Zespół jelita drażliwego inaczej nazywany jest nerwicą jelit. IBS jest chorobą przewlekłą, której dokładne przyczyny nie są znane. Osoby chorujące na zespół jelita drażliwego przede wszystkim zmagają się z zaburzeniami rytmu wypróżniania, bólami brzucha oraz uciążliwymi wzdęciami. Zobacz, jakie jeszcze są objawy zespołu jelita drażliwego oraz jak leczyć tę dolegliwość.
Zespół jelita drażliwego to niezwykle częsta dolegliwość. Wskazuje się, że to ona zaraz po przeziębieniu jest najczęstszą absencji w pracy czy szkole. Zespół jelita drażliwego jest chorobą, która znacznie pogarsza komfort życia oraz wpływa na jakość życia. Mówi się nawet, że nerwica jelit jest bardziej uciążliwa niż migreny, astma, depresja czy cukrzyca.
Przyczyny nerwicy jelit
Zespół jelita drażliwego to choroba, która występuje z nieznanej przyczyny. Wskazuje się, że czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia nerwicy jelit jest nieprawidłowa dieta, negatywnie wpływająca na pracę układu pokarmowego oraz jelit. Winna jest przede wszystkim dieta ubogoresztkowa, która nie zawiera błonnika lub w której je się mało tego składnika. Powoduje to pasaż jelitowy oraz przyczynia się do rozwoju skłonności do zaparć.
Jako inne potencjalne przyczyny nerwicy jelit wskazuje się: nieprawidłowy tryb życia i spożywania posiłków, mała aktywność fizyczną, stres, nerwicę, stany depresyjne, zaburzenia osobowości, przebyte biegunki bakteryjne, nadmierny rozrost flory bakteryjnej jelita cienkiego, zespół SIBO, alergie pokarmowe oraz zaburzenia hormonalne.
Zespół jelita wrażliwego – grupa ryzyka
Na zespół jelita wrażliwego najczęściej cierpią kobiety. Schorzenie zaczyna się u nich rozwijać przed 45 rokiem życia. W grupie ryzyka znajdują się osoby, u których w rodzinie wystąpiły schorzenia podobnego typu oraz te, które wykazują małą odporność na stres i nadmierne reakcje emocjonalne.
Objawy zespołu jelita drażliwego
Objawy zespołu jelita drażliwego są niezwykle uciążliwe. Znacząco wpływają na komfort życia, a także utrudniają normalne funkcjonowanie. Przy nerwicy jelit pojawiają się okresowe bóle brzucha, którym towarzyszą zaburzenia rytmu wypróżniania. Zaburzenia te mogą przyjmować postać zaparć lub biegunkę. Oprócz tego zespół jelita drażliwego objawia się: wzdęciami brzucha, nadmiernymi gazami w jelicie, nudnościami, częstym odbijaniem zgagą, uczuciem przelewania w brzuchu, bulgotaniem w jelitach zmęczeniem, bólami głowy.
Objawy te są dość charakterystyczne dla wszystkich chorób układu pokarmowego. Jednak można zauważyć kilka odmiennych cech tych dolegliwości. Przy nerwicy jelit bóle brzucha nie występują w nocy i nie wybudzają ze snu, zazwyczaj ustępują po wypróżnieniu. Nie występują też takie symptomy jak utrata masy ciała, zaburzenia połykania, niedokrwistość, stany zapalne, gorączka oraz przyspieszona akcja serca.
Jak zdiagnozować zespół jelita drażliwego?
Zespół jelita drażliwego nie wywołuje żadnych zmian autonomicznych w organizmie. Trudno więc rozpoznać je na podstawie tradycyjnych badań diagnostycznych. Stąd też rozpoznanie nerwicy jelit następuje na podstawie stwierdzenia występowania kluczowych objawów oraz wywiadzie lekarskim. Przy diagnozie nie wykorzystuje się badań radiologicznych, endoskopowych czy laboratoryjnych – takie mogą być zlecone, tylko w celu wykluczania innych schorzeń. Przeciętnie zespół jelita drażliwego diagnozuje się 3 lata od wystąpienia pierwszych objawów. Droga do diagnozy jest długa i często schorzenie rozpoznawane jest błędnie.
Pomocą w diagnostyce służą tzw. kryteria rzymskie. Wg nich diagnozę nerwicy jelit można postawić, jeśli ból brzuch oraz dyskomfort towarzyszy pacjentowi co najmniej przez 12 tygodni w ciągu 12 miesięcy i charakteryzuje się minimum dwoma cechami: łagodzeniem po wyróżnianiu, powiązane ze zmianą rytmu wypróżnień, zmiana konsystencji i wyglądu stolca.
Przed postawieniem diagnozy nerwicy jelit należy wykluczyć: celiakię, choroby pasożytnicze, nieswoiste choroby jelit, uchyłki jelita grubego, nietolerancję pokarmową, nadużywanie środków przeczyszczających lub słodzików.
Leczenie zespołu jelita drażliwego
Z racji tego, że przyczyna nerwicy jelit nie jest znana, to jej leczenie jest niezwykle utrudnione. Całkowite wyeliminowanie schorzenia nie jest możliwe, a kuracja przybiera charakter objawowy. W czasie leczenia nerwicy jelit stosuje się leki przeciwbiegunkowe i zmiękczające stolec. Ponadto sprawdzają się też leki rozkurczające, regulujące merytorykę przewodu pokarmowego, leki przeciwdepresyjne oraz uspokajające. W pojedynczych przypadkach chorym przepisuje się antybiotyki działające miejscowo. W leczeniu konieczne jest też zmiana diety oraz stylu życia.
Dieta przy jelicie drażliwym
Leczenie jelita drażliwego to obowiązkowa zmiana sposobu żywienia. Rekomendowana dieta to ta bogatoresztkowa, która zawiera duże ilości błonnika usprawniającego pracę jelit. Jadłospis powinien obejmować produkty zawierające błonnik pokarmowy pochodzenia naturalnego lub syntetycznego. Unikać należy natomiast alkoholu, czekolady, napojów gazowanych i z kofeiną, słodzików, pikantnych potraw, dań typu fast food, produktów mlecznych, warzyw strączkowych, kalafiora, brokułów, kapusty, produktów wzdymających, żucia gumy. Posiłki należy jeść w regularnych odstępach czasu w małych porcjach.
