Próchnica u dzieci to coraz powszechniejszy problem. Odpowiadają za niego niezdrowe nawyki żywieniowe i jedzenia dużych ilości cukrów. Próchnica może atakować już zęby mleczne. Wbrew miejskim legendom taka sytuacja jest groźna, a próchnicę mlecznych zębów obowiązków trzeba leczyć. Rodzice powinni pamiętać, że od stanu mleczaków zależy stan zębów stałych. Jeśli więc chcemy, aby dziecko w przyszłości mogło cieszyć się zdrowym uzupełnieniem, zadbajmy o stan mleczaków. Zobacz, co trzeba wiedzieć o próchnicy u dzieci.
Próchnica może rozwinąć się u osób w różnym wieku. Bardzo często atakuje ona dzieci, nawet te mające jeszcze mleczne zęby. Próchnica u dzieci najczęściej atakuje zęby trzonowe. Aby jej zapobiegać, zaleca się regularne wizyty z dzieckiem u stomatologa. Wczesne wykrycie próchnicy u dzieci pozwala na odwrócenie proces demineralizacji szkliwa i zapobiega uszkodzeniu głębszych partii zębów. Kluczem do zapobiegania próchnicy u dzieci jest również zdrowa dieta oraz właściwa higiena jamy ustnej.
Czym jest próchnica u dzieci?
Próchnica zębów jest procesem polegającym na miejscowym odwapnianiu i rozpadzie tkanek twardych zębów. Próchnica u dzieci może pojawić się bardzo wcześniej. Stomatolodzy podają, że pierwszy zmiany występują już w pierwszym roku życia, kiedy to wyżynają się pierwsze zęby mleczne. Najczęściej jednak próchnica u dzieci zaczyna się między 2 a 4 rokiem życia, jest to tzw. próchnica wczesnego dzieciństwa, inaczej próchnica butelkowa lub smoczkowa.
Przyczyna próchnicy u dzieci
Za próchnicę u dzieci odpowiada wiele czynników. Jako jej podłoże wymienia się przede wszystkim słaby poziom zmineralizowania zębów mlecznych oraz niedojrzałych zębów stałych. Ponadto jako przyczynę próchnicy u dzieci wymienia się zaniedbania w zakresie higieny jamy ustnej oraz dietę wysokocukrową. Za chorobą próchnicową mogą także odpowiadać wady budowy anatomicznej, które sprzyjają zaleganiu resztek pokarmy w jamie ustnej.
Na rozwój próchnicy u dzieci wpływa obecność w jamie ustnej bakterii kwasotwórczych o węglowodanów niszczących szkliwo. Bakterie wywołujące próchnicę u dzieci mogą pochodzić od rodziców i być przenoszone poprzez bliski kontakt np. pocałunek, czyszczenie smoczka poprzez wkładaniu go do własnych ust czy używanie tych samych sztućców. Coraz częściej mówi się też o powiązaniu między karmieniem naturalnym za chorobą próchnicową.
Rodzice, którzy chcą zapobiegać próchnicy u dzieci, powinny jak najwcześniej uczyć maluch dbania o zęby i higienę jamy ustnej. Ponadto rekomenduje się rezygnację z karmienia butelką w nocy smoczków – może to blokować przepływ śliny i w konsekwencji prowadzić do rozwoju próchnicy wieku dziecięcego.
Konsekwencje próchnicy u dzieci
Konsekwencje próchnicy u dzieci są bardzo duże. Nieleczona może prowadzić do poważnych powikłań. Badania wskazuje, że próchnica zębów mlecznych ma istotny wpływ na to, jaki będzie stan uzębienia stałego. Nieleczone zmiany próchnicowe w zębach mlecznych, które znajdują się w sąsiedztwie tych stałych, prowadzą do rozprzestrzeniania się choroby. W efekcie może dojść do szybkiej destrukcji twardych tkanek i powikłań w obrębie miazg zęba np. uszkodzenia zawiązków zębów stałych i hipoplazji szkliwa, zdeformowania korony. Zaawansowana próchnica u dzieci oznacza również konieczność długotrwałego i kosztownego leczenia, nawet tego kanałowego. Jego zaniechanie w skrajnych przypadkach prowadzi do obumarcia zębów i ich przedwczesnej utraty.
Jak leczyć próchnicę u dzieci?
Leczenie próchnicy u dzieci jest bezpośrednio związane z wprowadzeniem profilaktyki. Duża rola w tym rodziców, którzy powinni nauczyć dziecko dbać o uzębienie. Pomocą w tym mogą być liczne programy profilaktyczno-edukacyjne skierowane do najmłodszych. Samo leczenie zależy od zaawansowania próchnicy u dzieci. W przypadku, gdy do czynienia mamy tylko z plamami próchnicowymi wystarczy reminalizacja zębów. Jeśli choroba jest zaawansowana i obejmuje zębinę, konieczne jest usunięcie ubytku oraz uzupełnienie go za pomocą plomby. Najbardziej inwazyjne kroki trzeba podjąć, jeśli próchnica zębów mlecznych obejmuje miazgę zęba. Wtedy to konieczne jest leczenie kanałowe, a w niektórych przypadkach ekstrakcja (wyrwanie) zęba. Leczenie kanałowe u dzieci wygląda inaczej niż u osób dorosłych. Polega ono na oczyszczeniu zębiny i miazgi z próchnicy oraz założeniu pasty hamującej obumieranie nerwu. W następnym roku czyści się ząb i wkłada lekarstwo bakteriobójcze. Na koniec ząb zostaje zamknięty i zaplombowany.
Czy mleczaki z próchnicą należy leczyć?
Wielu rodziców uważa, że mleczaków z próchnicą nie trzeba leczyć, bo i tak wypadną. Jednym z mitów jest również to, że mleczaki z próchnicą najlepiej jest wybrać, a nie leczyć. Stomatolodzy są jednak zgodni, że najlepiej zęby u dziecka jest wyleczyć, ponieważ dzięki temu wyeliminuje się bakterie z jamy ustnej. Dzięki temu nie dopuści się do opanowania przez bakterię dziąseł i wyeliminuje objęcie przez zmiany próchnicowe stałych zębów. Niewyrywanie mleczaków z próchnica zwiększy tez szanse na prawidłowy wzrost zębów stałych i kości żuchwy. Leczenie próchnicy u dzieci najlepiej rozpocząć jak najszybciej, bowiem rozwija się ona bardzo szybko.
