Borelioza inaczej nazywana chorobą z Lyme to najbardziej znane schorzenie odkleszczowe. Jej głównym objawem jest rumień wędrujący. Gdy on występuje, diagnoza jest prosta i szybko można rozpocząć leczenie. Niestety nie zawsze objawy boreliozy są tak łatwe do rozpoznania. Symptomy tej choroby zależą do fazy schorzenia. Należy pamiętać, że im później rozpozna się boreliozę, tym jej leczenie jest trudniejszy i tym więcej powikłań może wystąpić. Zobacz, jak rozpoznać i leczyć boreliozę.
Czym jest borelioza?
Borelioza jest chorobą odkleszczową. Inaczej nazywany ją chorobą Lyme. Po raz pierwszy borelioza została zdiagnozowana w latach 80. XX wieku. Schorzenie wywołane jest przez bakterie zaliczane do krętków. Mogą one występować w kilku postaciach. W praktyce oznacza to, że objawy boreliozy mogą być różne. U niektórych osób dochodzi do nasilania dolegliwości stawowych, u innych neurologicznych. Wykazuje się, że niekiedy objawami boreliozy są zmiany skórne.
Objawy boreliozy – na co zwrócić uwagę?
Na początku warto pamiętać, że objawy boreliozy są bardzo niecharakterystyczne. Na ich podstawie bardzo ciężko rozpoznać chorobę i zazwyczaj konieczne jest wykonywanie specjalistycznych badań. Symptomy boreliozy zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych są takie same, jednak wykazuje się, że u najmłodszych pacjentów borelioza ma łagodniejszy przebieg. Jednak to jakie symptomy boreliozy wystąpią, uzależnione jest od fazy rozwoju choroby.
Jakie są objawy boreliozy?
W przypadku boreliozy wczesnej (ograniczonej) pierwsze objawy choroby występują w ciągu 1-3 tygodni od ukąszenia kleszcza. W tym czasie u chorego mogą pojawić się zmiany skórne, z których najbardziej charakterystyczny jest rumień wędrujący. Jest to zaczerwienienie o średnicy od kilku do kilkunastu centymetrów, może być wypukłe i ciepłe, a przy dotyku polecam. Typowy rumień wędrujący jest jaśniejszy od środka i ciemniejszy na brzegach. Ten objaw boreliozy występuje w ok. 30% u osób dorosłych i tylko 10% u dzieci. W pierwszej fazie choroby można także zaobserwować objawy typowe dla grypy. Jeśli borelioza na tym etapie nie zostanie wykryta i nie rozpocznie się leczenia, przechodzi ona w fazę rozsianą.
Faza rozsiana boreliozy oznacza, że do kilku miesięcy po ukąszeniu kleszcza pojawiają się objawy wtórne. Mogą one dotykać stawów, zaburzeń kardiologicznych czy neurologicznych. Po około roku od zakażenia bakteriami boreliozy dochodzi do przekształcenia choroby w postać przewlekłą. Tę odmianę boreliozy bardzo trudno rozpoznać i jest ona wymagająca w leczeniu.
Borelioza przewlekła – objawy
Borelioza przewlekła może dawać bardzo różne objawy. Lekarze dzielą je na kilka grup i wyróżniają:
- objawy ogólne boreliozy – są to: gorączka, poty, dreszcze, ogólne osłabienie, zmęczenie, zmiana masy ciała;
- objawy stawowo-mięśniowe boreliozy – są to: bóle mięśni i ścięgien, obrzęki, sztywność stawów, sztywność karku;
- objawy neurologiczne boreliozy – są to: niedowłady; postępujące zapalenie mózgu, zaburzenia czucia, problemy z koncentracją i pamięcią, drażliwość, zmiany osobowości, problemy z mówieniem i pisaniem, zaburzenia nastroju,
- objawy wzrokowe boreliozy – są to: podoje widzenie, rozmyte widzenie, nadwrażliwość na światło, plamy;
- objawy ze strony zmysłu słuchu i równowagi – są to: bóle uszu, dzwonienie w uszach, nasilenie lub wystąpienie choroby lokomocyjne, zawroty głowy, utraty równowagi, zaburzenia orientacji przestrzennej;
- objawy skórne boreliozy – są to: ścieńczenia naskórka, uwidocznienie naczyń krwionośnych, nadmierne wypadanie włosów.
Diagnostyka boreliozy
Diagnostyka boreliozy nie jest prosta. Obecnie nie istnieją żadne testy, które w 100% potwierdzi chorobę lub ją wykluczy. Badaniem, na które zazwyczaj kierowane są osoby z podejrzeniem boreliozy to te serologiczne krwi. Polegają one na wykrywaniu przeciwciała igM i IgG przeciw bakterii Borrelii. Trzeba jednak wiedzieć, że przeciwciała pojawiają się dopiero w kilka tygodniu po zakażeniu, a więc kiedy choroba już znacznie się rozwinęła. Badanie to nie jest też doskonała i często daje zafałszowany wynik. Wskazuje się, ze jest ono wiarygodne tylko w 30% przypadków. Czulszym badaniem o skuteczności 70% jest Western Blot – można zrobić je po minimum 3 tygodniach od ukąszenia kleszcza. Największa skuteczność daje natomiast PCR. Badanie to można wykonać w kilku miejscach w Polsce. Najczęściej jednak diagnoza boreliozy stawania jest na podstawie objawów klinicznych po wcześniejszym wykluczeniu innych schorzeń.
Jak leczy się boreliozę?
Borelioza jest chorobą, która leczy się antybiotykami. Trzeba jednak pamiętać, że nie u wszystkich pacjentów okres leczenia jest taki sam. Niekiedy kuracja obejmuje kilka tygodni, w innych przypadkach nawet kilka lat. Wszystko zależy od tego, ile trwa choroba, zanim zostanie rozpoczęte leczenie. Według obowiązujących procedur leczenie boreliozy powinno trwać krótko. Jeśli pacjent nadal zmaga się z objawami choroby, oznacza to, że ma tzw. zespół poboreliozowy, który nie leczy się antybiotykami, a jedynie prowadzi kuracje objawowe. Są jednak i przeciwnicy ogólnie przyjętych kryteriów. Uważają oni, że boreliozę należy leczyć antybiotykiem, tak długo aż wszystkie objawy ustąpią. Oznacza o, że czas leczenia boreliozy ustalany jest indywidualnie.
