Cholesterol jest woskowatą substancją znajdującą się w tłuszczach we krwi. Organizm potrzebuje cholesterolu, aby budować zdrowe komórki, natomiast wysoki poziom cholesterolu zwiększa ryzyko występowania chorób serca. Czym jest spowodowany wysoki poziom cholesterolu we krwi? Czy podwyższony poziom cholesterolu można leczyć bez leków?
Podwyższony cholesterol – zagrożenie dla zdrowia
Wysoki poziom cholesterolu we krwi może prowadzić do rozwinięcia tłuszczowych złogów w naczyniach krwionośnych. Ostatecznie depozyty te utrudniają przepływ wystarczającej ilości krwi przez tętnice. Twoje serce może nie otrzymać tyle krwi bogatej w tlen, ile potrzebuje, co zwiększa ryzyko zawału serca. Zmniejszony przepływ krwi do mózgu może z kolei spowodować udar.
Wysoki poziom cholesterolu może być dziedziczony, ale często jest wynikiem niezdrowych wyborów stylu życia, a tym samym można mu zapobiegać i leczyć. Zdrowa dieta, regularne ćwiczenia i czasami leki mogą wspomóc długą drogę w kierunku zmniejszenia wysokiego cholesterolu.
Objawy podwyższonego cholesterolu we krwi
Wysoki poziom cholesterolu nie daje z reguły żadnych objawów. Badanie krwi jest jedynym sposobem na wykrycie wysokiego cholesterolu.
Przyczyny występowania podwyższonego poziomu cholesterolu we krwi
Cholesterol jest przenoszony przez twoją krew (przyłączony do białek). Ta kombinacja białek i cholesterolu nazywana jest lipoproteiną. Być może słyszałeś o różnych rodzajach cholesterolu, w zależności od tego, jaki rodzaj cholesterolu przenosi lipoproteina. Są to:
- Lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL). LDL lub “zły” cholesterol transportuje cząsteczki cholesterolu w całym ciele. Cholesterol LDL gromadzi się w ścianach tętnic, sprawiając, że stają się twarde i wąskie.
- Lipoproteiny o dużej gęstości (HDL). HDL, czyli “dobry” cholesterol, podnosi nadmiar cholesterolu i przenosi go z powrotem do wątroby.
Czynniki pod twoją kontrolą – takie jak bezczynność, otyłość i niezdrowa dieta – przyczyniają się do wysokiego cholesterolu LDL i niskiego poziomu cholesterolu HDL. Czynniki, na które nie masz wpływu, również mogą odgrywać rolę. Na przykład twój marker genetyczny może powstrzymywać komórki przed skutecznym usuwaniem cholesterolu LDL z krwi lub powodować, że twoja wątroba wytwarza zbyt dużo cholesterolu.
Czynniki ryzyka wysokiego poziomu cholesterolu we krwi
Czynniki, które mogą zwiększać ryzyko wysokiego cholesterolu obejmują:
- Zła dieta. Spożywanie tłuszczów nasyconych, znajdujących się w produktach zwierzęcych i tłuszczach trans, które można znaleźć w niektórych pieczonych ciasteczkach i krakersach, może podnieść poziom cholesterolu. Pokarmy bogate w cholesterol, takie jak czerwone mięso i pełnotłuste produkty mleczne, również zwiększą całkowity poziom cholesterolu.
- Otyłość. Posiadanie wskaźnika masy ciała (BMI) wynoszącego 30 lub więcej naraża Cię na wysoki poziom cholesterolu.
- Duży obwód w talii. Twoje ryzyko zwiększa się, jeśli jesteś mężczyzną o obwodzie talii wynoszącym co najmniej 102 cm lub kobietą o obwodzie w talii wynoszącym 89 cm.
- Brak aktywności fizycznej. Ćwiczenia pomagają zwiększyć HDL
- Palenie papierosów uszkadza ściany naczyń krwionośnych, przez co mogą gromadzić się złogi tłuszczowe. Palenie może również obniżyć poziom cholesterolu HDL lub “dobrego” cholesterolu.
- Wysoki poziom cukru we krwi przyczynia się do podwyższenia poziomu cholesterolu LDL i obniżenia poziomu cholesterolu HDL. Wysoki poziom cukru we krwi uszkadza również wyściółkę tętnic.
Komplikacje spowodowane podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi
Wysoki poziom cholesterolu może powodować miażdżycę, niebezpieczną akumulację cholesterolu i innych złogów na ścianach tętnic. Te złogi (płytki) mogą zmniejszać przepływ krwi przez tętnice, co może powodować komplikacje, takie jak:
- Ból w klatce piersiowej. Jeśli u pacjenta występują tętnice zaopatrujące serce w krew (tętnice wieńcowe), może wystąpić ból w klatce piersiowej (dławica piersiowa) i inne objawy choroby wieńcowej.
- Atak serca. Jeśli płytki pękną lub pękną, może dojść do powstania skrzepu krwi w miejscu zerwania płytki, blokując przepływ krwi lub rozrywając się i zatykając tętnicę poniżej. Jeśli przepływ krwi do części serca zatrzyma się, dostaniesz zawału serca.
- Podobnie jak w przypadku zawału serca, jeśli przepływ krwi do części mózgu jest zablokowany przez skrzep krwi, dochodzi do udaru.
Zapobieganie podwyższonemu poziomowi cholesterolu we krwi – czy podwyższony poziom można leczyć bez leków?
Aby zapobiec podwyższeniu poziomu cholesterolu, zastosuj się do poniższych wskazówek:
- Wprowadź dietę o niskiej zawartości soli, która zawiera wiele owoców, warzyw i produktów pełnoziarnistych
- Ogranicz ilość tłuszczów zwierzęcych i używaj dobrych tłuszczów
- Zrzuć dodatkowe kilogramy i zachowaj zdrową wagę
- Rzucić palenie
- Ćwicz przez większość dni w tygodniu przez co najmniej 30 minut
- Pij alkohol z umiarem, najlepiej zrezygnuj z niego całkowicie.
