
Do czynników, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia skurczów mięśni należą:
- Starsi ludzie tracą masę mięśniową, więc mięsień może być bardziej obciążony.
- Sportowcy, którzy są zmęczeni i odwodnieni podczas uprawiania sportów, szczególnie w ciepłych warunkach, często rozwijają skurcze mięśni.
- Ciąża. Skurcze mięśni występują często w czasie ciąży.
- Warunki medyczne. Możesz mieć większe ryzyko skurczów mięśni, jeśli masz problemy z cukrzycą, wątrobą lub tarczycą.
Skurcze mięśni – kiedy szukać pomocy u lekarza?
Skurcze mięśni zwykle znikają same i rzadko są wystarczająco poważne, aby wymagać opieki medycznej. Należy jednak skontaktować się z lekarzem, jeśli wystąpią skurcze:
- Powodujące poważny dyskomfort
- Są związane z obrzękiem nóg, zaczerwienieniem lub zmianami skórnymi
- Związane są ze słabością mięśni
- Zdarzają się często
- Nie są związane z oczywistą przyczyną, na przykład z wyczerpującym wysiłkiem fizycznym
Zapobieganie częstym i bolesnym skurczom mięśni
Kiedy uderza ci nocny skurcz mięśni, możesz poczuć się sparaliżowany. Umiejętność właściwego radzenia sobie z atakiem zapewni ci ulgę i sprawi, że poczujesz się mniej obolały. Oto kilka wskazówek, jak lepiej radzić sobie ze skurczami nóg:
- Siedząc na podłodze wyciągnij obie nogi przed siebie. Teraz wygnij stopy w kostkach i skieruj palce w stronę swoich kolan.
- Wstań powoli i pochodź trochę – potrząsanie nogami może również poprawić przepływ krwi.
- Delikatnie masuj obszar dotknięty skurczem ruchem okrężnym.
- Unikaj odwodnienia. Pij dużo płynów każdego dnia. Ilość zależy od tego, co jesz, płci, poziomu aktywności, pogody, zdrowia, wieku i przyjmowanych leków. Płyny pomagają mięśniom skurczyć się i zrelaksować, a komórki mięśniowe są nawodnione i mniej drażliwe. Podczas aktywności uzupełnij płyny w regularnych odstępach czasu.
- Rozciągnij mięśnie. Rozciągnij je przed i po „użyciu” dowolnego mięśnia przez dłuższy czas. Jeśli masz tendencję do skurczów nóg w nocy, rozciągnij się przed snem. Lekkie ćwiczenia, takie jak jazda na rowerze stacjonarnym przez kilka minut przed snem, mogą również pomóc w zapobieganiu skurczom podczas snu.
- Zredukuj spożywanie węglowodanów prostych (biała mąka, makaron i biały ryż) zrezygnuj całkowicie z cukru, miodu, dżemów i słodyczy, wybieraj węglowodany złożone (makaron i mąka z pełnego przemiału, wybieraj ryż brązowy oraz kasze). Spożywanie dużej ilości wyrobów z białej mąki prowadzi do niedoborów witamin z grupy B.
- Unikaj tłuszczy trans – otrzymywane są syntetycznie w procesie utwardzania tłuszczy roślinnych (margaryna, masło roślinne) niekorzystnie wpływają na mięśnie – wbudowują się w błonę komórkową mięśni i zaburzają prawidłowe ich funkcjonowanie
