Badania wykonywane z krwi potrafią wiele powiedzieć o stanie ludzkiego organizmu. Dlatego też, jeśli nie czujesz się najlepiej i zauważasz u siebie niepokojące objawy, koniecznie wybierz się na morfologię. Jest to podstawowe badanie krwi, które pozwoli ustalić, czy potrzebna jest dalsza diagnostyka. Podstawowe badanie krwi będzie obejmować wiele elementów, jednym z nich jest m.in. analiza rozmazu krwi obwodowej. Wykonuje się ją przy użyciu mikroskopu i ocenia w jego trakcie liczne, kształt, rozmiar oraz barwę poszczególnych elementów morfologicznych. Pomaga to ustalić, na jakie choroby może cierpieć pacjent. Zobacz, na czym polega rozmaz krwi i kto koniecznie powinien go wykonać.
Rozmaz krwi – czym jest i kiedy się go stosuje?
Rozmaz krwi to badanie, które bardzo często stosuje się wraz z podstawowym badaniem morfologicznym. Jeśli nie został on zlecony od razu, a morfologia wyszła źle, to konieczne jest jego wykonanie. Rozmaz krwi jest specjalną i szczegółową analizą leukocytów. W trakcie badania ocenia się monocyty, limfocyty, eozynofile, bazofile oraz neutrofile. Informacje, które mówią o ilości tych rodzajów leukocytów oraz wskazują pozostałe ich parametry, pozwalają ocenić, czy w organizmie doszło do zakażenia, choroby wirusowej, bateryjnej, alergii, a nawet niedoczynności czy nadczynności tarczycy.
Wyniki rozmazu krwi – jak je odczytywać?
W czasie wykonania rozmazu krwi każda z 5 populacji leukocytów rozpatrywana jest indywidualnie. Wynika to z tego, że podwyższona lub obniżona wartość konkretnego elementu może wskazywać na inne schorzenia. Szczegółowej analizy wyników rozmazu krwi zawsze dokonuje lekarz. Dlatego też, nawet jeśli w wynikach badania nie ma idealnych norm poszczególnych leukocytów, nie należy panikować. Nie zawsze oznacza to chorobę. Z wynikami poza normą można się spotkać np. w przypadku ciąży.
Rozmaz krwi –limfocyty
Limfocyty w rozmazie krwi pełnią najważniejszą rolę. W organizmie człowieka odpowiadają one za wiele ważnych procesów, dlatego tak ważna jest utrzymanie ich w normie. Poziom limfocytów we krwi oznaczany jest symbolem LYMPH i powinien wynosić od 20 do 45%. Zmniejszenie liczby limfocytów we krwi może być wynikiem choroby lub prowadzonego leczenia m.in. środkami kortykosteroidowymi, przeciwalergicznymi i przeciwzapalnymi. Przy obniżeniu limfocytów we krwi zachodzi również prawdopodobieństwo zakażenia wirusowego w organizmie. Groźny jest także ich wzrost. Jeśli w rozmazie krwi pojawia się duża liczba limfocytów, prowadzi się diagnostykę pod kątem: krztuśca, chłoniaka, gruźlicy, świnki, odry, kiły, szpiczaka mnogiego, różyczki oraz chorób immunologicznych.
Rozmaz krwi – neurocyty
Kolejnym leukocytami badanym podczas rozmazu krwi są neurocyty. Ich prawidłowa wartość to od 1 do 5 % w przypadku odmiany pałeczkowatych i 40 do 70% w przypadku neutrofilów segmentowych. Jeśli rozmaz krwi wykaże ich zwiększoną liczbę może to być znak, że w organizmie doszło do zakażenia ogólnego lub miejscowego, występuje nowotwór, doszło do zawału, krwotoku lub urazy. Niska liczba neurocytów to natomiast objaw zakażenia bakteryjnego, grzybiczego lub pierwotniakowego.
Rozmaz krwi – bazocyty
W rozmazie krwi bazocyty oznacza się symbolem BASO. Ich norma wynosi dokładnie 1%. Wartość tego parametru rośnie w przypadku stanów alergicznych oraz zapalnych przewodu pokarmowego. Wysoka ilość bazocytów jest również charakterystyczna dla białaczki szpikowej, wrzodziejącego zapalenia jelit oraz niedoczynności tarczycy. W przypadku, gdy ilość bazocytów jest niższy niż 1%, może to świadczyć o gorączce reumatycznej, nadczynności tarczycy, ostrych infekcjach, zapaleniu płuc, długotrwałym stresie.
Rozmaz krwi – eozynofile
Jeśli rozmaz krwi wskazuje zbyt niski poziom eozynofilow, może to oznaczać dur brzuszny, nieprawidłowe funkcjonowanie hormonów nadnerczowych lub zakażenia i urazy. Wysoki poziom tych białek to natomiast wskazanie na choroby alergiczne, hematologiczne, katar sienny oraz astmę oskrzelową. Eozynofile w normie to te mieszczące się w przedziale od 1 do 5%.
Rozmaz krwi – monocyty
Prawidłowa liczba monocytów, którą powinien wskazywać rozmaz krwi to od 3 do 8%. W przypadku, gdy normy są przekroczone sugerować to może mononukleozę, gruźlicę, zapalenie wsierdzia, a także choroby nowotworowe. Podwyższona liczba monocytów to również podejrzenie kiły oraz choroby Leśniowskiego-Crohna. Jeśli rozmaz krwi wskazuje obniżony poziom monocytów, to przyczyn upatruje się w stosowaniu glikosterydów.
Rozmaz krwi jest szczegółowym badaniem pozwalającym zdiagnozować, w jakim stanie jest organizm. Aby je wykonać, od pacjenta należy pobrać próbkę krwi, która następnie badana jest w laboratorium pod mikroskopem. Badanie nie jest inwazyjne i nie wiąże się z dużym bólem. Wykonywać można je zarówno u dzieci, osób dorosłych, kobiet w ciąży czy seniorów. Często to właśnie rozmaz krwi stanowi początek diagnostyki danej choroby. Na jego podstawie można wykluczyć wiele schorzeń. Badanie można wykonać w ramach NFZ lub prywatnie. Na wyniki czeka się ok. 1 dzień, a cena badania nie jest wysoka, wynosi ok. 30 złotych w zależności od poradni, gdzie się je wykonuje.