Wady w budowie macicy zazwyczaj diagnozuje się przez przypadek podczas rutynowych badań. Nieprawidłowości w budowie dróg rodnych bardzo często są wykrywane również na etapie starania się o dziecko. Wynika to z tego, że wady macicy w dużym stopniu utrudniają zajście w ciąże, a także mogą być przyczyną poronień. Do najczęstszych wad kobiecego układu rodnego zalicza się macicę jednorożną, dwurożną, z przegrodą, łukowatą i podwójną. Zobacz, na czym polegają te wady i z czym się wiążą.
Wady w budowie macicy to przede wszystkim zagrożenie dla kobiet w ciąży. Nieprawidłowości w układzie rodnym mogą spowodować poronienie lub przedwczesny poród. Należy też pamiętać, że wady macicy bardzo często są przeszkodą w zajściu w ciążę.
Prawidłowa budowa macicy
Macica jest jednym z elementów układu rodnego kobity. Znajduje się ona wewnątrz miednicy mniejszej. Jej prawidłowy kształt przypomina spłaszczoną gruszkę o wymiarach 8 cm długości i 5 cm szerokości. Macica zbudowana jest z trzonu, który stanowi jej górną część oraz szyjki macicy, będąca dolną częścią narządu.
Trzon macicy to przede wszystkim mięśnie gładkie. W jego wnętrzu znajduje się wyścielana błona śluzowa jama macicy, to w niej dochodzi do zapłodnienia komórki jajowej. Trzon macicy połączony jest z jajowodem. Dolna część macicy, czyli szyjka jest otwarta w stronę pochwy, a jej podstawowym zadaniem jest produkcja wydzieliny zasadowej. Wydzielina ta ma ułatwić penetrację plemników.
Wady w budowie macicy: macica jednorożna
Macica jednorożna to jedna z najrzadszych wad wrodzonych tego narządu. Jest ona wynikiem nieprawidłowego rozwinięcia się jednej z dwóch struktur związkowych, z których powstaje macica. Przy tej wadzie zazwyczaj mamy do czynienia z pojedynczym jajowodem, drugi razem z częścią macicy nie został wykształcony. Przy macicy jednorożnej może występować jej druga część w stadium szczątkowym.
Macica jednorożna: diagnostyka i leczenie
Macica jednorożna stanowi poważne ryzyko poronień oraz może negatywnie wpływać na utrzymanie ciąży. Sama wad jest trudna w rozpoznaniu. Zazwyczaj nie można jej zdiagnozować na podstawie tradycyjnego USG, stąd też coraz częściej w wykrywaniu tej wady macicy stosuje się USG 3D lub SIS. W przypadku, gdy macica jednorożna utrudnia poczęcie dziecka, zagraża ciąży, powoduje poronienia oraz przedwczesny poród rekomenduje się operacyjne usunięcie wady.
Wady w budowie macicy: macica dwurożna
Macica dwurożna jest rzadko spotykaną wadą. Dotyczy ok. 0,5% kobiet. Ta wada macicy polega na nieprawidłowej budowie wewnętrznej jamy macicy oraz zewnętrznego trzonu narządu. Nieprawidłowości polegają na wyodrębnianiu dwóch oddzielnych, wydatnych rogów, co objawia się wgłębieniem na powierzchni zewnętrznej narządu, które przekracza 10 centymetr. Przy tej wadzie dochodzi też do podzielenia jamy macicy na dwie części na odcinku minimum 15 milimetrów, co powoduje, że przybiera ona kształt litery W. Ta wada macicy występuje w dwóch postaciach: całkowitej (kiedy występują dwie szyjki) oraz częściowej (kiedy występuje jedna szyjka).
Macica dwurożna: diagnostyka i leczenie
Macicę dwurożną diagnozuje się na podstawie wykonanej laparoskopii z histeroskopią. Wadę leczy się najczęściej operacyjnie. Macica dwurożna nie stanowi problemu w zajściu w ciążę oraz niebezpieczeństwa dla jej przebiegu, ale tylko wtedy, gdy wada nie jest duża. Rozległa macica dwurożna może prowadzić do poronienia i przedwczesnego porodu.
Wady w budowie macicy: macica podwójna
Macica podwójna wykształca się już w życiu płodowym. Wada ta oznacza, że rurki odchodzące od narządu nie łączą się całkowicie. Jedna z nich rośnie samodzielnie, stając się oddzielną strukturą. Przy tej wadzie często dochodzi do wykształcenia się oddzielnych szyjek macicy lub dwóch pochwy. U niektórych kobiety wykrywa się też przedzieloną pochwę.
Macica podwójna: diagnostyka i leczenie
Macica podwójna jest wadą stosunkowo łatwą do wykrycia. Zazwyczaj diagnozuje się ją podczas rutynowego badania ginekologicznego. Ta nieprawidłowość w budowie narządów rodnych może być przyczyną niepłodności, problemów z utrzymaniem ciąży czy prowadzić do przedwczesnego porodu. W takich sytuacjach rekomenduje się zabieg, którego celem jest scalenie macicy.
Wady w budowie macicy: macica przegrodzona
Macica z przegrodą występuje wtedy, gdy jej jama jest przedzielona na dwie części przegrodą, którą stanowi błona. Macica może być podzielona na mniejsze lub większe odcinki, a aby mówić o wadzie macicy, podział ten powinien wynosić co najmniej 15 milimetrów. Przy tej nieprawidłowości zewnętrzna budowa macicy nie ulega zniekształceniom, chociaż lekarze zaznaczają, że bardzo rzadko może dojść do wgłębienia między rogami.
Macica przegrodzona: diagnostyka i leczenie
Macica przegrodzona może znaczącą zburzyć płodność kobiety, a także powodować nawykowe poronienia i przedwczesne porody. Wadę tę diagnozuje się na podstawie laparoskopii z histeroskopią, USG 3 lub USG z podaniem soli fizjologicznej do macicy. Aby wyeliminować nieprawidłowości w budowie macicy, konieczne jest przeprowadzenie operacji. W jej trakcie przegroda zostaje usunięta.
Wady w budowie macicy: macica łukowa
Przy tej wadzie budowy macicy zauważa się, że pośrodku górnej części jamy macicy pojawia się nieduże uwypuklenie w formie łuku. Budowa zewnętrzna narządu jest przy tym prawidłowa. Macica łukowata jest wadą wrodzoną i zazwyczaj nie zagraża zdrowiu kobiety. W niewielkim stopniu może powodować poronienia. W takich przypadkach zazwyczaj zaleca się leczenie operacyjne.