Zapalenie tchawicy najczęściej wynika z infekcji bakteryjnych i towarzyszy stanom zapalnym krtani i oskrzeli. Przyczyny zapalenia tchawicy mogą być bardzo różne, jednak objawy są dość charakterystyczne, co pozwala na szybkie zdiagnozowanie schorzenia. Jako podstawowe objawy zapalenia tchawicy wskazuje się: szczekający kaszel, ból w klatce piersiowej, stan podgorączkowy, świszczący oddech i duszności. Poznaj pozostałe objawy zapalenia tchawicy, przyczyny schorzenia oraz metody leczenia choroby.
Zapalenie tchawicy to stan zapalny środkowego odcinka dróg oddechowych. Obejmuje on krtań i oskrzela. Choroba wywołuje poważne trudności z oddychaniem. W skrajnych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie intubacji, a nawet tracheotomii. W większości przypadków pacjentowi podaje się jednak leki, które mają łagodzić dolegliwości oraz zwalczać drobnoustroje wywołujące zapalenie tchawicy.
Przyczyny zapalenia tchawicy
Zapalenie tchawicy najczęściej wywołują wirusy takie jak wirus grypy, paragrypy RSV, adenowirusy i rhinowirusy. Chorobę mogą wywołać również bakterie atypowe. Bakteryjne zapalenie tchawicy to zazwyczaj następstwo zakażenia górnych dróg oddechowych.
Na zapalenie tchawicy najbardziej narażone są dzieci. Choroba lubi atakować w chłodniejszych porach roku: jesienią, zimą i wiosną. Warto również wiedzieć, że zapalenie tchawicy często rozwija się jako powikłanie po chorobach nerek, serca i rozedmie płuc.
Jako przyczyny zapalenia tchawicy wymienia się również:
- reakcje alergiczne – mogą prowadzić do procesów zapalnych w tchawicy,
- dym tytoniowy – powoduje silne podrażnienie dróg oddechowych licznymi toksycznymi substancjami chemicznymi i tym samym znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia wszystkich zakażeń układu oddechowego,
- alkohol, szczególnie w dużych ilościach, niszczy układ odpornościowy,
- powietrze zanieczyszczone substancjami drażniącymi (np. tlenkiem azotu czy dwutlenkiem siarki) wpływa na drogi oddechowe, powodując podrażnienie oskrzeli i tchawicy.
Objawy zapalenia tchawicy
Objawy zapalenia tchawicy są podobne do symptomów innych chorób układu oddechowego np. zapalenia krtani czy oskrzeli. Pierwsze objawy zauważa się kilka dni po zakażeniu infekcją. Jako typowe objawy zapalenia tchawicy podaje się:
- Charakterystyczny, szczekający i głęboki kaszel, który jest skutkiem niedrożności tchawicy i wywołany obrzękiem zapalnym;
- Wysoka gorączka;
- Ból w klatce piersiowej, a dokładnie za mostkiem i w obrębie szyi; dolegliwości nasilają się podczas kaszlu i przy głębokim oddychaniu;
- Ból gardła
- Ból i zawroty głowy;
- Senność, osłabienie i zmęczenie;
- Trudności w oddychaniu objawiające się dusznościami, szybkim łapaniem powietrza i krótkimi oddechami;
- Świszczący oddech.
Diagnoza zapalenia tchawicy
Aby potwierdzić zapalenie tchawicy lekarz może zlecić pobranie wymazu z gardła, RTG tchawicy i klatki piersiowej oraz pomiar saturacji krwi tlenem.
Leczenie zapalenia tchawicy
Leczenie zapalenia tchawicy dobierane jest indywidualnie na podstawie objawów i wyników badań diagnostycznych. W dobieraniu terapii należy również uwzględnić wiek i ogólny stan zdrowia. Główne cele leczenia zapalenia tchawicy to wykrycie i eliminacja czynnika wywołującego schorzenie, złagodzenie objawów choroby i zapobieganie powikłaniom.
W pierwszym kroku należy zadać o udrożnienie dróg oddechowych. Jeśli to się nie udaje, należy wykonać intubację. Dalsze kroki to zażywanie farmaceutyków oraz leków przeciwgorączkowych, przeciwalergicznych i przeciwwirusowych. Bakteryjne zapalenie tchawicy oznacza konieczność antybiotykoterapii, choroba o podłożu wirusowym zazwyczaj nie wymaga leczenia. Leki na zapalenie tchawicy zawsze trzeba zażywać tylko po konsultacji z lekarzem. Kuracje warto rozpocząć jak najszybciej, aby zmniejszy ryzyko wystąpienia powikłań.
Hospitalizacja przy zapaleniu tchawicy
W przypadku, gdy zapalenie tchawicy daje ciężkie objawy i powoduje powikłania, konieczna jest hospitalizacja. Ta wymagana jest przede wszystkim, kiedy u pacjenta występują poważne problemy z oddychaniem i nie pomogła nawet intubacja. Tak sytuacja jest wskazaniem do wykonania zabiegu tracheotomii. Jest to zabieg chirurgiczny, który polega na przecięciu przedniej ściany tchawicy i udrożnieniu dróg oddechowych.
Domowe sposoby na zapalenie tchawicy
Domowe sposoby na zapalenie tchawicy polegają na usuwaniu przyczyn choroby i wzmacnianiu układu odpornościowego. Zaleca się więc sięganie m.in. po hartowanie ciała, unikanie wychładzania organizmu, ograniczenie lub rzucenie papierosów; nawadnianie organizmu. Na zapalenie tchawicy pomaga również:
- picie herbaty imbirowej, kilka razy dziennie,
- picie ciepłego mleka z miodem, masłem i czosnkiem,
- picie świeżo wyciskanych soków owocowych i warzywnych,
- nawilżacze powietrza,
- aromaterapia, np. eterycznym olejkiem eukaliptusowym czy sosnowym.
W okresie kuracji koniecznie trzeba zrezygnować z palenia papierosów, które niezwykle mocno podrażniają drogi oddechowe. Pacjentom zaleca się również leżenie w łóżku, odpoczynek, spożywanie dużej ilości płynów.
Ostre a przewlekłe zapalenie tchawicy
Zapalenie tchawicy może przypierać postać ostra lub przewlekłą. Ta pierwsza trawa do 7 dni i ustępuje samoistnie. Najczęściej choroba pojawia się u dzieci w wieku 1-6 lat. Przewlekłe zapalenie tchawicy to wynik przewlekłych chorób krtani, oskrzeli i płuc.
