Biegunka jest charakterystyczną reakcją obronną organizmu na różnego rodzaju szkodliwe czynniki, przede wszystkim na toksyny. Biegunka często nazywana jest także rozwolnieniem. Możemy o nim mówić wtedy, gdy dzienna ilość oddawanych stolców jest większa niż normalnie oraz gdy ich konsystencja jest bardzo luźna, czasami wodnista. Jakie są najczęstsze przyczyny biegunki? Jak radzić sobie z tą przykrą dolegliwością?
Przyczyny biegunki – miej się na baczności
Wśród przyczyn biegunki należy wymienić:
- zakażenia wirusowe i bakteryjne,
- reakcje alergiczne na niektóre produkty i różnego rodzaju zatrucia pokarmowe,
- działanie uboczne leków i innych substancji,
- nadużycie alkoholu
- spożywanie pokarmów i napojów zawierających pasożyty lub grzyby.
- podczas dużego stresu lub stanów lękowych.
W większości przypadków biegunka trwa kilka dni. Ale gdy biegunka utrzymuje się przez kilka tygodni, może wskazywać na poważne zaburzenie, takie jak uporczywa infekcja, choroba zapalna jelit lub stan mniej poważny, taki jak zespół jelita drażliwego.
Wiele chorób i stanów może powodować biegunkę, w tym
- Wirusy, które mogą powodować biegunkę, obejmują wirus Norwalk, wirus cytomegalii i wirusowe zapalenie wątroby. Rotawirus jest częstą przyczyną ostrej biegunki u dzieci.
- Bakterie i pasożyty. Zanieczyszczone pożywienie lub woda może przenosić bakterie i pasożyty do twojego organizmu. Pasożyty takie jak Giardia lamblia i cryptosporidium mogą powodować biegunkę.
Do typowych bakteryjnych przyczyn biegunki należą Campylobacter, Salmonella, Shigella i Escherichia coli. Podczas podróży w krajach rozwijających się biegunka wywołana przez bakterie i pasożyty często nazywana jest biegunką podróżnych. Może wystąpić zakażenie Clostridium difficile, zwłaszcza po kuracji antybiotykowej.
- Wiele leków, takich jak antybiotyki, może powodować biegunkę. Antybiotyki niszczą zarówno dobre, jak i złe bakterie, które mogą zakłócać naturalną równowagę bakterii w jelitach. Inne leki powodujące biegunkę to leki na raka i leki zobojętniające z magnezem.
- Nietolerancja laktozy. Laktoza to cukier znajdujący się w mleku i innych produktach mlecznych. Osoby, które mają trudności z trawieniem laktozy, mają biegunkę po spożyciu produktów mlecznych.
Twoje ciało wytwarza enzym, który pomaga trawić laktozę, ale dla większości ludzi poziomy tego enzymu szybko spadają po dzieciństwie. Powoduje to zwiększone ryzyko nietolerancji laktozy w miarę starzenia się.
- Fruktoza, cukier występujący naturalnie w owocach i miodach i dodawany jako słodzik do niektórych napojów, może powodować biegunkę u osób, które mają problemy z jej trawieniem.
- Sztuczne słodziki. Sorbitol i mannitol, sztuczne słodziki występujące w gumie do żucia i innych produktach bezcukrowych, mogą powodować biegunkę u niektórych zdrowych osób.
- Niektóre osoby mają biegunkę po poddaniu się operacji brzusznej lub operacji usunięcia pęcherzyka żółciowego.
- Inne zaburzenia trawienia. Przewlekła biegunka ma wiele innych przyczyn, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie okrężnicy, celiakia, mikroskopowe zapalenie jelita grubego i zespół jelita drażliwego.
Biegunka – komplikacje
Biegunka może powodować odwodnienie zagrażające życiu w przypadku nieleczenia. Odwodnienie jest szczególnie niebezpieczne u dzieci, osób starszych i osób z osłabionym układem odpornościowym.
Jeśli masz oznaki poważnego odwodnienia, zwróć się o pomoc lekarską.
Wskazania do odwodnienia u dorosłych
Obejmują one:
- Nadmierne pragnienie
- Suche usta lub skóra
- Brak lub niewielkie oddawanie moczu
- Osłabienie, zawroty głowy lub oszołomienie
- Zmęczenie
- Ciemny kolor moczu
Wskazania do odwodnienia u niemowląt i małych dzieci
Obejmują one:
- Brak mokrej pieluszki w ciągu trzech lub więcej godzin
- Suchość w jamie ustnej i język
- Gorączka powyżej 39 stopni Celsjusza
- Płacz bez łez
- Senność, brak reakcji lub drażliwość
Jakie są metody leczenia biegunki?
Biegunkę leczy się uzupełniając utracone płyny i elektrolity, aby zapobiec odwodnieniu. W zależności od przyczyny problemu, możesz potrzebować leków, aby zatrzymać biegunkę lub leczyć infekcję.
Dorośli z biegunką powinni pić wodę, napoje dla sportowców, napoje gazowane bez kofeiny i słone buliony. W miarę poprawy możesz jeść miękkie, mdłe jedzenie.
Dzieciom z biegunką należy podawać doustne roztwory nawadniające w celu uzupełnienia utraconych płynów i elektrolitów.
Czy można zapobiec biegunce?
Można zapobiec dwóm rodzajom biegunki – biegunce rotawirusowej i biegunce podróżnych. Istnieją szczepionki na rotawirusy. Są one podawane dzieciom w dwóch lub trzech dawkach.
Możesz zapobiegać biegunce podróżnych, uważając na to, co jesz i pijesz będąc w krajach rozwijających się:
- Do picia używaj tylko butelkowanej lub oczyszczonej wody, robiąc kostki lodu i myjąc zęby
- Jeśli używasz wody z kranu, gotuj ją lub używaj tabletek jodowych
- Upewnij się, że gotowane jedzenie, które spożywasz, jest w pełni ugotowane i podawane na ciepło
- Unikaj nieproszonych lub nieobranych surowych owoców i warzyw
