Kiedy wątroba nie jest w stanie spełniać swoich podstawowych funkcji, mówimy o jej niewydolności. Niewydolność wątroby może mieć wiele przyczyn, jednak najczęściej jest następstwem chorób przewlekłych. W przypadkach tego schorzenia mówmy o niewydolności przewlekłej lub ostrej. Ta pierwsza jest trwała i postępująca, ta druga występuje nagle i może być odwracalna. Bez względu na to, z jakim rodzajem niewydolności wątroby mamy do czynienia jest to schorzenie poważne, który należy leczyć. Terapia zawsze powinna odbywać się pod okiem lekarza specjalisty. Zobacz, jakie są objawy chorej wątroby.
Niewydolność wątroby – czym jest i jakie są jej rodzaje?
Niewydolność wątroby jest stanem, w którym narząd ten nie jest zdolny do prawidłowego funkcjonowania w całości lub częściowo. Uszkodzona wątroba ma problemy z syntezą, metabolizmem, magazynowaniem i filtracją. Medycyna wyróżnia dwa rodzaje niewydolności tego narządu:
- przewlekła niewydolność wątroby – jest to schorzenie stałe i postępujące; zazwyczaj jest wynikiem choroby przewlekłej; charakteryzuje się zaburzeniami funkcjonowania układu nerwowego; w efekcie tych zaburzeń w organizmie pojawiają się toksyny; przy przewlekłej niewydolności wątroby spotykamy się też z osoczowym zaburzeniem krzepnięcia; schorzenie to towarzyszy marskości wątroby oraz zapaleniu wątroby;
- ostra niewydolność wątroby – jest to schorzenie, które potencjalnie można zastopować i odwrócić; pojawia się nagle i nie jest następstwem żadnej choroby wątroby; charakteryzuje się wystąpieniem encefalopatii wątrobowej i osoczowego zaburzenia krzepnięcia.
Jakie są przyczyny niewydolności wątroby?
Do niewydolności wątroby prowadzi wiele przyczyn. W przypadku jej przewlekłego charakteru geneza wynika z nadmiernego nadużywania alkoholu, niewłaściwego odżywiania, zmian nowotworowych w tym narządzie lub przebycia wirusowych zapaleń wątroby np. wirusem HBV. Ostra niewydolność wątroby jest natomiast najczęściej wynikiem zatrucia lekami takimi jak paracetamol lub leki hepatotokstncze. Schorzenie może być też efektem zatrucia toksynami, choroby WZW typu B, zakrzepicy żył wątrobowych, przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia wątroby lub innych schorzeń ogólnoustrojowych takich jak sepsa czy wstrząs.
Jakie są objawy niewydolność wątroby?
Objawy niewydolności wątroby w dużej mierze zależą od tego, czy przybiera ona postać ostrą, czy przewlekłą. W przypadku przewlekłej niewydolności wątroby choroba na początku zazwyczaj przebiega bezobjawowo. Dopiero wraz z jej rozwojem da się zauważyć pierwsze niepokojące objawy. Do takich zalicza się ogólne osłabienie organizmu oraz dolegliwości układu pokarmowego takie jak; brak apetytu i łaknienia, zmniejszenie masy ciała, uczucie pełności po jedzeniu, wzdęcia, nieprzyjemne odbijanie, nudności, bóle brzucha po prawej stronie, złą tolerancję tłuszczów i alkoholu. Na dalszym etapie może wystąpić żółtaczka, powiększenie wątroby, obrzęki kostek, żylaki odbytu i przełyku, wodobrzusze.
W przypadku ostrej niewydolności wątroby objawy są podobne do tych, które pojawiają się w postaci przewlekłej choroby w zaawansowanym stopniu. Dodatkowo mogą też wystąpić zaburzenia świadomości. Objawy te występują pomiędzy 4 a 26 tygodniem od uszkodzenia wątroby.
Należy pamiętać, że niewydolność wątroby jest niezwykle poważnym schorzeniem. Nieleczona może prowadzić do głębokich zaburzeń metabolicznych tzw. kwasicy metabolicznej i śpiączki wątrobowej. Ich konsekwencją jest śmierć pacjenta.
Jak leczyć niewydolność wątroby?
Przy leczeniu niewydolności wątroby stosuje się terapię farmakologiczną. Zalecana jest też zmiana stylu życia, która obejmuje przede wszystkim wyeliminowanie z diety białka. Dieta ubogobiałkowa przy niewydolności wątroby powinna wynosić 60 g tego składnika na dobę. Trzeba jednak zaznaczyć, że najskuteczniejszą metodą leczenia tej choroby jest przeszczep wątroby. Ten przy przewlekłej formie choroby wykonuje się, gdy wszystkie inne możliwości leczenia zostaną wyczerpane i pojawiają się pierwsze objawy zaawansowanej niewydolności wątroby. Ważne jest, aby przeszczep wątroby został wykonany, zanim jeszcze dojdzie do niewydolności wielonarządowej. W przypadku ostrej niewydolności wątroby transplantacja powinna zostać wykonana w możliwie najszybszym czasie.
Jak zapobiegać chorobom wątroby?
Schorzenia wątroby są bardzo poważne dlatego, zamiast leczyć lepiej jest m zapobiegać. Profilaktyka chorób wątroby jest bardzo rozbudowane i zazwyczaj przynosi dobre efekty. Stosowana regularnie pozwala unikać chorób związanych z tym narządem. Aby zapobiegać chorobom wątroby, lekarze rekomendują:
- wykonanie szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby;
- stosowanie zróżnicowanej i zdrowej diety;
- organicznie ilości alkoholu oraz niemieszanie go z lekami;
- dbanie o higienę osobistą, przede wszystkim należy myć ręce po schwytaniu z toalety i przed jedzeniem;
- unikanie kontaktu z krwią innych osób;
- niedzielnie się przyborami higienicznymi np. szczoteczką do zębów czy przyrządami golenia;
- wykonywanie podstawowych zabiegów medycznych i estetycznych w miejscach, gdzie panują dobre warunki sanitarne, mowa tutaj np. o tatuażach, przekłuwaniu uszu itd.;
- stosowanie prezerwatyw podczas stosunków seksualnych.
