Dynia to popularne warzywo, po które coraz częściej sięgamy w kuchni. Dynię doceniamy nie tylko za walory smakowe, ale i za wartości odżywcze zawarte w warzywie. Jest ono bogate w witaminy i minerały. Przede wszystkim jest ona bogatym źródłem cynku, dlaczego zalecana jest mężczyzną. Z racji niewielkiej ilości kalorii dynia jest również ważnym składnikiem diet odchudzających. Poznaj właściwości odżywcze i lecznicze dyni.
Po dynie sięgali już meksykańscy Indianie. Stosowali ją zarówno kuchni, jak i w lecznictwie. Dziś dynia znana jest na całym świecie i również chętnie uprawiana. Nie mniej jednak największe hodowle dyni znajdują się w Stanach Zjednoczonych. Amerykanie niezwykle cenią to warzywo. Pieką z niego ciasto dyniowe, zupę czy dodają do mięs. Jednak dynia ma zastosowanie nie tylko w kuchni. Zastosowanie znajduje ona w medycynie naturalnej, kosmetyce oraz pełni rolę dekoracji – tworzymy z niej np. lampiony. Najpopularniejszą odmianą dyni jest ta pomarańczowa, jednak występują też gatunki białe, niebieskie oraz czerwone.
Wartości odżywcze dyni
W dyni znajdziemy wiele cennych składników odżywczych. Przede wszystkim warzywo jest cennym źródłem potasu. Oprócz tego znajdziemy w nim wapń, fosfor, magnez, żelazo, śladowe ilości selenu, miedzi, manganu oraz cynku. Na wartości odżywcze dyni wpływa też wysoka zawartość w warzywie karotenów, błonnika, kwasów tłuszczowych i związków z grupy fitosteroli. W warzywie znajduje się natomiast mało tłuszczów, białek i węglowodanów.
W dyni znajdują się też witaminy. Zwarte są one głównie w miąższu. W dyni znajdziemy witaminy z grupy B, C, A, E i K. Dodatkowo w dyni występuje kwas foliowy i pantotenowy.
Oprócz drogocennych witamin i minerałów w dyni znajdziemy kalorie. Nie jest jednak ich dużo. W 100 g dyni znajduje się tylko 30 kalorii. Oznacza to, że dynie można jeść w dowolnych ilościach nawet na diecie odchudzającej.
Właściwości lecznicze dyni
Obecnie w dyni substancje pozytywnie wpływają na zdrowie. Wśród najważniejszych właściwości leczniczych dyni podaje się:
- Przeciwdziałanie i leczenie cukrzycy – w miąższu dyni zawarta jest substancja, która może zastępować insulinę; substancja ta działa regenerująco na komórki trzustkowe beta; mówiąc prościej, podniesienie poziomu insuliny we krwi obniża poziom cukru, skutkuje to obniżeniem ilości wolnych rodników tlenowych; należy pamiętać, że takie działanie wykazuje tylko ekstrakt z dyni, sama dynia nie jest wskazana przy cukrzycy, ponieważ jej indeks glikemiczny jest wysoki;
- Przeciwdziałanie chorobom nowotworowym – karotenoidy m.in. beta-karoten to silne przeciwutleniacza; ich działaniem jest hamowanie szkodliwych procesów oksydacyjnych i zapobieganie chorobom nowotworowych; badania wskazują, że dynia w diecie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka żołądka, raka piersi, raka płuc, jelita grubego;
- Regulowanie ciśnienia krwi oraz usprawnianie pracy serca – związki zawarte w dyni obniżają poziom złego cholesterolu, zapobiegają odkładaniu się blaszki miażdżycowej oraz profilaktycznie działają w zakresie chorób serca m.in. udaru mózgu i zawału serca;
- Przeciwdziałanie chorobom wzroku – witamina A znajdująca się w dyni pozytywnie działa na funkcjonowanie narządu wzroku oraz minimalizuje ryzyko pojawienia się zwyrodnienia plamki żółtej, zespołu suchego oka, zaćmy oraz uszkodzeniom soczewki;
- Wspomaganie leczenia pasożytów – przeciwpasożytowe działanie mają przede wszystkim pestki dyni; zawarte są w nich kukurbitacyny;
- Wspomaganie leczenia prostaty – pestki dyni stosuje się przy problemach prostaty; medycyna ludowa podaje, że wpływa ono na zmniejszenie powiększonej prostaty oraz zapobiegają rakowi tego narządu; po dynie powinni również sięgać panowie, który chcą poprawić sprawność seksualną oraz żywotność plemników;
- Wspomaganie odchudzania – z racji tego, że dynia jest warzywem niskokalorycznym; świetnie sprawdza się na dietach odchudzających; sprzyja oczyszczaniu organizmy i ma właściwości odkwaszające.
Dynia w kuchni
Dynia w kuchni ma wiele zastosowań. Kulinaria wykorzystują zarówno miąższ, jak i pestki dyni. Do gotowania najlepiej jest stosować dynie ciężkie i o symetrycznym kształcie, będą one świeże i zdrowie. Dynie przechowuje się w suchym i chłodnym miejscu. Aby wydobyć jej miąższ, należy pokroić warzywo – odciąć wierzch dyni, a potem rozciąć ją na pół, wydrążamy pestki i miąższ.
Dynię można wykorzystać do przygotowania pysznego i zdrowego obiadu lub deseru, wykonuje się z niej też zimowe przetwory. Dużym powodzeniem cieszą się suszone pestki, które stanowią zdrową przegryzkę.
Dynia w kosmetyce
Po dynie sięga również kosmetyka. Z racji zawartych w niej witamin i minerałów doskonale odżywia ona skórę. Kosmetyki z dyni można przygotować samodzielnie lub kupić w drogerii. Domowym sposobem najłatwiej wykonać maseczkę do twarzy. Jej działanie jest odświeżające, nawilżające, odtłuszczające. Pozwala ona również nadać cerze zdrowego kolory. Maseczki z dyni można stosować do cery trądzikowej, tłustej i suchej. Przed jej nałożeniem, twarz trzeba dokładnie oczyścić, a kosmetyk pozostawia na skórze przynajmniej 15 minut. Po tym czasie zmywa się ją. Koncerny farmaceutyczne wyciągi z dyni dodają nie tylko do maseczek, ale i do kremów.
