Kołatanie serca jest to uczucie trzepotania lub „zapadania się” w okolicy serca, względnie uderzania serca o klatkę piersiową. Kołatanie serca jest w istocie zjawiskiem o podłożu wyłącznie nerwowym. Jakie są przyczyny kołatania serca? Co powinniśmy wiedzieć o palpitacjach serca?
Kołatanie serca jako zaburzenie rytmu serca
Serce pompuje utlenioną krew i rozprowadza ją po całym organizmie przez sieć naczyń krwionośnych (tętnic) do tkanek, w tym narządów, mięśni i nerwów.
Standardowy cykl bicia serca rozpoczyna się impulsem elektrycznym pochodzącym z części serca zwanej węzłem zatokowym. Impuls przewodzony jest do górnych części serca (lewy i prawy przedsionek). Powoduje to ich skurcz oraz przepływ krwi do dwóch niższych, większych części serca (lewa i prawa komora). Impuls elektryczny dociera następnie do komór, powodując ich skurcz. To powoduje ruch krwi z serca do płuc i reszty ciała.
Serce wykonuje zazwyczaj od 60 do 100 uderzeń na minutę podczas spoczynku. W niektórych przypadkach może bić szybciej lub wolniej, np.: podczas wysiłku fizycznego w zależności od kondycji.
Warto wiedzieć:
- Zaburzenia rytmu serca mogą wystąpić w każdym wieku, a jednorazowe wystąpienie nie oznacza jeszcze problemu z sercem.
- Często nie można ustalić przyczyny arytmii. Może się ona rozwinąć w wyniku choroby takiej jak cukrzyca lub choroba niedokrwienna serca.
- Objawy zależą od rodzaju oraz ciężkości arytmii, ale mogą obejmować: zawroty głowy, duszność lub uczucie zmęczenia.
- Leczenie nie zawsze jest konieczne, ale w przypadku jego zastosowania obejmuje przyjmowanie leków, np.: beta-blokerów, w celu kontrolowania tętna.
Przyczyny kołatania serca
Kołatanie serca jest określane jako nieprzyjemna świadomość własnego bicia serca, często opisywana jako walenie w klatce piersiowej.
Chociaż palpitacje serca mogą być niepokojące, zwykle są nieszkodliwe. W rzadkich przypadkach mogą być objawem poważniejszego stanu serca, takiego jak nieregularne bicie serca (arytmia), które może wymagać leczenia.
Większość przypadków kołatania serca jest nieszkodliwa i sama ustępuje bez leczenia. Ale w rzadkich przypadkach palpitacje serca mogą wskazywać na poważny stan.
Możliwe przyczyny kołatania serca obejmują:
- Intensywne, ciężkie, wymagające wysiłku ćwiczenia
- kofeina
- nikotyna z produktów tytoniowych, takich jak papierosy i cygara
- stres
- niepokój
- strach
- panika
- odwodnienie
- zmiany hormonalne, w tym ciąża
- zaburzenia elektrolitowe
- niski poziom cukru we krwi
- niedokrwistość
- nadczynność tarczycy lub nadczynność tarczycy
- niski poziom tlenu lub dwutlenku węgla we krwi
- strata krwi
- gorączka
- leki dostępne bez recepty (OTC), w tym leki na przeziębienie i na kaszel, suplementy ziołowe i suplementy diety
- leki na receptę, w tym beta-blokery, inhalatory astmy i leki zmniejszające przekrwienie
- zażywanie narkotyków, takich jak amfetamina i kokaina
- choroba serca
- arytmia lub nieregularny rytm serca
- nieprawidłowa budowa zastawek serca
- palenie
Kołataniu serca może towarzyszyć rozlane zarumienienie skóry wraz z podmiotowym uczuciem osłabienia. Co więcej po napadzie pacjent może oddawać duże ilości moczu.
Sporadycznie kołatanie serca może być oznaką poważnego problemu, takiego jak nadmierna aktywność tarczycy (nadczynność tarczycy) lub nieprawidłowy rytm serca (arytmia). Arytmie mogą powodować bardzo szybkie tętno (tachykardia), niezwykle wolne tętno (bradykardia) lub nieregularny rytm serca.
Większość palpitacji serca jest nieszkodliwa, ale mogą one wskazywać na chorobę, gdy masz również:
- zdiagnozowana choroba serca
- czynniki ryzyka chorób serca (np. ciąża, nadczynność tarczycy, wada serca, wcześniejszy zawał serca lub wcześniejsza operacja serca).
Kołatanie serca – przebieg ataku
Głównym objawem kołatania jest charakterystyczny ból wywołany przyspieszoną akcją serca. Często towarzyszą mu: silny ból głowy, bladość, ogólne osłabienie całego organizmu oraz obniżone zdolności koncentracji. Samo kołatanie może być odczuwane zarówno w klatce piersiowej, jak i w okolicy gardła i szyi.
Komplikacje związane z kołataniem serca
Jeśli choroba serca nie wywołuje kołatania serca, ryzyko powikłań jest niewielkie. W przypadku kołatania serca spowodowanego stanem serca, możliwe powikłania to:
- Jeśli serce bije gwałtownie, ciśnienie krwi może spaść, powodując omdlenie. Może to być bardziej prawdopodobne, jeśli masz problemy z sercem, takie jak wrodzona choroba serca.
- Zatrzymanie akcji serca. Rzadko kołatanie serca może być spowodowane zagrażającymi życiu zaburzeniami rytmu i może sprawić, że serce przestanie bić.
- Jeśli kołatanie serca jest spowodowane stanem, w którym górne komory serca drżą, zamiast bić prawidłowo (migotanie przedsionków), krew może się gromadzić i powodować tworzenie się skrzepów. Jeśli skrzep rozluźni się, może zablokować tętnicę mózgu, powodując udar.
- Niewydolność serca. Może to wynikać z nieefektywnego pompowania serca przez dłuższy czas z powodu arytmii, takiej jak migotanie przedsionków. Czasami kontrolowanie częstości arytmii, które powodują niewydolność serca, może poprawić pracę serca.
