Szałwia jest jedną z popularniejszych roślin leczniczych. Medycyna naturalna wykorzystuje ją przy różnego rodzaju schorzeniach i dolegliwościach. Szałwia lekarska jest również składnikiem wielu kosmetyków, a także polecana jest jako składnik domowych preparatów poprawiających urodę. Nie można zapominać także o tym, że szałwia jest przyprawą, którą chętnie stosuje się w kuchni do dań mięsnych. Aromatyczna, dodaje im oryginalnego smaku. Wszystkie te zastosowania szałwii lekarskiej wynikają z je niecodziennych prozdrowotnych właściwości oraz składu ziela. Zobacz, jakie jest zastawianie szałwii lekarskiej.
Szałwia lekarska – składniki odżywcze
Szałwia lekarska zawiera specyficzny zestaw substancji, które mają szerokie zastosowanie w medycynie i kosmetyce. W zielu tym znajdziemy olejki eteryczne zawierające tujon, cyneol, kamforę, borneol i pinen. Ponadto szałwia lekarska bogata jest w taniny oraz flawonoidy, garbniki, gorycze, kwasy organiczne, karoten, związki żywicowe, witaminy A, C i B, wapń, magnez, potas, sód, cynk oraz żelazo.
Szałwia – gatunki i odmiany
Szałwia to roślina, która występuje w kilkuset odmianach. Nie wszystkie z nich wykorzystywane są w medycynie oraz kosmetyce. Do najpopularniejszego gatunki ziela zaliczana jest szałwia lekarska, ale w celach leczniczych oraz dla poprawiania urody stosuje się też szałwię szkarłatną, lawendolistną, jabłkową, łąkową, zieloną i muszkatołową. Znane są również odmiany szałwii, którą wykorzystuje się tylko w celach dekoracyjnych i nie powinno się ich spożywać. Do takich gatunków należą szałwia błyszcząca i omszona.
Szałwia lekarska – zioło dla wszystkich?
Chociaż o właściwościach szałwii lekarskiej rozpisuje się wiele portali, a zioło polecane jest na różne schorzenia, to należy pamiętać, że nie wszyscy mogą ją spożywać. Napary i herbatki z szałwii nie są polecane kobietom w ciąży i karmiącym piersią, osobom chorujący na epilepsję lub zmagającym się z ostrym nieżytem żołądka.
Szałwia lekarska – właściwości lecznicze
Szałwia lekarska znalazła wiele zastosowań w medycynie, nie tylko tej naturalnej. Polecana ona jest:
- kobietom chcącym zatrzymać laktację – po zakończeniu karmienia piersią wiele kobiet zmaga się z dalszą produkcja mleka przez organizm; na zatrzymanie laktacji polecane jest picie herbaty z szałwii w dawce 2 szklanek dziennie; efekty widać już po tygodniu stosowania kuracji szałwią lekarską;
- osobom z problemami trawiennymi – zawarte w szałwii lekarskiej składniki działają pobudzająco na wydzielanie soków żołądkowych i żółci, co sprawia, że proces trawienia przebiega sprawniej; szałwię na poprawę trawienia powinno się w niewielkiej ilości zażywać po każdym posiłku; źle można również stosować jako przyprawę do dań ciężkostrawnych, tłustych i wzdymających;
- na przeziębienia i infekcje – jedno z działań szałwii lekarskiej to te przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne i przeciwbakteryjne; stąd też ziele to świetnie radzi sobie w walce przeziębieniem i innymi okresowymi infekcjami; napary z szałwii działają wykrztuśnie i pomagają w oczyszczaniu oskrzeli z wydzieliny, natomiast płukanki z tego ziela łagodzą bóle gardła;
- w stanach zapalnych jamy ustnej – polecana są przede wszystkim płukanki z szałwii; mają one działanie antyseptyczne i zapobiegają namnażaniu się bakterii; regularna stosowanie płukanek przyspiesza gojenie się stanów zapalnych dziąseł, pleśniawek, owrzodzeń czy aft;
- osobom zmagającym się z nadmierną potliwością skóry – szałwia dzięki zawartym w niej olejkom estetycznym działa jak naturalny antyperspirant i hamuje nadpotliwość; na tę dolegliwość wskazane jest picie 2 herbat dziennie oraz przebywanie nadpotliwych obszarów ciała wywarem z szałwii; metoda ta sprawdza się w przypadku potliwości hormonalnej oraz gorączkowej;
- do pielęgnacji skóry – zawarte w szałwii lekarskiej związki hamują procesy starzenia się skóry; ponadto szałwia pomocna jest w leczeniu łojowego zapalenie skóry, grzybicy oraz trądziku; polecane jest przemywanie zmian skórnych wystudzona herbata z szałwii, która będzie pełnić rolę toniku;
- do pielęgnacji włosów – napary z szałwii można także stosować jako płukanki do włosów i skóry głowy; pomagają one w walce z łupieżem i łagodzą objawy łojotokowego zapalenia skóry głowy.
Jak przygotować napar z szałwii lekarskiej?
Napar z szałwii lekarskiej przygotowuje się z suszonego ziela – liści. Można nabyć je w aptece lub sklepie zielarskim. Liście szałwii można także zebrać samodzielnie i wysuszyć. Proces suszenia powinien odbywać się w zacienionym i przewiewnym pomieszczeniu. Gotowe liście należy przechowywać w szczelnym opakowaniu i chronić przed promieniami słonecznymi i wilgocią.
Z suszu szałwii lekarskiej można przygotować napary, płukanki, płyny do płukania oraz nalewki. Dodatkowo do użytku jest także korzeń rośliny, z którego sporządza się odwary.
Aby przygotować napar z szałwii, należy łyżkę suszu zalać 1,5 szklanki gorącej wody. Herbatę należy zostawić do zaparzenia na ok. 30 minut i przecedzić. Tak przygotowany gotowy jest do picia oraz stosowania zewnętrznego.
Szałwia lekarska w kuchni
Szałwię lekarską świeżą lub suszona można stosować także w kuchni. Jest świetną przyprawą do dań mięsnych. Sprawdza się szczególnie przy wieprzowinie, gęsinie, kaczce czy rybach. Jej specyficzny smak (ostry i lekko sosnowy) pasuje także do pomidorów, fasoli, grochu oraz dyni. Szałwię lekarską jako przyprawę można mieszać z tymiankiem i majerankiem, należy pamiętać, aby nie dodawać jej zbyt dużo, bo może spowodować, że danie będzie gorzkie.
