Nieleczona lub źle leczona infekcja cewki moczowej lub pęcherza moczowego może prowadzić do odmiedniczkowego zapalenia nerek. Jest to groźna choroba, która wymaga natychmiastowego leczenia. Jego brak sprawia, że może dojść do przewlekłego odmiedniczkowego zapalenia nerek, a w konsekwencji do niewydolności tego narządu – a to już wpływa bezpośrednio na życia pacjenta. Zobacz, jakie są przyczyny, objawy oraz możliwości leczenia odmiedniczkowego zapalenia nerek.
Odmiedniczowe zapalenie nerek jest chorobą polegająca na uszkodzeniu tkanki śródmiąższowej nerek i komórek kanalików nerkowych. Nieleczona choroba prowadzi do niewydolności nerek, co stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Podłożem choroby są bakterie, które przedostają się do układu moczowego. Warto zaznaczyć, że ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek uważa się za jedną z najczęstszych chorób układu moczowego. Choroba najczęściej występuje u osób z wrodzonymi lub nabytymi wadami układy moczowego, osób poddanym zabiegom na drogach moczowych oraz leczonych immunosupresorami.
Przyczyny odmiedniczkowego zapalenia nerek
Do rozwoju odmiedniczkowego zapalenia nerek dochodzi zazwyczaj w wyniku infekcji bakteryjnej. Wywołują ją Gram-ujemne pałeczki jelitowe Escherichia Coli (E.coli). Bakterie te zaliczają się do flory fizjologicznej jelita grubego. W organizmie bakterie te odpowiadają za rozkładanie resztek pokarmowych oraz syntezę niektórych witamin. Do groźnej sytuacji dochodzi, jednak kiedy bateria przedostaje się do układu moczowego, gdzie wywołuje różne choroby. Odmiedniczkowe zapalenie nerek mogą wywołać również bakterie takie jak: Proteus, Klebsiella, Enterobacter oraz Pseudomonas, Streptococcus faecalis.
Oprócz bakterii odmiedniczkowe zapalenie nerek wywołane może być przez wirusy z rodziny Herpes oraz grzyby. Jako czynniki zwiększające ryzyko zachorowania wymienia się:
- wady rozwojowe i zaburzenia odpływu z układu moczowo-płciowego (np. z powodu kamieni nerkowych, zmian nowotworowych, np. guz pęcherza lub macicy, przerostu prostaty, hiperplazji – rozrostu tkanek)
- ciąża
- cukrzyca
- refluks pęcherzowo-moczowy (cofanie się moczu z pęcherza do nerek)
- zaburzenia neurologiczne przebiegające z zaburzeniami opróżniania pęcherza moczowego (np. z przepukliną kręgosłupa, po udarze mózgu)
- intensywne życie seksualne
- cewnik w pęcherzu moczowym.
Objawy odmiedniczkowego zapalenia nerek
Podstawowym objawem odmiedniczkowego zapalenia nerek jest nagły, ostry ból w okolicy lędźwiowej – jedno lub dwustronny. Ból ten może promieniować aż do pachwin. Przy chorobie pojawiają się też objawy ze strony układu moczowego, do tych zalicza się:
- stan podgorączkowy lub gorączka
- ogólne osłabienie
- nadciśnienie tętnicze
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego: bóle brzucha, nudności i wymioty
- tzw. objawy druniczne: ból podczas oddawania moczu, częstomocz, częste parcie na mocz z towarzyszącym pieczeniem, krwiomocz.
Innym charakterystycznym objawem odmiedniczkowego zapalenia nerek jest dodatni objaw Goldflama. Oznacza on, że odczuwa się dotkliwy ból przy ucisku okolicy lędźwiowej. Wskazuje się, że w nielicznych przypadkach odmiedniczkowe zapalenie nerek przebiega bezobjawowo i ujawnia się dopiero w zaawansowanym stadium, kiedy to dochodzi do przewlekłej niewydolności tego narządu.
Diagnozowanie odmiedniczkowego zapalenia nerek
Pierwszym krokiem diagnozy odmiedniczkowego zapalenia nerek jest wykonanie badań moczu. Wyniki testu bardzo często wykazuje białkomocz lub krwiomocz. W moczu osoby chorej zauważa się również wzrost liczby białych krwinek oraz podniesione parametry CRP i OB. Charakterystycznym objawem jest również wzrost poziomy kreatyniny, świadczący o uszkodzeniu nerek. Oprócz badania moczu przeprowadza się badanie ultradźwiękowe, obrazujące nerek, a w skrajnych przypadkach biopsję nerek.
Leczenie odmiedniczkowego zapalenia nerek
Leczenie odmiedniczkowego zapalenia nerek obejmuje antybiotykoterapię, która trwa ok. 2 tygodnie. W pierwszym etapie kuracji pacjentowi podaje się farmaceutyki na zakażenie dróg moczowych. Te dobierane są na podstawie wyników badania moczu i rodzaju bakterii wywołujących schorzenie. Oprócz tego lekarze zalecają zażywanie standardowych leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Farmakologia powinna być wspierana ograniczoną aktywnością fizyczną oraz nawadnianiem organizmu – minimum należy wypijać 2 litry płynów dziennie.
Niektóre przypadki odmiedniczkowego zapalenia nerek wymagają leczenia operacyjnego. Zabieg jest konieczny, kiedy choroba wynika z zaburzeń w odpływie moczu. W czasie operacji wprowadza się cewnik do pęcherza moczowego lub do moczowodu.
Profilaktyka odmiedniczkowego zapalenia nerek
- Dbaj o higienę intymną, zwłaszcza w trakcie miesiączki.
- Unikaj używania dezodorantów intymnych, perfumowanych mydeł i płynów do kąpieli; Najlepiej stosuj specjalistyczne żele do higieny intymnej;
- Na około 15 minut przed rozpoczęciem stosunku wypij szklankę wody. W jego trakcie bakterie, które znajdują się w cewce moczowej, mogą zostać wepchnięte do pęcherza. Wypicie wody przed stosunkiem i opróżnienie pęcherza bezpośrednio po nim umożliwia wydalenie chorobotwórczych bakterii.
- Zrezygnuj z metod antykoncepcji, które są oparte na środkach chemicznych, gdyż zaburzają florę bakteryjną pochwy, a co za tym idzie – zwiększają ryzyko infekcji.