Szczepienia przeciwko żółtaczce (WZW) to te najbardziej popularne i powszechnie znane. W Polsce są one obowiązkowe. Zgodnie z kalendarzem szczepień pierwszą dawkę szczepionki podaje się już w ciągu pierwszych 24 godzin życia. Oprócz tego obowiązków szczepienie przeciwko żółtaczce powinni wykonywać studenci uczelni medycznych oraz osoby pracujące w zawodach medycznych. Szczepienie przeciwko żółtaczce to także częsta profilaktyka podróżna. Szczepienie warto zrobić, kiedy wyjeżdża się np. do Afryki czy Azji. Zobacz i dlaczego warto wykonać szczepienie przeciw WZW.
Szczepienia przeciw żółtaczce podaje się, aby uodpornić organizm na wirus WZW typu A, B i C. Pierwsze szczepienie wykonywane jest już u noworodków. Ważność szczepienia wynosi wiele lat. W przypadku, gdy jest się zdrowym i przeszło się cały cykl szczepień, to nie trzeba przyjmować dawek przypominających.
Szczepienie przeciw żółtaczce typu A
Szczepionka przeciw WZW typu A ma uodpornić na wirus zapalenia wątroby typu A. Podawana jest ono domięśniowo. Szczepionka powoduje, że w organizmie wykształcają się przeciwciała chroniącego go przed wirusem do 20 lat. Zazwyczaj szczepionka na WZW typu A podawana jest w 2 dawkach. Pomiędzy jednym a drugim szczepieniem trzeba zachować odstęp czasowy wynoszący 6-12 miesięcy.
Wskazania do szczepienia na żółtaczkę typu A to:
- Wiek – zalecane jest ono dzieciom chodzącym do przedszkola, podstawówki oraz młodzieży, która nigdy nie chorowała na WZW typu A;
- Wyjazd do krajów, gdzie obserwuje się wysoki wskaźnik zachorowalności na żółtaczkę typu A,
- Zatrudnienie przy produkcji i dystrybucji żywności, w służbie zdrowia, przy usuwaniu odpadów komunalnych;
- Przynależność do grupy wysokiego ryzyka – znajdują się w niej narkomani, osoby homoseksualne oraz poddawane transfuzją krwi.
Szczepionka WZW typu A nie powinna być podawana, jeśli pacjent jest chory oraz uczulony na jakikolwiek składnik preparatu. Szczepienia na WZW typu A nie wykonuje się również u kobiet w ciąży.
Z racji tego, że szczepionka na żółtaczkę typu A jest nieobowiązkowa, a jedynie zalecana, to jej wykonanie jest odpłatne. Cena jednej dawki to ok. 160 złotych.
Szczepienie przeciw żółtaczce typu B
Szczepienie przeciw żółtaczce typu B jest obowiązkowe. Podaje się je noworodkom i niemowlęta. Składa się ona z wyprodukowanego sztuczne białka HBs. Szczepionka podawana jest w 3 dawka w ciągu pierwszego roku życia:
- I dawka – w ciągu 24 godzin od narodzin;
- II dawka – w 2 miesiącu życia;
- III dawka – w 7 miesiącu życia.
Oprócz tego szczepienie przeciw WZW typu B powinny obowiązkowo wykonać:
- pracownicy placówek zdrowia i uczelni medycznych, którzy nie byli wcześniej poddani szczepieniom;
- osoby, które z racji swojej pracy lub innych czynności mają styczność z osobami zakażonymi, a wcześniej nie były poddane szczepieniu;
- osoby przebywające w zakładach karnych lub placówkach opiekuńczych;
- osoby zakażone wirusem zapalenia wątroby typu C.
Szczepienie zalecane jest również kobietom w ciąży, szczególnie tym, o których zignorowano ciąże wysokiego ryzyka i które będą rodzić przez cesarskie cięcie.
Co do zasady szczepienie przeciw żółtaczce typu B jest refundowane przez NFZ. Jednak w niektórych przypadkach będzie trzeba za nie zapłacić. Koszt szczepienia ponosi się, jeśli jest ono przeznaczone dla:
- dzieci, młodzieży i przewlekle chorych, którzy nie skorzystali ze szczepień obowiązkowych,
- osób przygotowywanych do zabiegów operacyjnych,
- osób w podeszłym wieku.
Cena szczepienia przeciw żółtaczce typu B to ok. 70 złotych. Można wykonać łączone szczepienie chroniące przeciw WZW typu A i B, wtedy koszt wzrasta do 160 złotych. Należy pamiętać, że szczepienia przeciw żółtaczce typu B nie można wykonać, jeśli występuje nadwrażliwość a składnik preparaty lub pacjent jest chory, ma stan podgorączkowy.
Szczepienie przeciw żółtaczce typu C
Szczepionka przeciw żółtaczce typu C nie istnieje. Nie oznacza to jednak, że przed wirusem nie należy się chronić. Lekarze podają, że wirus wywołujący WZW typu C jest niezwykle groźny. Niszczy on wątrobę i prowadzi do poważnego upośledzenia jej funkcji. Żółtaczka typu C to podstępna choroba, która przez wiele miesięcy, a nawet lat nie daje żadnych objawów. W tym czasie dochodzi do jej rozwoju, a chory nieświadomie zaraża innych np. poprzez kontakt seksualny. Aby upewnić się, czy nie jest się chorym na WZW typu C, konieczne jest wykonanie bezpłatnego testu serologicznego. W przypadku zdiagnozowania tej choroby pacjentowi podaje się interferon oraz rybawirynę. Terapia trwa do 48 tygodni.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A i B to jedne z najczęściej występujących na świecie chorób zakaźnych. Chociaż medycyna umie sobie już z nimi radzić, to nadal stanowią one niemałe zagrożenie dla zdrowia i życia. Aby go uniknąć, uodpornić organizm oraz nie narazić się na powikłania po żółtaczce warto stosować się do zasad profilaktyki. Ta najważniejsza mówi o tym, aby koniecznie zaszczepić się przeciw WZW. Szczepienie można wykonać w placówkach medycznych. Ogólnopolska akcja propagująca szczepienia przeciw żółtaczce odbywa się w październiku i nosi nazwę Żółtego Tygodnia. W jej ramach można więcej dowiedzieć się o chorobie oraz wykonać szczepienia ochronne.
