Nadżerka szyjki macicy jest powszechną dolegliwością kobiecą. Szacuje się, że posiada ją jedna na cztery kobiety. Dolegliwość tą jest zmianą chorobową, która dotyczy części pochwowej szyjki macicy. Co do zasady nadżerka nie wpływa na komfort życia i nie wiąże się z większymi dolegliwościami bólowymi. Lekarze przestrzegają jednak, aby nie bagatelizować nadżerki. Nieleczona może być przyczyną wielu chorób, które poważnie wpływają na zdrowie. Zobacz, co musisz wiedzieć o nadżerce szyjki macicy.
Jakie są przyczyny nadżerki?
Nadżerka jest jedną z najczęściej występujących chorób żeńskiego układu rozrodczego. Zazwyczaj przyczyną jej wystąpienia są urazy mechaniczne doznane podczas penetracji pochwy ciałem obcym. Tak więc nabawić się jej można np. używając tamponów. Nadżerka bardzo często występuje również u kobiet z wirusem herpes oraz tych, które często zmieniają partnerów seksualnych. Na rozwój nadżerki duży wpływ mają również stany zapalne w organizmie oraz przechodzone infekcje bakteryjne.
Jakie są objawy nadżerki szyjki macicy?
Nadżerka jest chorobą trudną do zdiagnozowania. Początkowo przebiega ona bezobjawowo. Stwierdzić ją można tylko na podstawie badania ginekologicznego. W jego trakcie można wykryć charakterystyczne zmiany na nabłonku. Zmiany te to ubytki nabłonka, który odznacza się w tych miejscach nierówna powierzchnią.
W trakcie rozwoju nadżerka daje widoczne objawy, do których zalicza się bóle w dolnym obszarze kręgosłupa oraz plamienia po stosunku seksualnym. Takie objawy powinny skłaniać do natychmiastowej wizyty u lekarza. Nieleczona nadżerka szyjki macicy może wywoływać poważne choroby m.in. nowotwory.
Rodzaje nadżerki szyjki macicy
W medycynie wyróżnia się trzy odmiany nadżerki szyjki macicy. Należą do nich:
- nadżerka prawdziwa – w wyniku tej choroby następuje zanik nabłonka; przyczyną występowania nadżerki prowdziwej są urazy mechaniczne pochwy, infekcje bakteryjne oraz negatywny wpływ substancji chemicznych; lekarze wskazują, że ta odmiana nadżerki jest jednym z objawów raka szyjki macicy;
- nadżerka w stanach przed nowotworowych – ten rodzaj zmiany chorobowej poprzedza rozwój nowotwór, jakim jest rak szyjki macicy; wraz z nadżerką w stanach przed nowotworowych bardzo często diagnozuje się zakażenie wirusem brodawkowym, czyli HPV;
- nadżerka występująca w wyniku zmian nabłonkowych – ten rodzaj nadżerki tworzy się w miejscu występowania innego typu nabłonka.
Badania wykrywające nadżerkę
Do badań wykrywających nadżerkę nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Można je przeprowadzić podczas rutynowej wizyty u ginekologa. Ważne jest jednak, aby na 2 dni przed wykonaniem badania powstrzymać się od kontaktów seksualnych i odczekać 3-4 dni po zażywaniu środków dopochwowych lub irygacji pochwy. Do badań wykrywających nadżerkę zalicza się:
- Posiew – polega na pobraniu szkatułką wydzieliny z szyjki macicy i pochwy; wynik tego badania pozwala ustalić jaka infekcja wywołuje zapalenie szyjki macicy;
- Kolonoskopia – jest to badanie, która przypomina ultrasonografię przez pochwową; polega na wprowadzeniu do pochwy kolposkopu, czyli swoistego mikroskopy połączonego z komputerem; w czasie badania wybrany fragment szyjki macicy można powiększyć nawet 40 krotnie i dokładnie go obejrzeć; kolposkopia umożliwia obejrzenie zmiany i ułatwia wykonanie biopsji;
- Cytologia.
Jak diagnozuje się nadżerkę?
Nadżerkę we wczesnym stadium wykryć można tylko na podstawie badań ginekologicznych. Badaniem wykrywającym nadżerkę jest m.in. cytologia. Profilaktyka zaleca wykonywanie tego badania raz do roku. Obowiązkowo powinny poddać się mu te kobiety, które zauważają u siebie bóle podbrzusza. Diagnostyka nadżerki obejmuje wykonanie cytologii oraz badania kolposkopowego. Badania wykonywane są z użyciem specjalnego wziernika, który wprowadzony jest do dróg rodnych i pozwala ocenić stan narządów płciowych.
Na czym polega cytologia?
Jednym z badań pozwalających wykryć nadżerkę szyjki macicy jest cytologia. Polega ona na pobraniu komórek znajdujących się w szyjce macicy, a następnie dokładnym obejrzeniu wycinka pod mikroskopem. Cytologia jest badaniem bezbolesnym i powinna być powtarzana raz na jakiś czas, badanie cytologiczne pozwala nie tylko wykluczyć nadżerkę, ale i zmiany nowotworowe w obrębie szyjki macicy.
Jak leczy się nadżerkę?
Nadżerka wykryta we wczesnym stadium lub zdiagnozowana u młodych kobiet zazwyczaj nie wymaga leczenia lub przeprowadzenia bardziej inwazyjnych zabiegów. Lekarze zalecają jedynie obserwacje, a także wyeliminowanie czynnika, który wywołuje stan zapalny pochwy. W większości przypadków kończy się to ustąpieniem stanu zapalnego i powróceniem pochwycony równowagi. W przypadku, gdy pojawianie się nadżerki wywołane jest problemami hormonalnymi, w ok. 60% znika ona samoistnie. Trzeba jednak pamiętać, że samoistne znikania nadżerki bardzo często wiąże się z licznymi komplikacjami. Do tych zalicza się występowanie stanów zapalnych, krwawień oraz torbieli.
W przypadku zaawansowanej nadżerki leczenie wymaga włączenie w cały proces zabiegów. To jakie one będą, zależy od wielkości zmiany, stanu zdrowia oraz wieku pacjenta. Do najczęstszych metod leczenia nadżerki zalicza się koagulację (jest to leczenie zachowawcze, często stosowane u kobiet zaraz po porodzie), krioterapię lub leczenie nadżerki zimnym azotem. Czasem w leczeniu wykorzystuje się także elektrokoagulację i wypalanie nadżerki prądem.