Zmiany na języku w postaci plam i nalotu często wiążą się z nieprawidłową higieną, choć przyczyna występowania zmian na języku może być poważniejsza. Objawy takie jak nadżerki, spuchnięty i bolący język wskazują na afty, zaś białe zabarwienie jego powierzchni, na grzybicę i pleśniawki. Krosty, grudki czy pęcherzyki towarzyszą także niektórym chorobom ogólnoustrojowym. Najbardziej niepokojącą zmianą jest wrzodziejący guzek, mogący wskazywać na raka języka. Jakie choroby objawiają się zmianami na języku?
Objawy problemów z językiem
Do najczęstszych symptomów wskazujących na problemy z językiem, należą:
- częściowa lub całkowita utrata smaku
- zmiany w prawidłowym rozróżnianiu podstawowych smaków, czyli: kwaśny, słony, gorzki, słodki
- trudności z poruszaniem języka
- obrzęk języka
- zmiana normalnego koloru języka lub plamy na języku w kolorze białym, jasnoróżowym, czarnym lub brązowym
- ból w całym języku lub tylko w niektórych miejscach
- uczucie pieczenia w całym języku lub tylko w niektórych miejscach
- białe lub czerwone plamy, które często są bolesne.
Zmiany na języku – przyczyny bólu języka
Ból w języku zwykle pojawia się z powodu urazu lub infekcji. Jeśli ugryziesz swój język, może to spowodować dyskomfort trwający kilka dni i być bardzo bolesny. Niewielka infekcja na języku nie jest rzadkością i może powodować ból i podrażnienie. Zapalenie brodawek lub kubków smakowych objawia się małymi, bolesnymi guzkami, które pojawiają się po urazie spowodowanym przez ukąszenie lub podrażnienie spowodowane gorącymi pokarmami.
Afta to kolejna częsta przyczyna bólu języka lub bólu pod językiem. Jest to mały, biały lub żółty nalot, który może wystąpić bez wyraźnego powodu. Afty, w przeciwieństwie do opryszczki, nie występują z powodu wirusa opryszczki. Niektóre możliwe przyczyny to urazy jamy ustnej, składniki ścierne w pastach do zębów lub płynach do płukania jamy ustnej, alergie pokarmowe lub niedobory żywieniowe. Te rany zwykle ustępują bez żadnego leczenia.
Inne, mniej powszechne przyczyny bólu języka to rak, niedokrwistość, opryszczka jamy ustnej i drażniące protezy lub aparaty ortodontyczne .
Kolejna przyczyna bólu języka to neuralgia. Jest to bardzo silny ból, który występuje wzdłuż uszkodzonego nerwu. Neuralgia występuje bez wyraźnego powodu lub może wystąpić z powodu:
- starzenie się
- stwardnienie rozsiane
- cukrzyca
- guzy
- infekcje
Przyczyny obrzęku – spuchnięcie języka
Obrzęk języka może być objawem choroby lub schorzenia, takiego jak:
- Zespół Downa
- rak języka
- Zespół Beckwith-Wiedemanna
- nadczynność tarczycy
- białaczka
- zapalenie gardla
- niedokrwistość
Kiedy język puchnie bardzo nagle, prawdopodobną przyczyną jest reakcja alergiczna. Może to spowodować trudności w oddychaniu. Trudności w oddychaniu z powodu obrzęku języka są nagłym przypadkiem – wówczas należy natychmiast uzyskać pomoc lekarską.
Białe plamy na języku – jaki jest powód ich występowania?
Białe plamy na języku mogą być spowodowane przez:
- leukoplakię (rogowacenie białe) – zmiana przedrakowa, powodująca powstanie białych plam oraz smug w jamie ustnej,
- liszaj płaski – zmiany z postaci białej siateczki pojawiają się głównie na wewnętrznej stronie policzków, ale mogą objąć też język, dziąsła, wargi,
- pleśniawki w jamie ustnej, wywoływane przez rozrost drożdżaków,
- choroby przenoszone drogą płciową, w tym także syfilis,
- wirusa HIV (może objawiać się powstaniem białych plam na języku, ścianach jamy ustnej i gardła),
- nowotwór jamy ustnej.
Guzki, krosty, zmieniony kolor języka – przyczyny
Do najczęstszych przyczyn występowania zmian na języku należą:
- Szkarlatyna, czyli płonica, jest jedną z ostrych chorób zakaźnych o charakterze wysypkowym z okresu dzieciństwa. Pierwszymi objawami szkarlatyny, są ból gardła, wysoka temperatura oraz pokryty białym nalotem język. U dorosłych jednym z objawów szkarlatyny jest nalot na języku w kolorze szarym, który czasem przybiera malinowy kolor.
- Choroba Kawasaki występuje wówczas, gdy układ odpornościowy chorego reaguje w nieprawidłowy sposób, atakując własne naczynia krwionośne. Stan zapalny dotyczy głównie naczyń o małych i średnich rozmiarach, a patologia najczęściej dotyka tętnice wieńcowe. Jednym z objawów tej choroby jest zmiana koloru języka na malinowy.
- Zapalenie błony śluzowej języka występuje wówczas, gdy zapalenie powoduje, iż język wydaje się gładki, a nie wyboisty. Może być wynikiem różnych przyczyn, w tym reakcji alergicznej, palenia i innych czynników drażniących lub infekcji.
- Brodawczak płaskonabłonkowy jest związany z wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Zwykle jest to guz o nieregularnym kształcie, który można leczyć operacyjnie lub za pomocą ablacji laserem.
- Problemy z układem trawiennym, np. refluks,
- Reakcje alergiczne,
- Niedobory witamin i pierwiastków, jak witamina B12, kwas foliowy, żelazo (przyczyną powstawania czerwonych kropek na języku może być anemia),
- Owrzodzenia (w wielu przypadkach krosty na języku mają wówczas biały lub żółty środek oraz czerwoną otoczkę),
- Choroby przenoszone drogą płciową – czasami w ich przebiegu pojawiają się m.in. krostki na języku, sromie, waginie, ustach,
- Choroba bostońska – atakuje głównie dzieci i objawia się wysypką w okolicach jamy ustnej, dłoni i stóp,
- Rak ust – większość guzów na języku nie jest poważna, ale niektóre są rakowe. Guzy rakowe pojawiają się zazwyczaj na bokach języka, a nie na górze. Najczęstszym rodzajem raka, który rozwija się na języku, jest rak płaskonabłonkowy. Rak języka pojawia się na przedniej części języka. Guzek na języku może być szary, różowy lub czerwony. Dotknięcie go może spowodować krwawienie. Rak może również wystąpić z tyłu lub podstawy języka. Ten rodzaj guza może być trudniejszy do wykrycia, zwłaszcza, że na początku nie powoduje bólu i trudno go dostrzec.
