Świnka uważana jest za jedną z chorób wieku dziecięcego. Jest ona zakaźna, ale na ogół niegroźna. Może się jednak zdarzyć, że świnka przebiega z komplikacjami. Prowadzi do poważnych powikłań, wśród których wymienia się m.in. zapalenie opon mózgowych, trzustki, jąder oraz mózgu. Świnka jest też chorobą niezwykle groźną dla kobiet w ciąży, ponieważ może spowodować poronienie. Zobacz, co musisz wiedzieć o śwince.
Świnka to jedna z najpopularniejszych pospolitych chorób zakaźnych. Najczęściej chorują na nią dzieci pomiędzy 5 a 10 rokiem życia. Jednak na świnkę zachorować mogą również osoby dorosłe. Na świnkę najczęściej choruje się wiosną i jesienią.
Przyczyny i objawy świnki
Świnka jest chorobą wywołaną przez wirusy, dokładnie te z rodziny paramyksowirusów. Znajdują się one w ślinie chorego. Do zakażenia świnką może dojść nie tylko przez bezpośredni kontakt ze śliną zakażonego, ale także przez używanie tych samych naczyń, kubków i innych akcesoriów, na których pozostają ślady śliny. Wirus świnki można wyleczyć poprzez dokładne mycie. Jest on wrażliwa na działanie mydła, eteru, wysychanie, działanie temperatury i promieniowanie ultrafioletowego. Należy pamiętać, że to jak przechodzi się świnkę, uzależnione jest od ogólnej kondycji organizm oraz poziomu jego odporności. Podaje się, że większość osób świnkę przechodzi łagodnie.
Po kontakcie z wirusem choroba wykluwa się przez 2-4 tygodnie. Czasem jednak pierwsze objawy świnki pojawiają się już po kilku dniach. Choroba trwa przez ok. 10 dni, w tym czasie pojawiają się mało komfortowe dolegliwości. Pierwsze objawy świnki to: markotność, brak apetytu, bóle głowy. Lekko podwyższona temperatura ciała, obrzmienie ślinianek.
Wirus świnki zazwyczaj atakuje ślinianki przyuszne, rzadziej te podżuchwowe lub pod językowe. Czasem wirus atakuje symetrycznie, innym razem tylko jedną stronę twarzy. Przy śwince skóra nad gruczołami ślinowymi jest napięta, ale nie czerwona. Pojawia się też ból spowodowany stanem zapalnym. Utrudnia on jedzenie, mycie zębów czy szersze otwarcie buzi. Może pojawić się także ból przy przełykaniu.
Leczenie świnki
Po zauważeniu objawów świnki należy skonsultować z lekarzem. Jest to bardzo ważne, ponieważ nieleczona świnka może wywołać poważne powikłania. W leczeniu świnki najważniejszy jest wypoczynek i izolacja chorego poprzez ok. 10 dni. Rekomendowane jest także podawanie witamin, środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych. Aby zminimalizować dolegliwości, można stosować miejscowe ciepłe okłady obolałych fragmentów ciała, noszenie szalika czy smarowanie szyi maścią rozgrzewającą. W czasie leczenia nie należy jeść ani zbyt gorących ani zbyt zimnych posiłków. Dobrze, jeśli są one płynne lub półpłynne, nie wymagają żucia i nie są pikantne. Chory powinien również dużo pić, ale przyjmowane płyny nie mogą być zbyt słodkie, kwaśne czy gazowane.
Powikłania po śwince
W większość przypadku świnka ma łagodny przebieg. Zdarza się jednak, że choroba przebiega z komplikacjami i wywołuje poważne powikłania. Jest to wynikiem tego, że wirus świnki atakuje nie tylko ślinianki, ale i inne narządu. Jako powikłania świnki wymienia się:
- Zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych – wirus świnki równie często, jak ślinianki atakuje opony mózgowo-rdzeniowe; sygnałem, że rozwija się to powikłanie, są bóle głowy, gorączka, wymioty, bóle brzucha, lekka sztywność karku;
- Zapalenie mózgu – dochodzi wtedy do utraty przytomności, brakiem reakcji źrenic na światło, sztywnienia mięśni i ich zwiotczenia; przy wystąpieniu takich objawów natychmiast należy udać się na pogotowie; choremu trzeba podać leki przeciwpyłowe, przeciwgorączkowe, kroplówkę oraz farmaceutyki zapobiegające obrzękowi mózgu; gdy dojdzie do stanu zapalnego, należy również wdrożyć leczenie sterydami; w wyniku zapalenia mózgu może dojść do głuchoty, niedosłuchu, zapalenia nerwu wzrokowego, tęczówki, oka opóźnienia rozwoju psychicznego, bezwładu ruchowego, a nawet zgonu;
- Zapalenie jąder – jest to powikłanie po śwince, które dotyczy wyłącznie chłopców i mężczyzn; zazwyczaj pojawia się o nastolatków i osób dorosłych; w ramach tego powikłania po śwince dochodzi do gwałtownego zwiększenia się jądra, opuchlizny i bólu; zwykle tym objawom towarzyszy wysoka goryczka; ulgę przynoszą zimne okłady i założenie tzw. podpaski mosznowej; nie mniej jednak należy wdrożyć leczenie, które przebiega tak samo, jak przy klasycznej śwince; należy pamiętać, że zapalenie jąder może doprowadzić do zniszczenia komórek rozrodczych i w efekcie niepłodności;
- Zapalenie trzustki – do tego powikłania dochodzi najczęściej u osób dorosłych, zwłaszcza kobiet; można je rozpoznać po wysokiej gorączce, silnych bólach brzucha, wymiotach, biegunce; chory powinien jak najszybciej trafić do szpitala, aby nie doszło do poważnego uszkodzenia trzustki;
- Poronienie – świnka to choroba niezwykle groźna dla kobiet w ciąży, szczególnie niebezpieczna jest ona w pierwszym trymestrze ciąży; może ona wywołać poronienie, doprowadzić do śmierci płodu lub być przyczyną poważnych wad wrodzonych dziecka.
