Mandarynki to jedne z najpopularniejszych owoców. Uważane są za młodsze siostry pomarańczy. Odróżniają się od nich wielkością oraz tym, że są słodsze. Trzeba jednak pamiętać, że mandarynki od pomarańczy odróżniają też wartości odżywcze. Mimo swojego niewielkiego rozmiaru zawierają one wiele cennych składników m.in. witaminę C oraz flawonoidy. Sprawia to, że mandarynki rekomendowane są jako składnik diet odchudzających, na cukrzycę czy miażdżycę. Poznaj właściwości odżywcze i lecznicze mandarynek.
Mandarynka to niepozorny owoc, który doceniany jest przede wszystkim ze względu na walory smakowe. Niewiele osób wie, że te mniejsze pomarańcze zawierają wiele cennych witamin i minerałów. Pomagają one w profilaktyce i leczeniu wielu schorzeń. Mandarynki, które kupujemy w polskich sklepach, zazwyczaj pochodzą z Brazylii. Owoce te bowiem uprawiane są w ciepłym klimacie. Wyróżnia się kilka odmian mandarynek np. klementynki, tangerynki, tangela, satsuma.
Rodzaje i odmiany mandarynek
W ostatnich latach na sklepowych półkach pojawiło się kilka odmian mandarynek. Te najpopularniejsze to:
- Klementynki – powstały w wyniku skrzyżowania mandarynki z gorzką pomarańczą. Zawierają stosunkowo mało pestek
- Tangerynki – ich skórka jest bardzo cienka i daje się łatwo obrać. Ma sporo pestek i jest lekko cierpka w smaku
- Tangele – skrzyżowanie mandarynki z grejpfrutem. Są słodkie i soczyste z delikatnie gorzką nutą
Wartości odżywcze mandarynek
Mandarynki to owoce, które w 90% składające się z wody. Pozostałe 10% to prawdziwa bomba witaminowa. W miąższu owoców znajdziemy witaminy A, B, C, D, K i P. Oprócz tego wśród wartości odżywczych mandarynek wymienia się cukry, pektyny, kwasy, sole mineralne, glikozydy, olejki eteryczne, pierwiastki takie jak wapń, fosfor oraz potas. Jednak jako najważniejszy składnik odżywczy mandarynkę podaje się przeciwutleniacze. Ich rola jest ochrona komórek przed wolnymi rodnikami tlenowymi oraz ich eliminacja z organizmu.
Właściwości zdrowotne mandarynek
Mandarynki mają wiele właściwości leczniczych. Zawdzięczają je głównie dużemu stężeniu witaminy A i C. Wskazuje się, że regularnie jedzone mandarynki:
- Chronią oczy przed chorobami – wszystko dzięki dużej ilości witaminy A; wywiera ona duży wpływ na narząd wzroku, chroniąc go przed jaskrą i zaćmą;
- Wspomagają budowę silnych kości i zębów;
- Chronią skórę przed promieniowaniem słonecznym oraz poprawiają jej wygląd;
- Wzmacniają układ immunologiczny – jak wszystkie cytrusy mandarynki bogate są w witaminę C; 100 g owocu zapewnia ok. 38% dziennego zapotrzebowania na kwas askorbinowy; sprawia to, że mandarynki w diecie chronią przed drobnoustrojami i podnoszą naturalną odporność organizmu;
- Wspomaga odchudzanie – właściwości odchudzające mandarynek wynikają z obecności w nich nobiletyna; substancja ta zapobiega odkładaniu się tłuszczów w wątrobie; warto pamiętać, że substancja ta występuje przede wszystkim w skórce mandarynek; odchudzające działanie mandarynek wynika również z niskiej ilość kalorii; wynika to z tego, że składają się one głównie z wody; dzięki temu oraz kwasom organicznym mandarynki na diecie odchudzającej poprawiają trawienie i oczyszczają organizm z toksyn;
- Zapobiega chorobom serca;
- Działa profilaktycznie w zakresie cukrzycy typu 2 – mandarynki można spożywać zarówno profilaktycznie, jak i będących chorym na cukrzycę typu 2; wśród cytrusów wyróżniają się one średnią ilością węglowodanów i niską wartości energetyczną; niskie indeks glikemiczny sprawia, że mandarynki nie zaszkodzą diabetykom;
- Zapobiega chorobom nowotworowym – badania naukowe wykazały, że substancja zawarta w skórze mandarynek niszczy pewien rodzaj komórek nowotworowych; eliminuje ona te odpowiedzialne za powstawanie raka wątroby.
Mandarynki w kuchni
Mandarynki przede wszystkim stanowią zdrową przekąskę w ciągu dnia. Jemy je na surowo. Owoce chętnie dodawane są też do deserów czy sałatek owocowych; mogą stanowić składnik dżemów, konfitur i soków. Mandarynki w wielu kulturach uważane są za afrodyzjak.
Jednym z popularniejszych przetworów z mandarynek jest nalewka. Przygotowuje się ją z 2 kg mandarynek, 1 litra spirytusu, 0,5 kilograma cukru i 0,5 litra wody. Owoce należy sparzyć i dokładnie umyć, a następnie pokroić plastrem. Tak przygotowane wkłada się do słoika i zalewamy alkoholem – odstawia na 3 tygodnie. W tym czasie nalewkę trzeba mieszać kilka razy. Po 3 tygodniach dodaje się do nich syrop cukrowy. Nalewkę mandarynkową przecedza się przez gazę lub drobne sitko i przelewamy do butelek. Można ją pić dla celów smakowych, doskonale pasuje do słodkich deserów.
Mandarynki w kosmetyce
Mandarynki wykorzystuje się nie tylko w kuchni, ale i w kosmetyce. Z owoców, a dokładnie z ich skórek tworzy się olejek mandarynkowy. Wykorzystywany jest on głównie do masażu i aromaterapii. Ma on działanie uspokajające i kojące. Olejek mandarynkowy można również stosować do pielęgnacji skóry. Wpływa on na nią niezwykle korzystnie. Pomaga poradzić sobie z rozstępami i cellulitem po ciąży. Z racji swojego działania ściągającego stosowany jest również przy skórze tłustej, mieszanej i trądzikowej.
