Biegunka jest powszechną dolegliwością, na którą niemal każdy człowiek cierpiał chociaż raz w życiu. Może być ona odpowiedzią organizmu na nadmierny stres, zatrucie pokarmowe, wirusy, przyjmowane leki czy też wynikać ze zjedzenia cześć nieświeżego, co źle działa na nasz żołądek. Czasem zdarza się, że biegunka jest zwiastunem poważniejszej choroby. Sam jej przebieg nie należy do najprzyjemniejszych. Może ona przyjmować formę półpłynną, płynną lub wodnistą. W dużej mierze każdy z tych rodzajów biegunek można leczyć na własną rękę, kiedy jednak czas trwania dolegliwości się przedłuża, warto odwiedzić lekarza. Zobacz, czym może być spowodowana biegunka i jak ją leczyć.
Czym jest biegunka?
Biegunka jest reakcją obronną organizmu na pojawienie się w nim toksycznych substancji. Dolegliwość ta trwa zazwyczaj od kilkunastu godzin do kilku dni. Jeśli wodnista biegunka jest długotrwała, może stanowić zagrożenie dla zdrowia, szczególnie gdy występuje małych dzieci. Długotrwała, wodnista biegunka może być przyczyną odwodnienia oraz nadmiernej utraty elektrolitów.
Jakie są przyczyny wodnistej biegunki?
Biegunka w wodnistej formie może wystąpić z wielu przyczyn. Do tych najczęstszych zalicza się grypę żołądkową, infekcje bakteryjne, spożycie potraw, które w nadmierny sposób obciążają układ trawienny, alergie pokarmowe, leki, radioterapię, choroby jelit, zaburzenia wchłaniania, nadczynność tarczycy, niektóre nowotwory, nadużywanie środków przeczyszczających, nadużywanie alkoholu, cukrzycę. Na biegunki często skarżą się również osoby, które przeszły operacje układu pokarmowego oraz te, które intensywnie uprawiają bieganie.
Rodzaje biegunek
Występująca biegunka może mieć kilka form. Do tych, z którymi spotykamy się najczęściej lekarze, zaliczają:
- biegunkę osmotyczną – dochodzi do niej w wyniku zaburzeń wchłaniania się wody z jelita grubego; zaburzenia spasowane się przez związki powstałe w wyniku fermentacji węglowodanów; do niej pomoże dojść przez ich nietolerancję; do przyczyn jej występowania zalicza się także infekcje i zaburzenia jelitowe oraz przebyte kuracje antybiotykowe; biegunka osmotyczna objawia się luźnymi i wodnistymi stolcami;
- biegunka sekrecyjna – jej pojawianie się wynika z wydzielania się do światła jelita zbyt dużej ilości elektrolitów oraz wody; ten rodzaj biegunki wywołują również infekcje, leki oraz inne zaburzenia;
- biegunka wysiękowa – charakteryzuje się wodnistymi stolcami, w których obecna jest krew lub ropa; jako jej przyczyny podaje się stany zapalne jelit, chorobę Leśniowskiego – Crohna, wrzodziejące zapalenie okrężnicy, informacje i inne stany chorobowe.
Kiedy biegunka jest groźna?
Co do zasady biegunka nie jest dolegliwością, której nie należy się obawiać, Zazwyczaj mija sama i to w dość szybkim czasie. Niebezpieczna jest on jednak u małych dzieci, a także u osób, u których przybiera postać skomplikowaną.
Biegunka w postaci nie skomplikowanej nazwana jest epizodami biegunowymi i wiąże się ze wzdęciami, skurczami, luźnymi lub wodnistymi stolcami, silnym parciem, nudnościami i wymiotami. Mija zazwyczaj po kilku godzinach lub jednym dniu. O wiele ostrzejszy przebieg ma biegunka skompilowana. Ta forma dolegliwości może również być niebezpieczna dla zdrowia oraz zwiastować poważne zaburzenia zdrowotne. Biegunka skomplikowana objawia się pojawieniem się w stolcu krwi, śluzu, resztek niestrawionego jedzenia, spadkiem masy ciała, gorączką. Jeśli zaobserwowało się takie objawy u siebie, a biegunka nie przechodzi po 24 godzinach, natychmiast trzeba skontaktować się z lekarzem. W przypadku, gdy takie objawy występują u dziecka, nie można czekać nawet 24 godzin i po pomoc medyczną warto udać się od razu.
Jak leczy się biegunkę?
Biegunka występująca w łagodnej postaci, czyli w formie nieskomplikowane mija samoistnie. W trakcie jej trwania wystarczy tylko zadbać o odpowiednie nawadnianie organizmu. Po napoje należy sięgać przede wszystkim pomiędzy posiłkami, a jedzenia nie popijać. Na czas trwania biegunki należy też wyeliminować spożywanie napojów gazowanych, kofeinowych, soków przecierowych oraz tłustych zup. Warto także ograniczyć pokarmy stałe i zamiast nich wybierać kleiki zbożowe czy domową marchwinę. Na biegunkę pomagają również apetyczne specyfiki, które można kupić bez recepty. Przed ich użyciem należy jednak koniecznie zapoznać się z ulotka i trzymać dawkowania i wskazań zalecanych przez producenta. W przypadku, gdy biegunka trwa dłużej niż dobę, należy udać się do lekarza. Leki, które przepisze, będą dopasowane do przyczyn wystąpienia dolegliwości. Może się też zdarzyć, że lekarz skieruje pacjent na dodatkowe badania. Przy leczeniu biegunki lekarz może zalecić zażywanie leków adsorpcyjnych, koloidalnych, ściągających, a także cholinolityki i leków spazmolitycznych.
Powszechność biegunki sprawia, że mało kto uznaje ją za poważną dolegliwość. Zazwyczaj, jak ona występuje, na początku staramy się jej pozbyć domowymi sposobami. W dużej mierze są one skuteczne. Trzeba jednak pamiętać, żeby przy samodzielnym leczeniu pić dużo wody oraz dostarczać do organizmu elektrolity, które wypłukuje się wraz z oddawaniem wodnistego stolca.
