Wizyta u endokrynologa – Jak się przygotować

Niewątpliwie wizyta u lekarza określonej specjalizacji zawsze wiąże się z niepokojem. Często nie wiemy, czego się spodziewać, jak wygląda badanie i jak się do niego przygotować. Powody konsultacji endokrynologicznych bywają różne, a same objawy mogą wskazywać na wiele innych schorzeń. W większości przypadków to niepokojące dolegliwości, złe wyniki, a czasem chęć kontroli stanu zdrowia lub obawa przed skłonnościami genetycznymi układu hormonalnego. W obecnych czasach ponad milion Polaków boryka się z nieprawidłowym funkcjonowaniem tarczycy, a wielu jest wciąż nieświadomych tego problemu. Źle pracujące gruczoły mogą stanowić poważne zagrożenie dla życia i zdrowia. Bez względu na to, co było powodem umówienia wizyty u endokrynologa, koniecznie sprawdź jak się do niej przygotować. Z niniejszego artykułu dowiesz się, jak wygląda pierwsza wizyta u endokrynologa oraz czego możesz się spodziewać.

Endokrynolog – czym się zajmuje?

Lekarz endokrynolog to specjalista zajmujący się leczeniem zaburzeń hormonalnych wynikającymi z chorób układu dokrewnego. Gruczoły tego układu to tarczyca, przytarczyce, przysadka mózgowa, nadnercza, trzustka, jajniki, jądra, a także łożysko w przypadku kobiet w ciąży. Narządy te wydzielają substancje, które wraz z krwią zostają przetransportowane do wszystkich tkanek i organów w naszym ciele. Zaburzenia w organizmie sprawiają, że dany gruczoł zaczyna wydzielać za dużo lub zbyt mało hormonów. Mogą pojawić się także problemy z płodnością, nadmiernym owłosieniem ciała, łysieniem oraz trądzikiem. Dobry endokrynolog znajduje przyczynę takowych zaburzeń i dobiera odpowiednią metodę leczenia, po wykonaniu badań diagnostycznych. Bardzo często zdarza się tak, iż zmiany wymagają jedynie obserwacji i kontrolnych konsultacji lekarskich.

Co leczy endokrynolog?

Lekarz specjalizujący się w dziedzinie, jaką jest endokrynologia zajmuje się leczeniem wielu chorób. Należą do nich:

• nadczynność i niedoczynność tarczycy, a także choroby Hashimoto, Gravesa-Basedowa, guzy,
• choroby przytarczyc (nadczynność przytarczyc, tężyczka),
• choroby przysadki mózgowej (guzy, choroba Cushinga, akromegalia, hiperprolaktynemia, nadczynność i niedoczynność przysadki mózgowej, moczówka prosta),
• schorzenia trzustki (cukrzyca, guzy),
• choroby nadnerczy (nadczynność i niedoczynność nadnerczy, guzy, nadciśnienie hormonalne, zespół Cushinga, choroba Addisona),
• dolegliwości gonad (zaburzenia dojrzewania, nieregularne miesiączkowanie, menopauza, andropauza),
• niepłodność wywołana zaburzeniami hormonalnymi (pierwotna i wtórna),
• choroby gruczołów płciowych (zespół policystycznych jajników, zaburzenia płodności),
• ginekomastia,
• depresja spowodowana niedoborem hormonów,
• zespoły androgenne, tj. nadmierne owłosienie, łysienie, trądzik.

Endokrynolog dziecięcy

Endokrynolog dziecięcy, jeśli zajdzie taka potrzeba, zajmuje się pacjentami już od pierwszych chwil życia aż do momentu, w którym osiągną oni dorosłość. Podobnie, jak w przypadku dorosłych, tak i dzieci, lekarz przeprowadza rozmaite badania, które pozwolą mu zdiagnozować i leczyć schorzenia układu dokrewnego. Wspomaga on terapię schorzeń układowych, które mogą mieć związek z zaburzeniami przy wydzielaniu hormonu. Specjalista przeprowadza konsultację, która nakierowana jest zawsze na zaburzenia hormonalne. Do jego zadań należy diagnozowanie i leczenie chorób gruczołów dokrewnych, wspomaganie terapii schorzeń układowych związanych z zaburzeniami wydzielania wewnętrznego, konsultowanie dzieci i młodzieży pod kątem zaburzeń hormonalnych, wykonywanie badań z zakresu biopsji oraz kierowanie materiału tkankowego do badań laboratoryjnych.

Do endokrynologa dziecięcego rodzice z dziećmi powinni udać się, gdy zauważą objawy takie jak:

• zaburzenia wzrostu niemowlęcia,
• dziecko jest wyraźnie niższe od rówieśników lub rośnie o wiele szybciej niż jego koledzy,
• u małej dziewczynki widocznie uwypuklają się gruczoły piersiowe,
• kilkulatkowi wyrasta owłosienie, pojawia się trądzik,
• niezauważalne są objawy dojrzewania w wieku 13 i 14 lat,
• dziecku nadmiernie wypadają włosy,
• pociecha zaczęła nadmiernie przybierać lub tracić na wadze.

Do specjalisty warto się udać z dzieckiem nawet profilaktycznie, jeśli którekolwiek z symptomów niepokoją rodziców. Często bywa tak, że lekarz wyeliminuje schorzenie układu dokrewnego, a po obserwacji i badaniu pacjenta może naprowadzić na właściwą chorobę, która nie ma podłoża hormonalnego.

Kiedy zasięgnąć porady endokrynologa?

Symptomy schorzeń endokrynologicznych nie są charakterystyczne. Najczęściej pojawia się przewlekłe zmęczenie, osłabienie, wahania nastroju, mrowienie rąk, nagła utrata masy ciała, spadek odporności, problemy ze snem, duszności, zmiany skórne, u kobiet – zaburzenie miesiączkowania. Zauważając u siebie niepokojące objawy, najpierw należy zgłosić się do lekarza rodzinnego, który po przeprowadzeniu wywiadu może skierować na badania diagnostyczne oraz do specjalisty. W celu zbadania poziomu hormonów w organizmie należy zrobić badania z krwi i moczu. Dalsza terapia jest uzależniona od rodzaju schorzenia. Nie bez znaczenia pozostają również badania profilaktyczne, wykonywane co jakiś czas, zwłaszcza, jeśli członkowie najbliższej rodziny borykają się z zaburzeniami hormonalnymi. Warto dodać, że do medyka około pięć razy częściej udają się kobiety, niż mężczyźni, szczególnie wtedy, kiedy panie planują w ciążę. Choroby tarczycy są jednym z najczęstszych problemów przy poczęciu dziecka. W niektórych przypadkach, do endokrynologa możemy trafić bez pośrednictwa internisty. Wówczas specjalista skieruje nas na podstawowe badania, jakimi są: morfologia krwi, badanie TSH – określenie stężenia tyreotropiny, badania TSH fT3 i fT4 – określenie stężenia hormonów tarczycy, anty-TPO – badanie przeciwciał tarczycowych, USG tarczycy, a w niektórych przypadkach także biopsja.

Jak wygląda pierwsza wizyta u endokrynologa?

Pierwsza konsultacja u specjalisty to przede wszystkim wywiad z pacjentem. W tym momencie warto śmiało zgłaszać lekarzowi wszelkie symptomy i wątpliwości. Dzięki temu pomożemy nie tylko sobie, ale i endokrynologowi w postawieniu skutecznej diagnozy. Z pewnością obejrzy on dokumentację medyczną i sprawdzi najnowsze wyniki zleconych wcześniej badań krwi. To właśnie one obrazują dalszą terapię. Ponadto, lekarz zbada pacjenta stetoskopem zmierzy ciśnienie i puls. O tym, jak będzie przebiegać sama konsultacja, decyduje specjalista. Po poznaniu Twojego przypadku, lekarz może przeprowadzić USG szyi. To dość częsta praktyka, szczególnie w schorzeniach związanych z tarczycą. W każdej chwili może również wykonać badanie palpacyjne, dokładnie obejrzeć ciało pacjenta oraz zadać szczegółowe pytania. Po kompletnym badaniu medyk postawi diagnozę, przepisze leki, da ewentualne wskazówki odnośnie dalszego leczenia, zleci wykonanie innych badań, jeśli będzie taka potrzeba i umówi kolejne badanie lekarskie. Aby zaoszczędzić swój cenny czas i pieniądze, przed udaniem się do poradni endokrynologicznej, warto poddać się rutynowej diagnostyce. W doborze badań pomoże nam lekarz pierwszego kontaktu.

Konsultacja państwowa czy prywatna?

Endokrynolog to obecnie jeden z najbardziej rozchwytywanych lekarzy w Polsce. Liczba specjalistów w tej dziedzinie jest zatrważająco mała. Na zasięgnięcie porady lekarskiej w ramach NFZ czeka się nierzadko około roku. W takiej sytuacji ustawienie odpowiedniej dawki leku w krótkim czasie jest niewykonalne. Kłopoty z dostaniem się do specjalisty mają też osoby, które chcą umówić prywatną wizytę u endokrynologa. Okres oczekiwania może potrwać nawet kilka miesięcy, jednak jest to zdecydowanie mniej, niż w przypadku NFZ. Konsultacja prywatna to wydatek rzędu 100-200 zł (w zależności od specjalisty i miasta). Przed każdą konsultacją doktor zleci szczegółowe badania medyczne. Do najbardziej podstawowych należą TSH, FT3, FT4 oraz USG tarczycy. Na ich podstawie lekarz może sprecyzować diagnozę oraz dobrać najbardziej odpowiednie leki. Cena prywatnych badań waha się od 60 do 90 zł. Z kolei USG to koszt 100 zł. Jeśli specjalista stwierdzi, że podstawowe badania nie wystarczą, wówczas może zlecić dodatkowe badania, a to zwiększa koszty. Jeśli wyniki będą na tyle niepokojące, że lekarz będzie podejrzewał ryzyko wystąpienia zmian nowotworowych, guzki powstałe w tarczycy będą najprawdopodobniej kwalifikowały się do wycięcia. Koszt takiego zabiegu to od 4 do 12 tysięcy złotych.

Jednorazowy koszt prywatnej wizyty u endokrynologa z kompletnymi badaniami to około 400 złotych. Alternatywą jest odwiedzenie specjalisty w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, jednak nie każdy może sobie na to pozwolić. W przypadku zaawansowanych schorzeń długie czekanie jedynie obciąża organizm i pracę poszczególnych narządów. W sytuacji, kiedy nasze wyniki są złe i potrzebujemy stałej opieki endokrynologa, warto rozważyć wykupienie prywatnego pakietu medycznego. Jego kluczową zaletą jest krótki czas oczekiwania na badanie i ułatwiony dostęp do lekarzy o różnych specjalizacjach. Niestety, osoby borykające się z zaburzeniami hormonalnymi muszą być przygotowane na dość wysokie koszty leczenia oraz wydłużony czas oczekiwania na konsultacje lekarskie

Podsumowanie

Nie ulega wątpliwości, iż większość z nas słysząc słowo endokrynolog ma na myśli dolegliwości związane z tarczycą. Wbrew pozorom, specjalistę interesują nie tylko problemy związane z tym narządem, ale i szereg innych zaburzeń na tle hormonalnym. Większość schorzeń ma swoje pierwotne źródło w gruczole dokrewnym, tj. przysadce mózgowej.  Symptomy, które odczuwa chory różnią się, w zależności od danej choroby. Niemniej jednak najczęściej powtarzanymi się objawami są zmęczenie i ogólne osłabienie. Po zauważeniu podobnych objawów, nie zwlekaj z wizytą. W takim przypadku bez wahania powinniśmy się udać do lekarza rodzinnego, który zleci badania diagnostyczne oraz skieruje do specjalisty. Dalsze leczenie uzależnione jest od rodzaju Twoich schorzeń.