Kamica nerwowa jest jedną z chorób układy moczowego. Polega ona na odkładaniu się w nerkach złogów osadu, który jest efektem ubocznym przemiany materii. Złogi te popularnie nazywane są kamieniami. Kamica nerkowa najczęściej rozpoznawana jest przez bolesną kolkę nerkową. Wtedy to chory udaje się do lekarza i rozpoczyna kurację. Trzeba jednak pamiętać, że kamica nerkowa może mieć również przebieg bezobjawowy. Zobacz, jakie są przyczyny, symptomy oraz metody leczenia kamicy nerkowej.
Kamica nerkowa inaczej nazywana jest kamicą moczą. Pojawia się, kiedy w nerkach lub w innych częściach układu moczowego tworzą się złogi nazywane kamieniami. Kamica może występować w kilku odmianach. Zazwyczaj cierpią na nią mężczyźni w wieku od 30 do 50 lat. Kobiety kamicą nerkową zagrożone się w czasie ciąży.
Jak powstają kamienie w nerkach?
Kamica moczowa ściśle powiązana jest z pracą nerek. Te w organizmie odpowiadają za filtrację krwi, czyli jej oczyszczanie ze szkodliwych i trujących substancji. Substancje te są następnie wydalane z organizmu wraz z moczem. Czasem jednak ich ilość jest zbyt duża i przekracza tzw. próg rozpuszczalności w organizmie. Prowadzi to do tworzenia się osadów. Gromadzą się one na dnie kielicha nerkowego i albo ulegają samoistnemu rozpuszczeniu, albo stają się jądrem przyszłych kamieni nerkowych. Na nich gromadzi się coraz więcej materiału osadowego, co sprawia, że kamienie stają się coraz większe i utrudniają prawidłową pracę układu moczowego.
Rodzaje kamicy nerkowej
Kamica cystowa – dotyka ok. 1% chorych i jest wadą wrodzoną; polega ona na upośledzeniu wchłaniania się aminokwasu nazywanego cystyną; leczenie polega na zastosowaniu odpowiedniej diety wykluczającej lub ograniczającej spożywanie produktów zawierających cystyną oraz metioniny; dieta powinna być bogata w produkty mleczne i roślinne oraz zawierać duże ilości płynów; ograniczyć należy spożywanie mięsa i jego przetworów;
kamica fosforanowa – występuje u 5-10% chorych; jako jej przyczyny podaje się zakadzenie układy moczowego na tle bateryjnym; leczenie obejmuje zakwaszenie organizmu zarówno poprzez dietę, jak i leki; choroby powinien unikać produktów bogatych w wapń i fosfor, a jeść, ryby, kasze, chleb, masło i mięso;
kamica moczanowa – rozwija się u ok. 10% pacjentów, a jako jej przyczyny podaje się nadmiar kwasu moczowego w organizmie, chłoniaki, schorzenia szpiku i białaczkę; leczenie polega na rozpuszczeniu kamieni za pomocą specjalnych tabletek oraz zmienieniu odczynu moczu z kwaśnego na zasadowy; chory powinien przejść również na dietę bogatą w produkty mleczne, warzywa i owoce.
kamica szczawianowa – jest to najpopularniejszy typ kamicy nerkowej; diagnozuje się go u ok. 80% chorych; jako przyczyny kamicy szczawianowej wskazuje się nadczynność przytarczyc, przedawkowanie witaminy D3, nadmierne wydalanie z organizmu wapnia, cytrynianów i szczawianów; leczenie prowadzi się dietą oraz lekami zatrzymującymi wapń w przewodzie pokarmowym; dieta osoby chorej skupia się na ograniczaniu spożycia szczawianów, które znajdują się m.in. w czekoladzie, cytrynie, szpinaku, burakach czy ostrych przyprawach.
Jakie są przyczyny kamicy nerkowej?
Chociaż lekarze podają czynniki ryzyka, które zwiększają możliwość pojawienia się kamieni, to bezpośrednia przyczyna choroby nie jest znana. Nie ustalono, dlaczego jedne osoby mają tendencje do odkładania się kamieni, a inne nie. Czynniki podwyższające ryzyko zachorowania na kamicę nerkową to:
- odwodnienie organizmu lub pryzmowanie zbyt małej ilości płynów;
- nieprawidłowy skład moczu;
- skłonności do nawracających infekcji bakteryjnych i stanów zapalnych układu moczowo-płciowego;
- niektóre choroby nerek;
- niektóre leki;
- długotrwałe przetrzymywanie moczu;
- uwarunkowania genetyczne.
Objawy kamicy nerkowej
U wielu chorych kamica nerkowa nie daje żadnych objawów. O kamieniach w układzie moczowym dowiadują się wtedy przez przypadek, podczas rutynowego badania USG, przy diagnozie innych chorób. Objawy kamicy nerkowej dają o sobie znać zazwyczaj dopiero w momencie, kiedy kamienie usiłują się uwolnić z kielicha nerkowego i przedostać do przewodu moczowego. Powoduje to zaklinowanie moczu, obrzęk nerki oraz silny ból.
Jako objawy kamicy nerkowej wskazuje się:
- atak kolki nerkowej;
- parcie na mocz i częste jego oddawanie w bardzo małych ilościach; może też wystąpić utrudnienie w oddawaniu moczu lub jego całkowity zastój;
- nudności i wymioty;
- osłabienie;
- bladość;
- uczucie niepokoju;
- gorączka;
- dreszcze;
- spadek ciśnienia tętniczego;
- omdlenia;
- zmiana zabarwienia moczu.
Czym jest atak kolki nerkowej?
Najbardziej charakterystycznym objawem kamicy nerkowej jest atak kolki nerkowej. Jest to silny ból, który jest nie do wytrzymania. Zlokalizowany jest on w okolicach brzucha lub boku. Kolka nerkowa pojawia się, gdy kamień utknie w przewodzie moczowym i nie może przejść do pęcherza. Rozwija się wtedy zakażenia, co może prowadzić do ostrej niewydolności nerek. Atak zazwyczaj zaczyna się po dużym wysiłku fizycznym, długim przebywaniu w jednej pozycji, nadużyciu alkoholu, zjedzeniu ciężkostrawnych potraw. Ból zaczyna się w okolicy lędźwiowej i promieniuje do podbrzusza, zewnętrznych narządów płciowych oraz moczowodu. Towarzyszy mu wzdęty brzuch i bolesne parcie na mocz. Jest on tak silny, że niekiedy można stracić przytomność. Przy ataku kolki nerkowej trzeba natychmiast udać się po pomoc medyczna.
