Infekcja dróg moczowych to schorzenie występujące w dowolnej części układu moczowego – nerkach, moczowodach, pęcherzu moczowym i cewce moczowej. Większość infekcji obejmuje dolne drogi moczowe – pęcherz moczowy i cewkę moczową.
Kobiety są bardziej narażone na rozwój zakażeń układu moczowego niż mężczyźni. Infekcja ograniczona do pęcherza może być bolesna i denerwująca. Jak zapobiegać zakażeniom układu moczowego?
Zapobieganie zakażeniom układu moczowego – jakie są objawy infekcji?
Kiedy lekarz stwierdzi u Ciebie zakażenie układu moczowego, najczęściej stosowaną drogą leczenia jest antybiotyk. Żeby tego uniknąć, należy stosować się do prostej zasady: lepiej zapobiegać niż leczyć. Oto lista objawów infekcji dróg moczowych:
- Silna, uporczywa potrzeba oddawania moczu
- Uczucie pieczenia podczas oddawania moczu
- Częste oddawanie małych ilości moczu
- Mocz, w którym zauważymy kolor czerwony, jasny róż lub w kolorze coli – znak krwi w moczu
- Mocno pachnący mocz
- Ból miednicy u kobiet – szczególnie w środku miednicy i wokół kości łonowej
Rodzaje infekcji dróg moczowych
Każdy rodzaj infekcji może skutkować bardziej specyficznymi objawami przedmiotowymi i podmiotowymi w zależności od tego, która część dróg moczowych jest zainfekowana.
| Część dotkniętych dróg moczowych | Symptomy i objawy |
| Nerki (ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek) | · Ból pleców
· Wysoka gorączka · Drżenie i dreszcze · Nudności · Wymioty |
| Pęcherz (zapalenie pęcherza) | · Nacisk na miednicę
· Dyskomfort w jamie brzusznej · Częste, bolesne oddawanie moczu · Krew w moczu |
| Cewka moczowa (zapalenie cewki moczowej) | · Uczucie palenia z oddawaniem moczu |
Przyczyny zakażenia dróg moczowych
Infekcje dróg moczowych występują zwykle, gdy bakterie przedostają się do dróg moczowych przez cewkę moczową i zaczynają się namnażać w pęcherzu. Mimo, że układ moczowy jest zaprojektowany tak, aby trzymać takich mikroskopijnych najeźdźców z daleka, te mechanizmy obronne czasami zawodzą. Kiedy tak się dzieje, bakterie mogą zająć i rozwinąć się w pełnowymiarową infekcję w drogach moczowych.
Najczęstsze infekcje występują głównie u kobiet i dotyczą pęcherza moczowego i cewki moczowej.
- Infekcja pęcherza (zapalenie pęcherza). Ten typ zakażenia jest zwykle powodowany przez Escherichia coli (E. coli), rodzaj bakterii powszechnie występujących w przewodzie żołądkowo-jelitowym. Czasami jednak odpowiedzialne są za nią inne bakterie.
Wszystkie kobiety są narażone na ryzyko zapalenia pęcherza z powodu swojej anatomii – konkretnie, niewielkiej odległości od cewki moczowej do odbytu i ujścia cewki moczowej do pęcherza.
- Infekcja cewki moczowej (zapalenie cewki moczowej). Ten rodzaj zakażenia może wystąpić, gdy bakterie rozprzestrzenią się z odbytu na cewkę moczową. Ponadto, ponieważ cewka moczowa jest blisko pochwy, zakażenia przenoszone drogą płciową, takie jak opryszczka, rzeżączka, chlamydia i mykoplazmoza, mogą powodować zapalenie cewki moczowej.
Czynniki ryzyka
Infekcje dróg moczowych są powszechniejsze u kobiet niż u mężczyzn. Czynniki ryzyka specyficzne dla kobiet w przypadku infekcji dróg moczowych obejmują:
- Anatomia kobiety. Kobieta ma krótszą cewkę niż mężczyzna, co skraca dystans, który bakterie muszą pokonać, aby dotrzeć do pęcherza.
- Aktywność seksualna. Kobiety aktywne seksualnie mają zwykle częściej infekcje dróg moczowych niż kobiety, które nie są aktywne seksualnie. Posiadanie nowego partnera seksualnego również zwiększa ryzyko.
- Po menopauzie spadek estrogenu w krążeniu powoduje zmiany w drogach moczowych, które zwiększają podatność na zakażenie.
Inne czynniki ryzyka zachorowania na zakażenie dróg moczowych to:
- Nieprawidłowości w układzie moczowym. Dzieci urodzone z zaburzeniami układu moczowego: zaburzenia te nie pozwalają moczowi na normalne opuszczenie organizmu lub powodują cofanie moczu w cewce moczowej.
- Blokady w drogach moczowych. Kamienie nerkowe lub powiększona prostata mogą zatrzymywać mocz w pęcherzu moczowym.
- Tłumiony układ odpornościowy. Cukrzyca i inne choroby, które upośledzają układ odpornościowy – obrona organizmu przed zarazkami
- Zastosowanie cewnika. Osoby, które nie mogą oddać moczu samodzielnie i używają rurki (cewnika) do oddania moczu. Może to obejmować osoby hospitalizowane, osoby z problemami neurologicznymi, które utrudniają kontrolowanie ich zdolności oddawania moczu i osób sparaliżowanych.
- Chirurgia moczowa lub badanie układu moczowego, które obejmuje używania instrumentów medycznych, może zwiększać ryzyko rozwoju infekcji dróg moczowych.
Komplikacje
W przypadku szybkiego i prawidłowego leczenia, dolne infekcje dróg moczowych rzadko prowadzą do powikłań, natomiast nieleczona infekcja dróg moczowych może mieć poważne konsekwencje.
Komplikacje mogą obejmować:
- Nawracające infekcje, szczególnie u kobiet, które doświadczają dwóch lub więcej infekcji w okresie sześciu miesięcy lub czterech lub więcej w ciągu roku.
- Trwałe uszkodzenie nerek z ostrej lub przewlekłej infekcji nerek (odmiedniczkowe zapalenie nerek) z powodu nieleczonego zakażenia dróg moczowych.
- Zwężenie cewki moczowej u mężczyzn z nawrotowym zapaleniem cewki moczowej, wcześniej obserwowanym w przypadku zapalenia cewki moczowej.
Zapobieganie infekcjom dróg moczowych
Możesz podjąć następujące kroki, aby zmniejszyć ryzyko infekcji dróg moczowych:
- Pij dużo płynów, zwłaszcza wody. Woda pitna pomaga rozcieńczyć mocz i zapewnia częstsze oddawanie moczu – umożliwiając wypłukiwanie bakterii z dróg moczowych przed rozpoczęciem infekcji.
- Pij sok żurawinowy.
- Podcieraj się od przodu do tyłu. Wykonanie tego po oddaniu moczu i po wypróżnieniu pomaga zapobiegać rozprzestrzenianiu się bakterii z okolicy odbytu na pochwę i cewkę moczową.
- Opróżnij pęcherz wkrótce po stosunku. Wypij też pełną szklankę wody, aby wypłukać bakterie.
- Unikaj potencjalnie drażniących produktów kobiecych. Stosowanie dezodorantów w aerozolu lub innych produktów kobiecych okolicy narządów płciowych może podrażniać cewkę moczową.
