Trzustka jest ważnym organem w ludzki układzie trawiennym i hormonalnym, dlatego jej ból zawsze powinien wywołać niepokoju i skłonić nas do wizyty u lekarza. Ból trzustki jest dość charakterystyczny i stosunkowo łatwo go rozpoznać. Objawia się dotkliwymi dolegliwościami bólowymi w lewym podżebrzu, przewijającymi i promieniującymi do pleców. Z bólem trzustki zazwyczaj możemy spotkać się po nadmiernym przejrzeniu czy w przypadku spożycia daje ilości alkoholu. To jednak niejedyne sytuacje, kiedy on występuje. Ból trzustki może towarzyszyć również niektórym chorobom np. kamicy żółciowej, a nawet zmianom nowotworowym. Zobacz, co oznacza ból trzustki i jakie mogą być jego przyczyny.
Jakie są przyczyny bólu trzustki?
Z bólem trzustki możemy mieć do czynienia z różnych powodów. Ten, który jest najmniej niebezpieczny dla naszego zdrowia, wywoływany jest przez spożycie zbyt dużej ilości alkoholu lub jedzenia. Dolegliwości bólowe mogą jednak mieć i inne podłoże. Najczęściej ból trzustki oznacza, że w organie tym rozwija się stan zapalny. Ostre zapalenie trzustki to schorzenie, które jest wynikiem zbyt dużej ilości wypitego alkoholu lub chorób dróg żółciowych i pęcherzyka. Sprawiają one, że zalegają w nich złogi, które utrudniają wydostanie się z trzustki produktywnych przez nią enzymów. W efekcie trzustka zaczyna się trawić sama. W przypadku ostrego zapalenia trzustki należy podjąć leczenie farmakologiczne. Jest ono niezbędne, szczególnie jeśli choroba ma ostry przebieg. Nieleczone ostre zapalenie trzustki może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w tym narządzie m.in. uszkodzenia miąższu, a także przekształcić się w przewlekłe schorzenie.
Ból trzustki występuje również przy przewlekłej odmianie zapalenia tego narządu. Powraca on atakami i ustępuje. Jet niezwykle silny i uniemożliwia normalne funkcjonowanie. W przypadku przewlekłego zapalenia trzustki dochodzi do zwężenia pęcherzyków i kanalików trzustkowych, ich wapnienia i degeneracji. Oprócz bólu trzustki występują też objawy towarzyszące, takie jak: cuchnące, tłuste biegunki, wymioty, zażółcenie skóry i błon śluzowych, cukrzyca, a także upośledzenie produkcji insuliny. Osoby chore na przewlekłe zapalenie trzustki szybko tracą na wadze. Leczenie tej choroby polega na utrzymywaniu niskotłuszczowej diety oraz podawaniu enzymów tłuszczowych. W niektórych przypadkach konieczne jest, usuniecie fragmenty trzustki. Pozwala to na zminimalizowanie dolegliwości bólowych i przetykanie zatkanych kanalików.
Przyczyna bólu trzustki mogą być też torbiele, które powstały w wyniku urazów brzucha. W ich przypadku mówimy o bólu o bardzo silnym natężeniu. Dodatkowo towarzyszą mu takie objawy jak uczucie wzdęcia, kłopoty trawienne, spadek masy ciała, nudności oraz wymioty. Leczenie torbieli powodujących ból trzustki zależnie jest od ich lokalizacji oraz stopnia rozwoju. W niektórych przypadkach zdarza się, że zmiany wchłaniają się samoistnie.
Ból trzustki może być również oznaką choroby nowotworowej tego narządu. W pierwszych fazach zachodzenia zmian schorzenie nie daje żadnych objawów, dopiero w kolejnych stadiach pacjenci odczuwają ostry ból, który jest trudny do zniesienia. Lekarze wskazują, że do rozwoju raka trzustki może przyczynić się cukrzyca, nadmierne spożywanie alkoholu oraz palenie papierosów. Rak trzustki zazwyczaj wykrywany jest bardzo późno, w momencie, kiedy przerzuty obejmują już sąsiednie narządu. Sprawia to, że jest on trudny do leczenia i stwarza poważne zagrożenie dla życia.
Co zrobić jak boli trzustka?
Z bólem trzustki, który się powtarza lub wystąpił nagle i jest ostry, należy udać się do lekarza. Pierwszym etapem diagnostyki jest wywiad lekarski, który pozwala poznać dolegliwości towarzyszące oraz charakterystykę dolegliwości bólowych. W dalszej kolejności wykonywane są badania laboratoryjne pozwalające określić poziom aktywność enzymów trawiennych. To ich ilość będzie mówić o tym, czy mamy do czynienia z ostrym zapaleniem trzustki. Pacjent kierowany jest także na morfologię krwi, USG oraz tomografie. W przypadku, gdy te badania nie dają jednego wyniku, zalecana jest wykonanie badania MRCP. Pozwala ono ocenić stan przewodu trzustkowego. Lekarz może skierować też na CPW (cholangiopankreatografia wsteczna) lub biopsję trzustki.
Ból w okolicach trzustki – czy zawsze boli trzustka?
Ból trzustki objawia się dolegliwościami po lewej stronie brzucha, który promieniuje do pleców. Ból może utrzymywać się przez kilka dni i powracać. Ból może być łagodny lub bardzo ostry. Takie dolegliwości nie zawsze jednak muszą mieć związek z trzustką. Podobne objawy towarzyszą chorobie refleksowej przełyku, zapaleniu wątroby, chorobie dróg żółciowych, wrzodom żołądka i dwunastnicy. Zdarza się, że ból trzustki jest też mylony z objawami zawału serca lub nieprawidłowościami metabolicznymi.
Ból trzustki to dolegliwość, której nie należy ignorować. Najczęściej świadczy on poważnych o zmianach, które zagrażają zdrowiu, a nawet życiu. Jeśli tylko ból trzustki wystąpi, należy niezwłocznie udać się do lekarza. Chcąc unikać chorób trzustki, warto stosować profilaktykę, która opiera się na prowadzeniu zdrowego trybu życia i unikaniu używek – nie będzie to obciążać narządu.
