Jedną z często występujących wad rozwojowych u noworodków i niemowląt stanowi rozwojowa dysplazja stawu biodrowego polegająca na jego niestabilności. Jest to zaburzenie rozwojowe w kształtowaniu i rozwoju bioderek dziecka występujące u noworodków. Najczęściej powstaje w okresie wewnątrzmacicznym, okołoporodowym, noworodkowym lub niemowlęcym. Dysplazję rozwojową stawów biodrowych można wyczuć podczas zginania, przywodzenia i odwodzenia nóżek. Objawia się najczęściej swoistym przeskakiwaniem w stawie biodrowym. Czynnikami ryzyka mogą być: nieprawidłowe ułożenie płodu, miednicowe ułożenie podczas porodu, duża masa płodu i inne. Dysplazja stawu biodrowego występuje częściej u dziewczynek i częściej dotyczy lewego biodra. Stan stawów biodrowych jest oceniany przez neonatologów i ortopedów w trakcie badania po porodzie oraz w trakcie wizyty profilaktycznej w 6-12 tygodniu życia.
Dlaczego ważne jest wczesne wykrycie wady bioderek?
Odpowiednio wczesne zdiagnozowanie i wprowadzenie profilaktyki zapobiega późniejszym problemom z rozwojem motorycznym dziecka, z nauką chodzenia i prawidłową postawą. Wykrycie nieprawidłowości we wczesnym okresie życia dziecka w większości przypadków daje szansę na całkowite wyleczenie. Zbyt późne wykrycie dysplazji stawów biodrowych może zakończyć się problemami z chodzeniem, a nawet trwałym kalectwem. Pierwsze badanie stawów biodrowych u noworodka przeprowadza neonatolog zaraz po narodzinach dziecka. Jeśli nie wykryje niczego niepokojącego, kolejne badanie wykonuje ortopeda pomiędzy 6 a 12 tygodniem życia niemowlaka. Badania kontrolne należy wykonać ok. 3 miesiąca życia, a następne w okresie, gdy dziecko zaczyna chodzić. Decyzję o częstości wykonania badań kontrolnych bioderek dziecka podejmuje lekarz w porozumieniu z rodzicami, którzy również mogą dostrzec niepokojące objawy u dziecka. W trosce o prawidłowy rozwój dziecka badanie stawu biodrowego należy wykonać po zauważeniu wszelkich niepokojących objawów w rozwoju dziecka. Wczesne wykrycie wad stawów biodrowych u dziecka umożliwia badanie preluksacyjne, czyli USG stawów biodrowych. Podczas badania preluksacyjnego lekarz uzyskuje obraz wewnętrznej struktury biodra i zleca leczenie.
Przebieg badania stawów biodrowych u niemowląt
Preluksacja, czyli badanie USG bioderek noworodka jest badaniem całkowicie bezpiecznym, bezinwazyjnym i bezbolesnym. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Dziecko do badania należy ubrać w sposób umożliwiający szybkie i komfortowe rozebranie. Dziecko kładziemy na boku z odpowiednio zgiętymi nóżkami, ortopeda pokrywa obszar stawów biodrowych specjalnym żelem i przesuwając głowicę USG, ogląda pod różnymi kątami, staw od środka oceniając jego budowę. Czynności powtarza również na drugim boku. Następnie, dziecko kładziemy na plecach, a ortopeda ocenia prawidłowość odruchów poruszając w odpowiedni sposób nóżkami dziecka. Badanie trwa około 15 minut. Wynik badania USG preluksacyjnego składa się ze zdjęć i opisu. USG preluksacyjne jest badaniem specjalistycznym, dokładnym, bezinwazyjnym i krótkim. Wczesne wykrycie wady ma często wpływ na całe dalsze życie dziecka, dlatego należy je wykonać w terminach zalecanych przez lekarzy. Badania preluksacyjne można wykonać w odpowiednich placówkach medycznych, do których należy m.in. Carolina Medical Center w Gdańsku i w Warszawie.
