Migrena to dolegliwość powszechnie znana, a co gorsza występująca bardzo często. Uważana jest ona za najcięższy rodzaj bólu głowy. Wywołuje ona specyficzne dolegliwości, które łatwo rozpoznać, ale trudno leczyć. Podaje się, że z migreną boryka się ok. 15% populacji. Możne ona przyjmować różne formy, a każda z nich jest tak samo uciążliwa. Poznaj przyczyny migrenowych bólów głowy oraz dowiedz się więcej o tej dolegliwości.
Migrenowe bóle głowy są jednym z typów pierwotnych bólów głowy, czyli tych niewynikających z innych chorób i schorzeń. Szacuje się, że migrena dotyka 15% populacji na całym świecie. Typowa migrena rozpoczyna się już w młodym wieku i trwa przez całe życie. Dolegliwość ta bardzo trudno wyleczyć. Zdarza się też, że migrena po raz pierwszy może pojawić się przed 40 rokiem życia lub u kobiet w okresie lub tuż po menopauzie. Dolegliwość ta dotyka głównie kobiet.
Jakie są przyczyny migreny?
Migrena to dolegliwość często spotykana i równie często poddawana badaniom medycznym. Niestety do tej pory nie udało się ustalić dokładnych przyczyny migreny. Uważa się, że jest ona wywoływana przez wiele czynników, a na pojawianie się migrenowych bólów głowy mają wpływ zarówno geny, jak i czynniki zewnętrzne/środowiskowe. Migrena jest schorzeniem bardzo często występującym rodzinnie. Czynniki środowiskowe postrzegane są głównie jako te wywalające migreny i sprzyjające pojawianiu się częstych ataków.
Co wywołuje migrenę?
Migrenę może wywołać bardzo wiele czynników. Do tych podstawowych zalicza się:
- Hormony płciowe – za migrenowe bóle głowy bardzo często odpowiadają żeńskie hormony płciowe; ich wysokie stężenie może powodować ataki; wskazuje się, że najczęściej pojawiają się one przed lub w trakcie miesiączki, ciąży czy menopauzy;
- Przemęczenie, stres, nadmierne rozemocjonowanie;
- Niedostateczną lub nadmierną ilość snu;
- Spożywanie niektórych pokarmów – migrenom sprzyja jedzenie żywności wysoko przetworzonej, z dużą zawartością soli, picie napojów z kofeiną raz alkoholu;
- Czynniki atmosferyczne – ryzyko ataku migrenowego wzrasta wraz ze zmianami pogodowymi np. gwałtownym obniżeniem/ podwyższeniem się ciśnienia atmosferycznego;
- Wysiłek fizyczny, w tym seks.
Rodzaje migreny
Migrenowe ból głowy mogą mieć różne rodzaje. Podstawowy podział wyróżnia:
- Migrenę bez aury, czyli tą stanowiącą większość przypadków; podaje się, że na migrenę bez aury cierpi ok. 70% wszystkich pacjentów;
- Migrenę z aurą.
Medycyna jednak nie zawęża się tylko do podstawowego podziału migreny. Oprócz dwóch głównych typów wymienia również migrenę: menstruacyjną, oczną, brzuszną, przewlekłą oraz stan migrenowy.
Objawy migreny
Migrena może mieć bardzo różny przebieg, a więc i różne objawy. Symptomy migreny zależą od typu schorzenia, na które się cierpi. Dla ułatwienia medycyna wyróżnia 4 okresy epizodu migreny:
- okres prodromalny (zapowiadający – może on mieć początek kilka godzin lub kilka dni przed migreną, jego objawami bywają m.in. spadek nastroju, drażliwość i niewielka nadwrażliwość na różne bodźce)
- aura migrenowa (zespół objawów, które pojawiają się bezpośrednio przed migrenowym bólem głowy)
- napad migreny
- etap postdromalny (zespół dolegliwości pojawiający się już po ustąpieniu bólu głowy, który może obejmować m.in. uczucie dyskomfortu w miejscu, w którym wcześniej zlokalizowany był ból czy poczucie osłabienia i zmęczenia),
Za typowe objawy migreny uznaje się natomiast:
- zwykle jednostronny, silny ból głowy (który pacjenci zazwyczaj lokalizują w okolicy za okiem, w obrębie skroni i czoła), utrzymujący się od 4 do 72 godzin; jest on pulsujący i zwykle ma charakter rozpierający
- nudności
- wymioty
- nadwrażliwość na różne bodźce (głównie na światło, zapachy oraz dźwięk)
- zaburzenia wegetatywne (czyli wynikające z nieprawidłowej funkcji autonomicznego układu nerwowego).
Należy jednak pamiętać, że objawy migreny u każdego mogą występować w innym natężeniu i nie zawsze w całym spektrum. Ataki występują również z różną częstotliwością, niekiedy jest pomiędzy nimi odstęp kilku miesięcy, w innych przypadkach dzieli je tylko kilka dnia. Jedno jest jednak wspólne – ból głowy przy migrenie jest bardzo silny i wywołuje trudności w normalnym funkcjonowaniu.
Diagnoza i rozpoznanie migreny
Podstawą w rozpoznaniu migreny jest wywiad lekarski. W niektórych przypadkach dodatkowo stosuje się badanie EEG oraz badania obrazowe głowy w postaci tomografii komputerowej. Testy te służą rozpoznaniu migrenowych bólów głowy, a także mają na celu wykluczyć inne schorzenie mogące wywoływać dotkliwe bóle głowy. Przed postawieniem diagnozy lekarz musi wykluczyć: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie tętnicy skroniowej, ostry napad jaskry, krwotok podpajęczynówkowy.
Leczenie migreny
Migrenę leczy się doraźnie oraz profilaktyczne. Leki doraźne mają przyczynić się do ustąpienia lub złagodzenie dolegliwości bólowych w czasie ataku migreny. Zazwyczaj pacjentom podawane są farmaceutyki z grupy tryptanów oraz leki przeciwzapalne niesteroidowe. Leczenie profilaktyczne migreny ma zapobiegać pojawianiu się napadów. W tym celu przepisuje się leki takie jak propranolol, kwas walproinowy czy trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne.
