Alkoholizm dotyka zarówno ludzi młodych jak i starszych, niezależnie od ich statusu społecznego czy wykształcenia. Również nie ma on podziału na płeć – walczą z nim zarówno mężczyźni, jak o kobiety. Objawy uzależnienia dla obu płci są takie same, jednak często same powody picia są inne. Inaczej też wygląda u nich sam proces uzależniania się, doświadczania choroby, a także sam etap leczenia.
Przyczyny alkoholizmu u kobiet
Od wielu lat obserwuje się wzrost ilości pijących kobiet u których można zaobserwować objawy uzależnienia. Powodów sięgania po alkohol przez kobiety jest wiele, a tym co różni je od mężczyzn jest to, że często robią to z powodów emocjonalnych. Alkoholem próbują zwalczyć nieprzyjemne dla siebie stany emocjonalne, takie jak poczucie winy, stany lękowe czy depresyjne. Ich przyczyna może być różna. Może to być trudna sytuacja domowa, niespełnienie się w roli matki i żony lub nieradzenie sobie z tymi rolami. Mogą to być też permanentne problemy w pracy lub samotność i brak wsparcia. Wszystkiego te problemy prowadzą do frustracji, kłopotów ze snem, zmęczenia czy rozdrażnienia, a alkohol staje się „lekarstwem”, który pomaga w walce z nimi. Niektóre kobiety uzależniają się od alkoholu, kiedy próbują sobie poradzić z napięciem przedmiesiączkowym. Inne zaś piją, aby nie myśleć o swoich problemach seksualnych. Osobnym typem są kobiety, które wpadają w alkoholizm, ponieważ doznały jakiejś traumy – np. wypadek samochodowy czy śmierć bliskiej osoby.
Typy kobiecego alkoholizmu
W XX wieku amerykański uczony Robert Cloninger na podstawie badań wyodrębnił dwa typy alkoholizmu:
- Typ 1 – występujący zarówno u mężczyzn jak i u kobiet,
- Typ 2 – najczęściej występujący u mężczyzn.
Typ 1 alkoholizmu wynika z podłoża genetycznego oraz czynników środowiskowych. Zazwyczaj jest on łagodnym lub intensywnych nadużywaniem alkoholu, utratą kontroli nad piciem, wzmożonym poczuciem winy i lękiem przez uzależnieniem. Typ ten pojawia się już w wieku dorosłym, po 25 roku życia. Osoby należące do tego typu mają małą potrzebę poszukiwania w swoim życiu nowości, ciągle unikają sytuacji stresowych, a ich główną motywacją do picia jest zmniejszenie niepokoju i lęku.
Typ 2 wynika przede wszystkim z predyspozycji genetycznych, a w mniejszym stopniu z wpływu środowiska. Charakterystyczne dla tego typu jest to, że występuje w nim silna potrzeba picia, której nie ma możliwości powstrzymać. Początek uzależnienia przy tym typie jest bardzo wczesny, występuje przed 25 rokiem życia. W trakcie uzależnienia mogą pojawiać się zachowania antyspołeczne i przestępcze. Osoby, które zostały przypisane do tego typu ciągle poszukują nowości, a ich główną motywacją do picia jest chęć bycia w ciągłym stanie euforii.
Inne typy alkoholizmu określił polski psychologii kliniczny, psychoterapeuta uzależnień Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) – Krzysztof Gąsior. Wskazał on 3 typy uzależnionych od alkoholu kobiet.
Typ 1 jest z dominującymi cechami osobowości neurotyczno-depresyjnej. Nie ma obciążeń rodzinnych, późno zaczyna nadużywać alkoholu. Kobiety sklasyfikowane do pierwszego typu mają silne, przedchorobowe, cechy depresyjno-lękowe ze zwiększonym poziomem niepokoju i wysokim krytycyzmem. Kolejny typ to 2A – należą do niego kobiety, które miały do czynienia z alkoholizmem w rodzinie. U nich samych alkoholizm pojawił się wcześniej, a przed pojawieniem się uzależnienia można było u nich zaobserwować nasilenie się cech antyspołecznych oraz niski krytycyzm. Ich sytuacja materialna i rodzinna była niska. Typ 2B jest tak samo obciążony alkoholizmem pojawiającym się w rodzinie. Uzależnienie pojawia się wcześnie, ale cechy przedchorobowe mają umiarkowane nasilenie.
Podobieństwa alkoholizmu u kobiet i mężczyzn
W przypadku objaw uzależnienia – obie płcie zmagają się z tymi samymi problemami. Jest im znany głód alkoholowy, mają upośledzoną zdolność do kontrolowania spożytej ilości alkoholu. Dopadają je te same objawy abstynencyjne np. drżenie mięśniowe, nudności. Zaburzenia snu, czy obniżony nastrój. W ostatnich latach zauważono, że sposób picia alkoholu przez kobiety jest bardzo podobny do męskiego wzorca. Można to tłumaczyć równouprawnieniem, który wpływa też na uzależnianiu się przez kobiety.
Różnice alkoholizmu u kobiet i mężczyzn
Różnice w alkoholizmie występujące u obu płci można podzielić na biologiczne, psychologiczne i socjokulturowe. Znaczącą różnicą biologiczną u kobiet jest to, że kiedy nadużywają alkoholu to szybciej doznają uszkodzeń somatycznych (np. patologicznych zmian w wątrobie). Mają też one z reguły słabszą psychikę, częściej dopadają je stany depresyjne czy lękowe. Oba te przypadki znacząco wpływają na długość życia u pijących kobiet, które przez to jest o 15 lat krótsze niż u mężczyzn.
Prowadzone badania wśród uzależnionych osób wykazały też, że kobiety o wiele dłużej ukrywają swoją chorobę niż mężczyźni i ciężej jest im się przyznać do uzależnienia i poprosić o pomoc.
W przypadkach uzależnień u kobiet należy mieć inne podejście niż u mężczyzn, ze względu na istniejące różnice. Sprawi to, że kobieta będzie się czuła bardziej zrozumiała i będzie potrafiła utożsamić się z przedstawionymi problemami.
Więcej na ten temat przeczytasz na http://anomed.pl/alkoholizm-kobiet/
